20.09.2013 Views

q a r T u l i e n a d a l i t e r a t u r a

q a r T u l i e n a d a l i t e r a t u r a

q a r T u l i e n a d a l i t e r a t u r a

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

zogierT ZeglSi u r T Tandebuli mcdari analizis Sedegad T u r T - a d aris gagebuli<br />

da gvaqvs magaliTebi: soflebiT-TurT, yovliT-TurT, e r i T - T u r T , ZaliT-<br />

TurT, wmidiT-TurT (warty. 72); vcodeT, ufalo, mamiT CueniT-TurT (Wil-etr. 91<br />

V5_6)... gramatikis zogierT avtorsac T u r T miaCnda Tandebulad (pl. i o s e l i a n i ,<br />

d. CubinaSvili, d. yifiani). saeWvoa, maTi mcdari daskvnis wyaro yofiliyo<br />

Zeglebis zemomoyvanili SemTxvevebi, d. y i f i a n i s gagebiT T u r T pirdapir saxelobiTs<br />

daerTvis. aSkaraa, daskvna araswori analizis Sedegia: moqmedebiTi brunvis T<br />

elementi u r T Tandebuls aqvs mikuTvnebuli 68 .<br />

saS. qarTulis zogierT ZeglSi da v a J a - f S a v e l a s nawerebSic aqa-iq urT Tandebuli<br />

T mokvecilad ixmareba xolme; magaliTad: RmerTman Tqvenca gyvnes Z i T u r<br />

gebulad (Tamariani, XII, 76); yovliTur TqvenTvin... gviboZebiaT (saq. siZv. II, 122)... saxlic<br />

waiRo W e r x o T u r (vaJa, IV, 53)...<br />

urT Tandebuli aRniSnavs Tan, erTad, -ianad. magaliTad: gardamovarda<br />

xati igi... s u e t i T u r T (kim. 1455_6): x˜ i˜ჳ m o w a f i T u r T ganeSora maTgan (haemeti,<br />

374); me da useni S v i l i T u r T aw axlad davibadeniT (v. t. 1120)...<br />

araiSviaTad uTandebulo moqmedebiTiTac aris gadmocemuli egeve mniSvneloba.<br />

magaliTad: aRmovida babilovniT iჱmad coliT-SviliT misiT (kim. 16622); misi<br />

coli da Svilebi q a l i T d a v a J i T mogarTviT (saq. siZv. I, 76)... amitom gaumar-<br />

Tlebeli geCveneba kacs p . k v i c a r i Z i s sayveduri axali mwerlebis mimarT, rom<br />

isini ar xmaroben u r T Tandebuls: `moqmedebiTs brunvas jerdebian da erTi ram ugvanoba<br />

gamodis, mag. `erTi mandilosani patara qaliT baRSi modioda~, `gladstoni<br />

Tavis meuRliT noTingemSi wavida~... TiTqo patara qali, an gladstonis meuRle etli<br />

iyos an cxeni~ 69 .<br />

axal qarTulSi u r T Tandebuli marTlac iSviaTad ixmareba; mis magier xSirad<br />

gvxvdeba aseTi formebi: colSvilianad, qalebianad da sxv. etyoba, aseTi formebi<br />

u r T Tandebulis sruliad gandevnian xmarebidan.<br />

10. mde || mdis<br />

n. m a r i s azriT mdis || mde-Si m msazRvreli nawevaria, di || de ki Tandebuli. es<br />

ukanaskneli ukavSirdeba xunZuri enis mimarTulebiTi brunvis de _ di niSans 70 .<br />

a. S a n i Z e m marTebulad miiCnia mde || mdis Tandebulis or nawilad gayofa:<br />

m+de, magram ar gaiziara n. m a r i s azri maTi warmoSobis Sesaxeb, TviTon sworad<br />

warmogvidgina m d e Tandebulis genezisi: `m miRebuli Cans mi-sgan, romelic saxeleb-<br />

Si Tandebulad aris gamoyenebuli, zmnebSi ki _zmniswinad~... (mi-vida, mi-ukunisamde),<br />

de ki naSTi unda iyos dRe sityvisa, `romelic Tavdapirvelad viTarebiTis formiT<br />

unda yofiliyo, warmodgenili: dRed... mde Tandebulis pirvandeli saxe yofila mi-dRed...<br />

mdis miRebulia mi-dis, e. i. mi-dRis-agan, e. i. dRe sityvis naTesaobiTi brunvis<br />

formisagan, romelsac win mi aqvs darTuli~ 71 .<br />

Zv. qarTulSi gabatonebulia mde, araiSviaTia mdis, sporadulad mdin-ic gvaqvs.<br />

zogierT ZeglSi igi m d À saxiTac ixmareba. magaliTac: mcenareTa m d À (qebaTa qeba,<br />

e101), Jamadm d À (fiz. b33), naTesavadm d À (xanZT. b9)... am SemTxvevaSi À e-sa da À -s aRrevis<br />

Sedegia, Tumca n. mari fiqrobda, rom ` Быть может, существовал тогда говор с такою<br />

особенностью, и форма послелога dÀ (вм. di resp. de) соответственно древняя~ 72 .<br />

67 Тексты и разыскания по армяно-грузинской филологии, VI, gv. XLIII.<br />

68 v. T o f u r i a , bunebrivi kompleqsebisaTvis: enimkis moambe, I, gv. 119.<br />

69 qarTuli swormetyveleba, gv. 155.<br />

70 Грам.,, gv. 63-64; misive, Непочатый источник истории Кавказского мира: ИАН, 1917, gv. 309.<br />

71 mde Tandebulis genezisaTvis: saq. ssr mecn. akad. moambe, III, # 4, gv. 369-371.<br />

72 ТР, VII, gv. I.I.<br />

153

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!