You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Tqvenma imedma ar mogatyuaT Tqven: ilia, I, 252.; man ar mogatyuaT Tqven _ maT ar<br />
mogatyues Sen || Tqven; RmerTma mSvidobis mgzavroba mogceT: ilia, I, 248: man mogceT<br />
igi _ maT mogces Sen || Tqven igi... Sdr. numc mogakldebaT dilis cvari: k. gams. II,<br />
191; erTi fanjara Ria dagrCaT: ilia, I, 253...<br />
amgvarad, zmna mravlobiT ricxvSi yovelTvis eTanxmeba I da II piris obieqts da<br />
warmodgenilia igi gv- da -T niSnebiT; II piris obieqtis mravlobiTi ricxvis -T sufiqsi<br />
ar Cans maSin, rodesac zmnasTan dakavSirebuli meore saxeli, subieqti, iqneba<br />
is pirveli Tu mesame pirisa, mravlobiTSia.<br />
cocxali metyvelebis anareklia iseTi formebi, roca Semonaxulia zmnasTan dakavSirebuli<br />
orive saxelis (subieqtisa da obieqtis) mravlobiTi ricxvis niSani:<br />
sxva mgaloblebic gaxlavanT: vaJa, VII, 82; gexvewebianT Tqven siymoSiiT: vaJa, VII, 145;<br />
kargi iqneba, Tqvenc egre lekebma dagiWironT: vaJa, V, 58; Cveni xalxi... ar giRalatebenT<br />
da ganze ar gagidgebianT (Tqven): a. yazb., I, 131...<br />
aq obieqtis mravlobiToba gamoxatulia subieqtis mravlobiTobis gverdiT. msgavsi<br />
formebi dadasturebulia moxeursa da fSaurSi da gvxvdeba vaJa-fSavelasa da al.<br />
yazbegis nawerebSi 9 .<br />
im SemTxvevaSi, rodesac subieqtad pirveli piria da obieqtad mesame, obieqtis<br />
ricxvi zmnaSi ar aRiniSneba.<br />
magaliTebi:<br />
wowialis Semdeg Cvenebs SevuerTdi: g. Satb. II, 305; mec Sevyureb patara rgolebs:<br />
m. javax. II, 485..., egre daviWireT uamravi jagnarebi: k. gams. V, 357; isev gavmarTe sadRegrZeloebi:<br />
k. gams. V. 787..., sadils mezoblebs vurigeb: m. javax. III, 432..., moCxubrebs<br />
Soriaxlo Cavuare: k. lorTq. 14...<br />
Tu subieqtad meore piria, xolo obieqtad _ mesame, obieqtis mravlobiToba arc<br />
am SemTxvevaSi aRiniSneba:<br />
zestafonel biWebs Sen gaeqcevi? a. bel., nov. 399; Sen aaSene lamazi saxlebi, Sen daxate<br />
kargi suraTebi; Sen waiyvane bavSvebi tyeSi... Sen auSene mezoblebs lamazi saxlebi;<br />
Sen dauxate megobrebs kargi suraTebi; Sen wauyvane amxanagebs bavSvebi tyeSi...<br />
zog gardauval orpirian zmnasTan inversiis procesi damTavrebulia. aseT Sem-<br />
TxvevaSi SeTanxmebis unari aqvs micemiT brunvaSi dasmul saxels. winadadebaSi `stanciebSi<br />
cxenebi Turme akldebaT~, ilia, I, 257. Sdr. `stanciebSi cxenebi gvakldeba~,<br />
`stanciaSi cxenebi gakldebaT~... zmna inversiulia, aseve inversiulia winadadebaSi<br />
`moxeleebsac dahklebiaT xarebi~: m. javax. IV, 28... magram pirdapiri wyobisaa zmna winadadebaSi<br />
`moswavleebi akldebian gakveTils~ (Sdr. Cven vakldebiT gakveTils,<br />
Tqven akldebiT gakveTils, isini akldebian gakveTils...), sadac iTanxmebs saxelobiT-<br />
Si dasmuli saxeli, ver iTanxmebs micemiT brunvaSi dasmuli saxeli. `konteqstis gareSe<br />
aRebul akldeba zmnas ornairi mravlobiTi SeuZlia mogvces: pirdapiri wyobisa:<br />
akldebian isini mas... inversiuli wyobisa: aklebaT maT is~ 10 .<br />
saxelobiTSi dasmuli saxelis sintaqsuri Zalis dasustebas mohyva micemiTSi<br />
dasmuli saxelis sintaqsuri Zalis gaZliereba.<br />
akldeba zmnis tipis ormagi bunebiT unda aixsnas saxelobiTis Sesusteba maSinac,<br />
rodesac meore saxeli, micemiTSi dasmuli, mxolobiT ricxvSia: kruxs wiwilebi aklda:<br />
vaJa, V, 191, Sdr. kruxebs wiwilwi akldaT, kruxebs wiwilebi akldaT...<br />
gardauvali orpiriani zmna iguebs or Tanabari uflebis mqone saxels _ subieq-<br />
tsa da irib obieqts. orive saxels SeuZlia zmna SeiTanxmos ricxvSi. sintaqsurad<br />
9 i v . q a v T a r a Z e , micemiTis mravlobiTSi dasmuli saxelis gamoxatvis istoriisaTvis zmna-<br />
Si, saiubileo krebuli, al. baramiZes, dabadebis 70 wlisTavze, Tb. 1974, gv. 229.<br />
10 a r n . C i q o b a v a , martivi winadadebis evoluciis ZiriTadi tendenciebi qarTulSi. saqarTvelos<br />
ssr mecnierebaTa akademiis moambe, II, # 6, 1941, gv. 566.<br />
194