20.09.2013 Views

q a r T u l i e n a d a l i t e r a t u r a

q a r T u l i e n a d a l i t e r a t u r a

q a r T u l i e n a d a l i t e r a t u r a

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Si albaT TandaTan icleba leqsikuri mniSvnelobisagan, frazaSi intonaciurad<br />

ekedleba misamarT sityvas da nawilakis rolSi gamodis.<br />

nawilakis (da ara viTarebis garemoebis!) rolSi gamodis albaT, roca igi uSualo<br />

mezoblobaSia SemasmenelTan. nawilaki mxolod modalur niuanss sZens Semasmenels<br />

_ mTqmelis Semfaseblur damokidebulebas gamoxatavs gadmocemuli Sinaarsis<br />

mimarT. magaliTad: a) nawilaki prepoziciuria Semasmenlis mimarT:<br />

...rom saerTod kulturul-sazogadoebrivi cxovrebis... Seswavlisas literaturas didi<br />

roli eniWeba sakiTxis srulad warmodgenisaTvis, amaSi, a l b a T , d a m e T a n x m e b a pativcemuli<br />

avtori (`krit.~); matCamde da axlac maiasTan SesaniSnavi urTierToba maqvs. amiT, a l -<br />

baT, yvelaferia naTqvami (pres.).<br />

b) nawilaki postpoziciuria Semasmenlis mimarT:<br />

TaTarmac i g r Z n o , a l b a T , miCveuli bude rom eSleboda (o. Wil.); mTeli es istoria...<br />

saocrad hgavs ezopes... igavs. g a x s o v T a l b a T , sityviT guladi da saqmiT laCari kaci advilad<br />

gamoicnobao (pres.).<br />

SemasmenelTan kontaqtur poziciaSi myofi albaT, iseve rogorc msgavs pozicia-<br />

Si viTarebis garemoebad realizebuli zmnisarTebi, mZimeebiT ar unda gamoiyos.<br />

intonaciurad gamTlianebul erTeuls qmnis albaT frazeologizmebTan kavSir-<br />

Sic. mag.:<br />

kidev kargi, ...Txilamurebi ar hqondaT morgebuli da Tanac mouxeSavi saTxilamuro fexsacmelebi<br />

ecvaT, Torem, albaT cocxali ver gavaswrebdi (pres.).<br />

gankerZoebas ar iTxovs da nawilakisave funqcias asrulebs albaT mimReobasTan<br />

kontaqtur poziciaSi. mag.:<br />

Robis iqiT xma aRar ismoda. qaliSvili a l b a T x m a g a k m e n d i l i da gaocebuli misCereboda<br />

Zlevis qedisaken gaqceul Wabuks (g.Satb.).<br />

intonaciurad SedarebiT damoukideblobas iCens da CarTulad gvevlineba albaT<br />

nawilaki SemasmenelTan distanciur poziciaSi.<br />

a) winadadebis TavSi:<br />

a l b a T , mwerebic Tavs a f a r e b d n e n iasamnis Crdils (g. Satb.); a l b a T im borcvidan<br />

zRva xelisguliviT m o C a n s (a. sulak.); a l b a T bevri aseTi siymawvilis droindeli STambeWdavi<br />

da uSualo striqoni d a i k a r g a . . . (e. maRr.).<br />

b) winadadebis SuaSi:<br />

...samSoblos moSoreba metnaklebad a l b a T yvelasaTvis Z n e l i a da maT Soris qarTveli<br />

xalxic erTi pirvelTagania (v. Wel.); ai, morCebian am saqmesac da bevri, a l b a T , Tav-<br />

Tavis sofels miaSurebs... (r. jafar.); xsenebul sammarTvelos, albaT, ukve bevri winadadeba,<br />

mosazreba Tu SeniSvna e q n e b a m i R e b u l i . . . (pres.).<br />

magram zemoT ganxiluli zmnisarTebisagan gansxvavebiT, albaT, roca igi mTel<br />

winadadebas miemarTeba, SeiZleba Tavisuflad dadges nebismieri wevris (rogorc Semasmenlis,<br />

ise saxeliT gamoxatuli wevris) gverdiT ise, rom ar gamoiyos mZimeebiT,<br />

da amiT winadadebis azri ar dairRveva. swored es aaxloebs mas _ zemoT ganxilul<br />

poziciaSic ki _ ufro nawilakTan, vidre CarTulTan. 37<br />

37 ufro zusti iqneboda gveTqva: funqciurad igi CarTulTan aris axlos, magram formalurad<br />

_ nawilakTan: sxva nawilakebisagan gansxvavebiT, albaT, rogorc modaluri nawilaki,<br />

mTel winadadebas miemarTeba (iseve rogorc CarTuli) (ix. В. В. Виноградов, dasax. naSr., gv. 177),<br />

magram, CarTulisagan gansxvavebiT, mZimeebiT gamoyofas ar iTxovs, raki gaqvavebulia (arafers<br />

upirispirdeba) da arc erT sityvasTan uxerxul SexebaSi ar moxvdeba.<br />

263

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!