dekemberi

Si sof lis me ur ne o ba Si, me na di re o ba Si, satyeo
me ur ne o ba sa da Tev z We ra Si da saq me bu li iyo
2004 wlis T vis 32,1 aTa si ka ci, rac mTli an
dar gob riv da saq me ba Si 4,6%-s Se ad gens, TviTda
saq me bis da me o ra di da saq me bis kuTxiT ima ve
dar g Si da ka ve bu li iyo 1,239 mi li o ni ka ci, rac
ase Ti kuTxiT da saq me bul Ta 55,6%-ia.
sof lis me ur ne o ba Si mo sax le o bis TviT dasaq
me ba dRe i saT vis ar se bul pi ro beb Si (fondaR
Wur vis, fon d Se i a ra Re bis, ener go Se i a ra Rebis
da ba li do ne) sa sur vel efeqts ver iZ leva.
amis na Te li da das tu re baa Tun dac is, rom
sru li sa mu Sao dRiT erT da saq me bul ze 2004
wels war mo e bu lia sa ba zi so fa se biT 1,6 aTa si
la ris mTli a ni da ma te bu li Ri re bu le ba, 1996
wels mud mi vi fa se biT ki 1,2 aTa si la ri.
TviT da saq me ba jer ki dev pri o ri te tu li
rCe ba sof lad mcxov reb TaT vis. Tu ga viT valis
wi nebT imas, rom dar gi mxo lod eq s ten siu
ri gziT vi Tar de ba da da ba lia mo sax le Ta
re a lu ri in ves ti ci e bis wi li (fi nan su ri resur
se bis uk ma ri so bis ga mo). GgansakuTrebul
mniS v ne lo bas va ni WebT ise Ti sa ban ko mom sa xure
bis aT vi se bas ko mer ci u li ban ke bis mi er, rogo
ri caa: li zin gi da sa li zin go ope ra ci e bi.
ban keb ma dRes si Ra ri bis daZ le va Si gan sakuT
re bu li ro li un da Se as ru lon. sof lis
me ur ne o bas gan sa kuT re biT uWirs teq ni kis sakiTxeb
Si. maT ar hyof niT sax s re bi mTli a nad
Se i Zi non teq ni ka. am prob le mis ga dawy ve ta sa mi
gzi Taa Se saZ le be li, er Ti gza grZel va di a ni
kre di tis aRe baa da am etap ze arc ise ad vili
da efeq ti a nia. me o re gza - ko mer ci u li
kre di tia, rad gan mom wo deb le bi ucxo qvey nis
iuri di u li pi re bia, es gzac did siZ ne le eb Tanaa
da kav Si re bu li, rCe ba ki dev er Ti gza, esaa
sa ban ko fi nan su ri li zin gi.
ter mi ni `li zin gi’’ mom di na re obs la Ti nu ri
le a sing-dan da niS navs qi ra Si Ca ba re bas-ga qi rave
bas. sa li zin go ope ra ci e bad iwo de ba ope raci
e bi, ro me lic gu lis x mobs brun vis ga re Se
aq ti ve bis grZel va di a ni pe ri o diT ija ra ze gada
ce mas.
li zin gur ope ra ci eb Si mo na wi le obs sa mi
pi ri: li zin gis gam ce mi, li zin gis mim Re bi, mimwo
de be li (qo ne bis gam yid ve li). qo ne bis mim Rebi,
sa Wi ro ebs ra gan sazR v rul qo ne bas, da mou
ki deb lad ir Cevs am qo ne bis gan m kar gu le bel
mim wo de bels. qo ne bis Se sa Ze nad fu lis uqonlo
bis ga mo, is mi a kiTxavs mo ma val li zin gis
gam cems, ro mel sac aqvs sa Su a le be bi es qo ne ba
Se i Zi nos, - Txov niT, mi i Ros mo na wi le o ba gari
ge ba Si. mo na wi le o ba ga mo i xa te ba mim wo deblis
gan am qo ne bis yid va Si da Sem deg mis ga da-
ce ma Si li zin gis mim Re bi saT vis Se Tan x me bu li
pi ro be bis Se sa ba mi sad.
li zin gis mim ce mad Cve u leb riv, ga mo dis
ko mer ci u li ban ki, li zin gis mim Re bad sa kuTre
bis sxva das x va for mis sa war mo e bi, qo ne bis
mim wo deb lad-mi si mwar mo eb le bi, mo ma ra ge ba-gasa
Re bis, sa vaW ro da sxva or ga ni za ci e bi, anu
qo ne bis me pat ro ne e bi.
ko mer ci u li ban ki saT vis, da ma xa si a Te be lia,
Zi ri Ta dad, Sem de gi sa xis li zin ge bi: grZel vadi
a ni, pir da pi ri, fi nan su ri, wmin da (an na wilob
ri vi).
sa li zin go ope ra ci eb Si ko mer ci u li banki
war mo ad gens or ga ni za ci ul-gam for me bel
struq tu ras.
li zin gis mi sa Re bad, da i te re se bu li mxa re
ban k Si wa rad gens:
1. ga nacxads, li zin g ze: qo ne bis da sa xe lebiT,
da niS nu le biT, po ten ci u ri mim wo deb liT,
qo ne bis ad gil m de ba re o biT. ga nacxad Si un da
iyos mo na ce me bi fer me ris sa war moo saq mi a noba
ze, teq ni ku rad ga mar Tu lad eq s p lo a ta cia
ga u wi os qo ne bas;
2. do ku men te bi bo lo 2 wlis fi nan su ri
mdgo ma re o bis Se sa fa seb lad ( ba lan se bi, an gariS
ge be bi mo ge ba sa da za ral ze);
3. sa li zin go pro eq tis biz nes-geg ma.
ban ki, fer me ris war d ge ni li do ku men ta ci is
mi xed viT, amow mebs mis fi nan sur mdgo ma re o bas,
sa li zin go pro eqts sa in ves ti cio mi zan Se wo nilo
bis kuTxiT da ga dawy ve ti le bas atyo bi nebs
fer mers. sa kiTxis da de bi Tad ga dawy ve ti sas,
Tan x mo bas ga ri ge ba ze, da er T vis sa li zin go
xel Sek ru le bis zo ga di pi ro be bi.
xel Sek ru le bis mTa var punqts war mo ad gens
sa li zin go ga da sax de li, is mo i cavs Sem deg
Tan xebs:
• sa a mor ti za cio ana ricxe bi:
• pro cents ban kis sak re di to re sur se bis
ga mo ye ne bi saT vis;
• sa ko mi sio ga sam r je los;
• da ma te bi Ti mom sa xu re bis ga da sa xa debs
(sa miv li ne bo, teq ni ku ri, sat ran s por to, sa konsul
ta cio da sxv.).
amor ti za ci is ana ricxe bis Tan xa da mo ki debu
lia qo ne bis sa ba lan so Ri re bu le ba ze, misi
sam sa xu ris va da ze, amor ti za ci is nor ma ze,
daC qa re bu li amor ti za ci is Se saZ leb lo ba ze,
xel Sek ru le bis va da ze da ga i an ga ri Se ba formu
liT:
a = sR * an/ 100*ds
sa dac: a_ amor ti za ci is ana ricxe bia;
sR _ qo ne bis sa ba lan so Ri re bu le ba;
93
mecniereba dekemberi - 2008