20.09.2013 Views

q a r T u l i e n a d a l i t e r a t u r a

q a r T u l i e n a d a l i t e r a t u r a

q a r T u l i e n a d a l i t e r a t u r a

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

umTavresad e, ufro iSviaTad o/i rigi 10 . magram xsenebuli sami nakvTis (statikuris<br />

namyo, vnebiTis aoristi, moqmedebiTis TurmeobiTi meore) urTierTmimarTebis igiveobas<br />

qarTulsa da svanurSi es garemoeba mainc ver daCrdilavs. jer erTi, is faqti,<br />

rom -n sufiqsi am sam nakvTSi gvaqvs da arsad sxvagan ar gvxvdeba uRvlilebis sistemaSi,<br />

am sami nakvTis fuZeTa igiveobaze miuTiTebs, rac ufro mniSvnelovania, vidre<br />

gansxvaveba qcevis prefiqsebSi. Mmeorec, e- da o/i prefiqsTa paraleluri arseboba<br />

statikuris namyosa da vnebiTis aoristSi nebas gvaZlevs maTi amgvarive paraleluri<br />

xmareba istoriulad moqmedebiTis TurmeobiTi meorisTvisac vivaraudoT. Tu<br />

amas davuSvebdiT, maSin o/i qcevis prefiqsTa gabatoneba TurmeobiT meoreSi TurmeobiTi<br />

pirvelis gavlenisTvis unda migvewera, sadac mxolod es prefiqsebi ixmareba.<br />

jeTxn (`geSova~ vnebiTi) da jiTxn (`geSova~ TurmeobiTi)<br />

Sdr.: jiTxa (`giSovia~)<br />

gasaTvaliswinebelia erTi garemoebac: svanurSi statikur vnebiTs namyoSi saarviso<br />

qcevis formebic SeiZleba hqondes.<br />

Qqa wva (Cans) _ qa wvn(da) (Canda)<br />

qarTulSi ki statikuri vnebiTis namyo yovelTvis e- prefiqsiTaa warmodgenili,<br />

rac saTanao, sasxviso an sazedao formas gulisxmobs:<br />

uyria eyara<br />

ayria eyara<br />

hyria eyara<br />

unda vifiqroT, rom svanuris TurmeobiT meoreSi qcevis aRniSvna imitom aris gansxvavebuli<br />

qarTulisagan, rom gansxvavebulia Sesatyvisi statikuri zmnis qcevis aRniSvna<br />

namyoSi.<br />

11. gardamavali zmnis kavSirebiTi mesame qarTulsa da svanurSi iseTsave SefardebaSia<br />

TurmeobiT meoresTan, rogorSic vnebiTis kavSirebiTi meore wyvetilTan da<br />

statikuri vnebiTis kavSirebiTi mis namyosTan:<br />

qarTuli<br />

statikuri: epyra _ epyras ewera _ eweros<br />

vnebiTi: daewera _ daeweros<br />

Turm. II daepyra _ daepyras... daewera _ daeweros...<br />

svanuri<br />

statikuri: xeirn _ xeirns (ewera _ eweros) qa wvn _ qa wvns<br />

(Canda _ Candes)<br />

vnebiTi: dSixns _ dSixns CvdmeCn _ CvdmeCns<br />

(daiwva _ daiwves) (daberda _ daberdes)<br />

Turm. II: xoÁr n _ xoÁrns xowvn _ xowvns (enaxa_enaxos) 11<br />

(ewera _ eweros)<br />

laSxurSi kavSirebiTi mesamis fuZes zogjer kavSirebiTi pirvelis -de mawarmoebeli<br />

erTvis. sxva kiloebSi igive formanti erTvis statikuri vnebiTis kavSirebiTs.<br />

pirvel SemTxvevaSi misi damateba imiT unda iyos gamowveuli, rom kavSirebiTi mesamis<br />

Sinaarsobrivi Sefardeba TurmeobiT meoresTan iseTivea, rogoric kavSirebiTi<br />

pirvelisa uwyvetelTan. meore SemTxvevaSi is imitom aris gamoyenebuli, rom stati-<br />

10 v. T o f u r i a , svanuri ena, gv. 178-181; 203-204.<br />

11 v. T o f u r i a , svanuri ena, I, gv. 199, 205, 178-180, 181.<br />

83

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!