Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
umTavresad e, ufro iSviaTad o/i rigi 10 . magram xsenebuli sami nakvTis (statikuris<br />
namyo, vnebiTis aoristi, moqmedebiTis TurmeobiTi meore) urTierTmimarTebis igiveobas<br />
qarTulsa da svanurSi es garemoeba mainc ver daCrdilavs. jer erTi, is faqti,<br />
rom -n sufiqsi am sam nakvTSi gvaqvs da arsad sxvagan ar gvxvdeba uRvlilebis sistemaSi,<br />
am sami nakvTis fuZeTa igiveobaze miuTiTebs, rac ufro mniSvnelovania, vidre<br />
gansxvaveba qcevis prefiqsebSi. Mmeorec, e- da o/i prefiqsTa paraleluri arseboba<br />
statikuris namyosa da vnebiTis aoristSi nebas gvaZlevs maTi amgvarive paraleluri<br />
xmareba istoriulad moqmedebiTis TurmeobiTi meorisTvisac vivaraudoT. Tu<br />
amas davuSvebdiT, maSin o/i qcevis prefiqsTa gabatoneba TurmeobiT meoreSi TurmeobiTi<br />
pirvelis gavlenisTvis unda migvewera, sadac mxolod es prefiqsebi ixmareba.<br />
jeTxn (`geSova~ vnebiTi) da jiTxn (`geSova~ TurmeobiTi)<br />
Sdr.: jiTxa (`giSovia~)<br />
gasaTvaliswinebelia erTi garemoebac: svanurSi statikur vnebiTs namyoSi saarviso<br />
qcevis formebic SeiZleba hqondes.<br />
Qqa wva (Cans) _ qa wvn(da) (Canda)<br />
qarTulSi ki statikuri vnebiTis namyo yovelTvis e- prefiqsiTaa warmodgenili,<br />
rac saTanao, sasxviso an sazedao formas gulisxmobs:<br />
uyria eyara<br />
ayria eyara<br />
hyria eyara<br />
unda vifiqroT, rom svanuris TurmeobiT meoreSi qcevis aRniSvna imitom aris gansxvavebuli<br />
qarTulisagan, rom gansxvavebulia Sesatyvisi statikuri zmnis qcevis aRniSvna<br />
namyoSi.<br />
11. gardamavali zmnis kavSirebiTi mesame qarTulsa da svanurSi iseTsave SefardebaSia<br />
TurmeobiT meoresTan, rogorSic vnebiTis kavSirebiTi meore wyvetilTan da<br />
statikuri vnebiTis kavSirebiTi mis namyosTan:<br />
qarTuli<br />
statikuri: epyra _ epyras ewera _ eweros<br />
vnebiTi: daewera _ daeweros<br />
Turm. II daepyra _ daepyras... daewera _ daeweros...<br />
svanuri<br />
statikuri: xeirn _ xeirns (ewera _ eweros) qa wvn _ qa wvns<br />
(Canda _ Candes)<br />
vnebiTi: dSixns _ dSixns CvdmeCn _ CvdmeCns<br />
(daiwva _ daiwves) (daberda _ daberdes)<br />
Turm. II: xoÁr n _ xoÁrns xowvn _ xowvns (enaxa_enaxos) 11<br />
(ewera _ eweros)<br />
laSxurSi kavSirebiTi mesamis fuZes zogjer kavSirebiTi pirvelis -de mawarmoebeli<br />
erTvis. sxva kiloebSi igive formanti erTvis statikuri vnebiTis kavSirebiTs.<br />
pirvel SemTxvevaSi misi damateba imiT unda iyos gamowveuli, rom kavSirebiTi mesamis<br />
Sinaarsobrivi Sefardeba TurmeobiT meoresTan iseTivea, rogoric kavSirebiTi<br />
pirvelisa uwyvetelTan. meore SemTxvevaSi is imitom aris gamoyenebuli, rom stati-<br />
10 v. T o f u r i a , svanuri ena, gv. 178-181; 203-204.<br />
11 v. T o f u r i a , svanuri ena, I, gv. 199, 205, 178-180, 181.<br />
83