dekemberi

Tvalsazrisi
dekemberi - 2008
mo cu lo be bic Se va da roT. pirda
pi ri ucxo u ri in ves ti ci ebis
mTli an ma si di dem 2006 wlis
da sawyi sis T vis 2,4 mlrd aSS
do la ri Se ad gi na, ma Sin ro ca
gzav ni le bis sa xiT amis toldi
di Tan xa Se mo vi da mxo lod
xu Ti wlis man Zil ze _ 2003-2007
wleb Si. es rac Se e xe ba ofi ci alur
mo na cems, si nam d vi le Si ki
na ka di uf ro di di iyo. ami tom
sa va ra u doa, rom 2006 wlam de
gzav ni le bi iyo sa qar T ve los
eko no mi ku ri zrdis yve la ze
mniS v ne lo va ni faq to ri. momdev
no or we li wads, ro gorc
ze moT vna xeT, ma Ti mo cu lo ba
kvlav swra fad iz r de ba, mag ram
mas ze uf ro swra fad _ er T ba-
Sad 3 mlrd do la riT (co ta meti
Tac) _ ga i zar da pir da pi ri
ucxo u ri in ves ti ci e bis mTlia
ni si di de, rac ro gorc Cans,
gan vi Ta re bul qvey neb Si eko nomi
ku ri aR mav lo bis pi kur wertil
Tan mi ax lo e bam ga na pi ro ba.
am sta ti is mi zan da sa xu lobis
T vis mniS v ne lo ba ara aqvs,
gzav nil ma me ti ro li Se as rula
2000-iani wle bis eko no mi kur
zrda Si Tu ucxo ur ma in ves ti cieb
ma. mniS v ne lo va nia mxo lod ar
da vak ni noT gzav ni le bis ro li
Te o ri ul ana liz sa da pa eq ro ba-
Si, es gag viZ ne leb da prog no zis
ga ke Te bas. ase ve mniS v ne lo vania
imis gac no bi e re bac, rom bolo
wleb Si eko no mi ku ri zrda
mTli a nad ga re faq to re bis wilad
mo di o da. mxo lod in vesti
ci e bi sa da ne to-gzav ni le bis
(gag zav ni li Tan xe bis ga mok le bis
Sem deg mi Re bu li si di dis) sa xiT
xom qve ya na Si Se mo sul ma Tan xam 5
mlrd aSS do lars ga da a me ta. amas
un da da vu ma toT sa ga reo va lic,
ro me lic mxo lod erT _ mim dina
re wlis me o re _ kvar tal Si 1
mlrd do la riT ga i zar da: va li
rom ara, zrdis ima ve tem pis misaR
we vad sa ku Ta ri re sur sis ga-
Re ba mog vi wev da an ara da, zrda
gveq ne bo da nak le bi.
da sa xe le bu li ga rewya ro e bi
Si dawya ro e bad rom mog veq cia,
ma Ti mci re efeq ti a no bis Sem Txve
va Sic ki mSp-s 10-12 pro cen ti-
64
a ni ki ara, sul mci re 20-25 procen
ti a ni zrda un da mig ve Ro.
amo ca na swo red isaa, ro gor
vaq ci oT eko no mi ku ri zrdis
amo wur va di ga rewya ro e bi amou
wu rav Si dawya ro e bad, To rem,
ram de ni me wlis Sem deg, ro de sac
da pi re bu li 4,5 mi li ar di a ni daxma
re be bi sa da kre di te bis Se mosv
la dam Tav r de ba, qve ya nas Zve li
(da ax lo e biT 6 mlrd do la ri ) da
axa li va le bi er Tad da ax r Cobs.
ar un da gvqon des imis ime di,
rom gzav ni le bis zrda gag r Zelde
ba. es wya ro amo u wu ra vi ro dia.
zrdis Sewy ve ta da kle bac mxolod
msof lio kri zi sul mov lenebs
ki ar Se uZ lia ga mo iw vi os,
ara med sxva faq to reb sac, maT
So ris dros _ sam Sob lo Si da tove
bul ax lob leb Tan emig ran t Ta
kav Si re bis Se sus te bas. ro gorc
Cans, gzav ni le bis na kad ma 2007
wels uk ve ga i a ra ki dec pi ku ri
wer ti li. 2008 wlis 10 Tvis mona
ce me biT, man mxo lod 719,8 mln
do la ri Se ad gi na da Zne li warmo
sad ge nia 2 Tve Si mi aR wi os 2007
wlis maC ve ne bels (866,2 mln-s).
