20.09.2013 Views

q a r T u l i e n a d a l i t e r a t u r a

q a r T u l i e n a d a l i t e r a t u r a

q a r T u l i e n a d a l i t e r a t u r a

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

lebiT xSiri gamoyenebis gziT `zedmet sityvebadac~ ki iqcevian (maSasadame, ubralod<br />

da misT.).<br />

3. sityvebi, romlebic sxvadasxva sintaqsur pirobebSi sxvadasxva sintaqsur funqcias<br />

asruleben (viTarebis garemoebisa, CarTulisa an gankerZoebuli wevris sakav-<br />

Sirebeli sityvisas _ zmnisarTebi _ gansakuTrebiT, ZiriTadad, kerZod, magaliTad...<br />

CarTulisa an modaluri nawilakisas _ zmnis piriani formebi _ SeiZleba, etyoba,<br />

mgoni, Cans...).<br />

CarTul sityvaTa umravlesoba winadadebaSi C a r T u l i ki ar aris, aramed g a n -<br />

k e r Z o e b u l i a winadadebisagan. raki maT gankerZoebas xels uwyobs sityvaTganlageba<br />

da intonacia, raki maTTvis damaxasiaTebelia funqciaTa monacvleoba sintaqsuri<br />

pirobebis Sesabamisad, maTTan dakavSirebuli punqtuaciuri Secdomebi tipobrivia<br />

(da erTgvarad kanonzomieric) 54 . kerZod:<br />

1. z m n i s a r T e b i s araswori gankerZoebis sami SemTxveva gvaqvs:<br />

a) gankerZoebulia im zmnisarTiT gamoxatuli v i T a r e b i s garemoeba, romelic<br />

xSirad gvxvdeba CarTulis funqciiT. mag.:<br />

...soflis meurneobis produqcia, Z i r i T a d a d , modioda mSrali, xangrZlivi SenaxvisaTvis<br />

vargisi (pres.); mwvane sasuqebis gamoyeneba, g a n s a k u T r e b i T , xelsayrelia msubuq qviSnar<br />

da borcvian-gorakian pirobebSi (a. jafar.); dilis operatiuli TaTbirebi, C v e u l e b -<br />

riv, aq imarTeba (pres.).<br />

b) zmnisarTi danarTis sakavSirebeli sityvaa da mZime mxolod mis win (da danarTis<br />

Semdeg) unda iyos.Ggagebulia ki CarTulad da orive mxridan gamoyofilia mZimeebiT:<br />

...ram SesZra aTasobiT da aTi aTasobiT adamianis, g a n s a k u T r e b i T , axalgazrdobis<br />

guli da goneba (pres.); saubrisas Seexen specialistebis, k e r Z o d , i n J i n r e b i s momzadeba-<br />

Si umaRlesi skolis amocanebs (pres.); moxuci adamianis, s a e r T o d , u f r o s i s pativiscema<br />

yvelaferSi umaRles zneobriv kanonad aris miCneuli (pres.).<br />

g) mZimeebiT (an cali mZimiT) aris gamoyofili (e. i. CarTuladaa gaazrebuli)<br />

zmnisarTebi, romlebic viTarebis garemoebis funqcias asruleben, magram frazis<br />

logikuri maxvili maTze modis.<br />

aki, f a q t i u r a d amovagdeT Cveni mimdinare literaturuli procesebidan da, masTan er-<br />

Tad, xelovnebis sxva dargebidan (pres.); am ori gundis Sexvedra, f a q t i u r a d gadamwyveti<br />

iyo Tbilisis saerTaSoriso turnirSi (pres.); dRes, x S i r a d , meti siTamamiT ityvian xolme...<br />

(pres.); ...Tu momRerali maRelvebs, u m a l v e , Seumcdari daskvna gamomaqvs (pres.).<br />

2. mZimeebiT gamoyofen logikuri maxvilis mqone TiTqmis yvela modalur nawilaksa<br />

da Sorisdebuls (miT ufro _ Tu isini Semasmenlisagan daSorebulni arian). mag.:<br />

...gaiges mere, rom upatronoa da, l a m i s , sulsa iqiT aRaraferi SemanarCunon (vaJa);<br />

cxovrebas bevri gansacdeli sdevs da, v a i T u gauZneldes sustsa da uzrunvelobas Cveuls<br />

(gr. abaS.); amxela garaJSi, b a r e samasamde mZRoli daiTvleba (g. xorg.). amaze, i q n e b , uneburad<br />

ufiqria romelime fizikoss (pres.); T i T q o s , movismineT misi saubari galaktionze...<br />

(pres.); televiziaSi, T u r m e , dausruleblad modioda werilebi (pres.); T u r m e , bevri maTgani<br />

cnobili yofila (pres.) 55 .<br />

garda logikuri maxvilis intensivobisa, zogierTi sityvis gankerZoebas SeiZleba<br />

xels uwyobdes sxva faqtorebic, magaliTad, nawilakisa da zmnis bunebrivi Sexamebis<br />

54 ar gamovricxavT punqtuaciis xmarebisas SemTxveviTobasac (koreqturas). mag.: `Segneba imisa,<br />

rom Seni koleqtivi, Seni sawarmo mTels qalaqSi cnobilia... uTuod gmatebs siamayes da, b u -<br />

n e b r i v i a , s u r v i l i TviTonac ise gaisarjo, rom misi Rirseuli wevri (pres.). [avadmyofoba]...<br />

romelic TiTqos likvidirebuli iyo, bolo xans kvlav gavrcelda... rac ZiriTadad<br />

TviTmkurnalobiT da, k e r Z o d , m k u r n a l o b i T ... aixsneba (pres.).<br />

55 punqtuaciis Sesaxeb zogierT aseT nawilakTan da SorisdebulebTan ix. n . b a s i l a i a ,<br />

dasax. naSr., gv. 171-178.<br />

270

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!