q a r T u l i e n a d a l i t e r a t u r a
q a r T u l i e n a d a l i t e r a t u r a q a r T u l i e n a d a l i t e r a t u r a
qarTuli enis sityvebSi am bgeris nawilobriv gansxvavebuli elferiT gamoTqma calkeuli pirebis mier enisaTvis, misi fonologiuri sistemisaTvis araviTar safrTxes ar qmnis, Tumca diqtorTaTvis, msaxiobTaTvis aucilebelia gamoTqmisas misi saSualo tipis dacva. amave dros zogjer SeiniSneba rusuli enis ль-s qarTulad gadmocemis SemTxvevebi. es ki dasagmobia da yuradRebis miqcevas moiTxovs. ar SegviZlia ar aRvniSnoT zogi darRveva qarTul sityvebSi calkeuli bgerebis `garusulebuli~ gamoTqmisa (zogierTi) diqtoris metyvelebaSi. es gansakuTrebiT exeba S Tanxmovans (iSviaTad J-s). qarTulSi S Tanxmovani saSualo tipisaa (arc maincdamainc rbili da arc miT umetes _ magari!). magar da rbil saxeobebs spirantebSi rusuli ganarCevs. rig SemTxvevaSi rusuli ш gamoiTqmis `magrad~. ai, rusuli ш-s es `magari~ gamoTqma zog Cvens qarTvel diqtors gadaaqvs qarTul sityvebSic. es SeiniSneba rogorc calkeul fuZeebSi, ise -Si Tandebulis gamoTqmisas. amas SeiZleba sxvadasxva axsna hqondes. profesiis specifikis gamo rusul gamoTqmaze `ganwyobil~ diqtors uWirs erTbaSad qarTulze `gadmorTva~ da SerCeba rusulis gamoTqma, 5 an kidev, SeiZleba igi Sedegi iyos erTgvari diqtoruli metyvelebis `Stampisa~, risganac unda ganTavisufldnen qarTul gadacemaTa diqtorebi. es bolo varaudi rom ufro sworia, iqidan Cans, rom igive diqtorebi, `velze~ gasulni, ubralo da uSualo interviuebis procesSi, Cveulebriv, gamoTqmisas bunebriv S-s amboben. rogorc zemoT ganxiluli faqtebi cxadyofs, orToepiis TvalsazrisiT mowesrigebul qarTul saliteraturo enaSi ucxo enobrivi gavlenebis Sedegad Cndeba mosagvarebeli sakiTxebi. maT amTaviTve unda movuaroT. 5 amis gamovea, albaT, rom zogjer qarTveli diqtori programa `moambes~ acxadebs rogorc moambэ -s! 278
S i n a a r s i 1. Sesavali ------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 3 2. akaki SaniZe, naSTebi mesame piris obieqturi prefiqsis xmarebisa xmovnebis win qarTul zmnebSi ------------------------------------------------------------------------------------------ 4 3. akaki SaniZe, gramatikuli subieqti zogierT gardauval zmnasTan qarTul- Si ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 13 4. damana meliqiSvili, `miWirs~ zmna da maswavleblis gasaWiri ------------------ 26 5. aram martirosovi, zmniswinis Sedgeniloba da maTi pirveladi funqciebi qar- TulSi --------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 34 6. elene babunaSvili, saSuali gvaris zmnebTan dakavSirebuli zogi sakiTxisaTvis qarTulSi --------------------------------------------------------------------------------------------- 48 7. TinaTin RvinaZe, vnebiTis formaTa marTlwerasTan dakavSirebuli sakiTxebi ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 52 8. arnold Ciqobava, qarTuli zmnis nakvTeulTa dajgufebis principisaTvis - 60 9. nodar naTaZe, mesame seriis dro-kiloTa warmoebisaTvis qarTulSi ------- 72 10. ivane qavTaraZe, dro-kiloTa mesame seriis warmoebis erTi Tavisebureba axal qarTulSi ------------------------------------------------------------------------------------------------ 87 11. ekaterine osiZe, mimReobis warmoeba qarTulSi ------------------------------------------ 101 12. viola kalandaZe, arsebiTi saxeli -------------------------------------------------------------- 120 13. viola kalandaZe, zedsarTavi saxeli ---------------------------------------------------------- 122 14. aram martirosovi, nacvalsaxeli ----------------------------------------------------------------- 124 15. lali ezugbaia, ricxvi ---------------------------------------------------------------------------------- 126 16. levan bregaZe, ormagsufiqsiani mravlobiTi guSin da dRes -------------------- 128 17. cira RvinaZe, zmnizedis swavlebis zogierTi sakiTxi ------------------------------ 130 18. aram martirosovi, Tandebulebi qarTulSi ------------------------------------------------- 135 19. sergi JRenti, Sorisdebuli axal saliteraturo qarTulSi ------------------- 163 20. besarion jorbenaZe, nazmnari modaluri elementebi qarTulSi -------------- 171 21. elene koSoriZe, kvlav erTi sadavo sakiTxis gamo ----------------------------------- 179 22. arnold Ciqobava, martivi winadadebis evoluciis ZiriTadi tendenciebi qarTulSi -------------------------------------------------------------------------------------------------------- 