ama Si un da ve Zi oT imis er T-er Ti
mi ze zi, rom ban kebs sa qar T ve lo-
Si iafi sak re di to re sur si Semo
ak l daT, rom mSe neb lo ba did
na wil Si Se fer x da da a.S.
jaW vu ri re aq ci iT, amas SeuZ
lia imis uku e feq ti mog v ces,
ra sac gzav ni le bis zrda gvaZlev
da. gzav ni lis mi er war mo-
So bi li mi wo de bis jaW vi (e qi mi _
pe da go gi _ me pu re _ mSe ne be li _
isev eqi mi da a.S.) xom, mar Ta lia,
mis gan gar k ve ul da mo u ki deblo
bas iRebs, mag ram, na wi lob riv
ma inc isev gzav ni lis axal mo dine
ba zea da mo ki de bu li. da Tu es
jaW vi gawy da, mTe li eko no mi ka
mo iS le ba.
ra ro li Se as ru la msof lio
sa fi nan so-eko no mi kur ma kri zisma
Cvens emig ran t Ta Se mo sa val sa
da gzav ni le bis na ka dis kle ba Si?
uTu od ga dam wy ve ti, oRond, am
pa suxs struq tu ru li ana li ziT
da kon k re te ba sWir de ba. ase Ti pasu
xi amom wu ra vi iq ne bo da, kri zisi
kvlav er T na i rad rom azi a nebdes
msof lio ba zar Si in teg ri re-
bul yve la qve ya nas, ro gorc es,
Cve u leb riv xde bo da xol me 1970ian
wle bam de. aR niS nu li wle bis-
T vis ener go re sur se bis wi li warmo
e bis da na xar jeb Si im de nad ga izar
da, rom eko no mi kis cik lu ri
moZ ra o bis _ aR mav lo ba-da ce mis
mo nac v le o bis _ um niS v ne lo vanes
faq to rad ma Ti fa si ga da iq ca.
2008 wlis kri zis ma Se am ci ra nav-
Tob sa da gaz ze moTxov na (sa va rau
doa, rom mxo lod war mo e bis Sefer
xe bis Se de gad ki ara, ara med
re sur s dam zog teq no lo gi eb sa
da al ter na ti ul wya ro eb ze orien
ta ci is Se de ga dac) da er T ba Sad
mkveT rad Se am ci ra ma Ti fa si, ramac
gar k ve u lad Se am ci ra kri zisis
Za la gan vi Ta re bu l qvey neb Si.
egeb uc na u rad Can des, rom Cven-
Tan gzav ni le bis mo di ne bis kle ba
uf ro swo red am fa sis da ce mam
ga mo iw via, anu ga mo iw via faq torma,
ro me lic gan vi Ta re bul qveynebs
wa eS ve la. da es mox da imis
Se de gad, rom iza ra la ru seT ma da
ik lo iq da saq me bul Cvens Ta name
ma mu le Ta er Tob liv ma Se mo saval
mac, xo lo qar Tu li di as po ra
ru seT Sia yve la ze di di.
sa va ra u doa, rom es pro cesi
la ris gac v li Ti kur sis sano
em b ro da ce ma zec aisa xa. amis
pir vel i mi ze zi uTu od TviT
aSS-Si do la ris kur sis zrdaa,
mag ram Ta vis sam Sob lo Si gan m tki
ce bu li do la ri sa qar T ve lo-
Si ad gi li dan ver da iZ v re ba, Tu
mas ze moTxov ni sa da mi wo de bis
Ta na far do ba dar Ca uc v le li,
moTxov nis ga da me te ba Si ki Tavi
si wi li uTu od gzav ni le bis
kle ba sac edo. sa va lu to ba zarze
war moq m nil gar R ve vas Cve ni
erov nu li ban ki er Txans uaz rod
eb r Zo da sa do la ro in ter ven cie
biT da amas 300 mln aSS do la ri
anac va la. es Tan xac qvey nis ekono
mi ku ri zrdi saT vis un da yofi
li yo ga mo ye ne bu li. Tu kvlavac
ase vfan teT 4,5 mi li ar dis
da nar Ce ni na wi li _ Tu igi Cvens
mim di na re prob le mebs _ `xan Z rebis
Caq ro bas~ _ Sev wi reT, Sors
nam d vi lad ver wa valT.
merab gvelesiani