20.09.2013 Views

q a r T u l i e n a d a l i t e r a t u r a

q a r T u l i e n a d a l i t e r a t u r a

q a r T u l i e n a d a l i t e r a t u r a

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Tqvenma imedma ar mogatyuaT Tqven: ilia, I, 252.; man ar mogatyuaT Tqven _ maT ar<br />

mogatyues Sen || Tqven; RmerTma mSvidobis mgzavroba mogceT: ilia, I, 248: man mogceT<br />

igi _ maT mogces Sen || Tqven igi... Sdr. numc mogakldebaT dilis cvari: k. gams. II,<br />

191; erTi fanjara Ria dagrCaT: ilia, I, 253...<br />

amgvarad, zmna mravlobiT ricxvSi yovelTvis eTanxmeba I da II piris obieqts da<br />

warmodgenilia igi gv- da -T niSnebiT; II piris obieqtis mravlobiTi ricxvis -T sufiqsi<br />

ar Cans maSin, rodesac zmnasTan dakavSirebuli meore saxeli, subieqti, iqneba<br />

is pirveli Tu mesame pirisa, mravlobiTSia.<br />

cocxali metyvelebis anareklia iseTi formebi, roca Semonaxulia zmnasTan dakavSirebuli<br />

orive saxelis (subieqtisa da obieqtis) mravlobiTi ricxvis niSani:<br />

sxva mgaloblebic gaxlavanT: vaJa, VII, 82; gexvewebianT Tqven siymoSiiT: vaJa, VII, 145;<br />

kargi iqneba, Tqvenc egre lekebma dagiWironT: vaJa, V, 58; Cveni xalxi... ar giRalatebenT<br />

da ganze ar gagidgebianT (Tqven): a. yazb., I, 131...<br />

aq obieqtis mravlobiToba gamoxatulia subieqtis mravlobiTobis gverdiT. msgavsi<br />

formebi dadasturebulia moxeursa da fSaurSi da gvxvdeba vaJa-fSavelasa da al.<br />

yazbegis nawerebSi 9 .<br />

im SemTxvevaSi, rodesac subieqtad pirveli piria da obieqtad mesame, obieqtis<br />

ricxvi zmnaSi ar aRiniSneba.<br />

magaliTebi:<br />

wowialis Semdeg Cvenebs SevuerTdi: g. Satb. II, 305; mec Sevyureb patara rgolebs:<br />

m. javax. II, 485..., egre daviWireT uamravi jagnarebi: k. gams. V, 357; isev gavmarTe sadRegrZeloebi:<br />

k. gams. V. 787..., sadils mezoblebs vurigeb: m. javax. III, 432..., moCxubrebs<br />

Soriaxlo Cavuare: k. lorTq. 14...<br />

Tu subieqtad meore piria, xolo obieqtad _ mesame, obieqtis mravlobiToba arc<br />

am SemTxvevaSi aRiniSneba:<br />

zestafonel biWebs Sen gaeqcevi? a. bel., nov. 399; Sen aaSene lamazi saxlebi, Sen daxate<br />

kargi suraTebi; Sen waiyvane bavSvebi tyeSi... Sen auSene mezoblebs lamazi saxlebi;<br />

Sen dauxate megobrebs kargi suraTebi; Sen wauyvane amxanagebs bavSvebi tyeSi...<br />

zog gardauval orpirian zmnasTan inversiis procesi damTavrebulia. aseT Sem-<br />

TxvevaSi SeTanxmebis unari aqvs micemiT brunvaSi dasmul saxels. winadadebaSi `stanciebSi<br />

cxenebi Turme akldebaT~, ilia, I, 257. Sdr. `stanciebSi cxenebi gvakldeba~,<br />

`stanciaSi cxenebi gakldebaT~... zmna inversiulia, aseve inversiulia winadadebaSi<br />

`moxeleebsac dahklebiaT xarebi~: m. javax. IV, 28... magram pirdapiri wyobisaa zmna winadadebaSi<br />

`moswavleebi akldebian gakveTils~ (Sdr. Cven vakldebiT gakveTils,<br />

Tqven akldebiT gakveTils, isini akldebian gakveTils...), sadac iTanxmebs saxelobiT-<br />

Si dasmuli saxeli, ver iTanxmebs micemiT brunvaSi dasmuli saxeli. `konteqstis gareSe<br />

aRebul akldeba zmnas ornairi mravlobiTi SeuZlia mogvces: pirdapiri wyobisa:<br />

akldebian isini mas... inversiuli wyobisa: aklebaT maT is~ 10 .<br />

saxelobiTSi dasmuli saxelis sintaqsuri Zalis dasustebas mohyva micemiTSi<br />

dasmuli saxelis sintaqsuri Zalis gaZliereba.<br />

akldeba zmnis tipis ormagi bunebiT unda aixsnas saxelobiTis Sesusteba maSinac,<br />

rodesac meore saxeli, micemiTSi dasmuli, mxolobiT ricxvSia: kruxs wiwilebi aklda:<br />

vaJa, V, 191, Sdr. kruxebs wiwilwi akldaT, kruxebs wiwilebi akldaT...<br />

gardauvali orpiriani zmna iguebs or Tanabari uflebis mqone saxels _ subieq-<br />

tsa da irib obieqts. orive saxels SeuZlia zmna SeiTanxmos ricxvSi. sintaqsurad<br />

9 i v . q a v T a r a Z e , micemiTis mravlobiTSi dasmuli saxelis gamoxatvis istoriisaTvis zmna-<br />

Si, saiubileo krebuli, al. baramiZes, dabadebis 70 wlisTavze, Tb. 1974, gv. 229.<br />

10 a r n . C i q o b a v a , martivi winadadebis evoluciis ZiriTadi tendenciebi qarTulSi. saqarTvelos<br />

ssr mecnierebaTa akademiis moambe, II, # 6, 1941, gv. 566.<br />

194

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!