183 23. anton kiziria, obieqtis mier zmnis SeTanxmeba mravlobiT ricxvSi Tanamedrove qarTulSi ----------------------------------------------------------------------------------------- 192 24. neli cqitiSvili, erTi sintaqsuri movlenis Sesaxeb ------------------------------- 201 25. aleqsandre focxiSvili, ubralo damateba Tu adgilis garemoeba? ------- 206 26. antom kiziria, substantiuri msazRvreli -------------------------------------------------- 209 27. lia leJava, msazRvrelTa rigi araerTgvar msazRvrelebian SesityvebaSi - 216 28. cira kalaZe, sazRvruli saxelis ricxvi or da met msazvrelTan (didi da patara saxli Tu didi da patara saxlebi?) -------------------------------------------------- 237 29. lia leJava, zmnisarT-kavSirTa gamoyenebis sakiTxebisaTvis ------------------- 247 30. neli cqitiSvili, CarTuli -------------------------------------------------------------------------- 253 31. qeTevan lomTaTiZe, qarTuli enis fonologiuri modelis darRvevis gamo warmoTqmaSi ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 276 279
- Page 227 and 228: ma, mwvane vels...)~ 12 . amgvarad,
- Page 229 and 230: miuxedavad imisa, rom mezoblad moxv
- Page 231 and 232: kasri; gatexili Rvinis Wiqa; lamazi
- Page 233 and 234: cota rTuldeba saqme, rodesac dawese
- Page 235 and 236: 1. stendzea fotopiri ienis universi
- Page 237 and 238: 237 cira kalaZe sazRvruli saxelis r
- Page 239 and 240: moyvanili magaliTebis gverdiT gvxvd
- Page 241 and 242: sazRvravs atributuli da marTuli msa
- Page 243 and 244: Raribi xuros ojaxSi aRzrdilis ZarRv
- Page 245 and 246: xelmZR.). dargvis sixSiris mixedviT
- Page 247 and 248: zmnisarT-kavSirTa gamoyenebisaTvis
- Page 249 and 250: manam mebaRe moitanda, vezirma sxva
- Page 251 and 252: Si laparaki iqneba sareklamo saqmis
- Page 253 and 254: CarTuli 1 253 neli cqitiSvili CarTu
- Page 255 and 256: gvxvdeba, Zvel qarTulSi araa mkveTr
- Page 257 and 258: zoma-odenobis aRmniSvneli zmnizedeb
- Page 259 and 260: leben. swored am SemTxvevaSi ara gv
- Page 261 and 262: vneloba aqvs: 1. iqiTa mxares, im m
- Page 263 and 264: Si albaT TandaTan icleba leqsikuri
- Page 265 and 266: oca igi CarTulis funqcias asrulebs.
- Page 267 and 268: ziciaSia igi meore zmna-Semasmenlis
- Page 269 and 270: uxeiro damwersa (ilia); Tu rusTavel
- Page 271 and 272: darRveva. masalis simciris gamo igi
- Page 273 and 274: a l b a T , axalgazrdobas yvela dro
- Page 275 and 276: gvagonebs glaxa WriaSvilis _ am ,,s
- Page 277: ogorc zemoT aRvniSneT, ambobs фant
qarTuli enis sityvebSi am bgeris nawilobriv gansxvavebuli elferiT gamoTqma<br />
calkeuli pirebis mier enisaTvis, misi fonologiuri sistemisaTvis araviTar safrTxes<br />
ar qmnis, Tumca diqtorTaTvis, msaxiobTaTvis aucilebelia gamoTqmisas misi<br />
saSualo tipis dacva.<br />
amave dros zogjer SeiniSneba rusuli enis ль-s qarTulad gadmocemis SemTxvevebi.<br />
es ki dasagmobia da yuradRebis miqcevas moiTxovs.<br />
ar SegviZlia ar aRvniSnoT zogi darRveva qarTul sityvebSi calkeuli bgerebis<br />
`garusulebuli~ gamoTqmisa (zogierTi) diqtoris metyvelebaSi. es gansakuTrebiT<br />
exeba S Tanxmovans (iSviaTad J-s).<br />
qarTulSi S Tanxmovani saSualo tipisaa (arc maincdamainc rbili da arc miT umetes<br />
_ magari!).<br />
magar da rbil saxeobebs spirantebSi rusuli ganarCevs. rig SemTxvevaSi rusuli<br />
ш gamoiTqmis `magrad~. ai, rusuli ш-s es `magari~ gamoTqma zog Cvens qarTvel diqtors<br />
gadaaqvs qarTul sityvebSic. es SeiniSneba rogorc calkeul fuZeebSi, ise -Si<br />
Tandebulis gamoTqmisas.<br />
amas SeiZleba sxvadasxva axsna hqondes. profesiis specifikis gamo rusul<br />
gamoTqmaze `ganwyobil~ diqtors uWirs erTbaSad qarTulze `gadmorTva~ da SerCeba<br />
rusulis gamoTqma, 5 an kidev, SeiZleba igi Sedegi iyos erTgvari diqtoruli<br />
metyvelebis `Stampisa~, risganac unda ganTavisufldnen qarTul gadacemaTa diqtorebi.<br />
es bolo varaudi rom ufro sworia, iqidan Cans, rom igive diqtorebi, `velze~<br />
gasulni, ubralo da uSualo interviuebis procesSi, Cveulebriv, gamoTqmisas bunebriv<br />
S-s amboben.<br />
rogorc zemoT ganxiluli faqtebi cxadyofs, orToepiis TvalsazrisiT mowesrigebul<br />
qarTul saliteraturo enaSi ucxo enobrivi gavlenebis Sedegad Cndeba mosagvarebeli<br />
sakiTxebi. maT amTaviTve unda movuaroT.<br />
5 amis gamovea, albaT, rom zogjer qarTveli diqtori programa `moambes~ acxadebs rogorc<br />
moambэ -s!<br />
278