Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Sina Sedis Sinagan zmnisarTSi: Sinagan mocale ars muceli magisi (kim.<br />
15515); erTiTa xolo S i n a g a n sacmeliTa dga (iqve, 2008-9).<br />
Sina warmodgenilia maSin zmnisarTSi (←mas Sina), romlis amgvar warmoSobas<br />
kiTxvis qveS ayenebs n. m a r i da ufro SesaZleblad miiCnevs gamoyos Ziri m a S , naTesaobiTis<br />
-i n (maS-in) da micemiTis -a formanti (maS-a) 29 .<br />
Zvel qarTulSi S i n a zmnisarTicaa; mag.: viTar Seved S i n a , vixile xati misi<br />
(SuS. 21); xolo igi S i n a ara daxuda (xanZT. T13). amave mniSvnelobiT S i n a _ S i n<br />
axal qarTulSi: Sin mivdivar...<br />
Sina→→ S i Tandebuli saxels marTavs micemiT brunvaSi, oRond axal qarTulSi,<br />
garda mesame piris nacvalsaxelisa, brunvis -s niSani yovelTvis ikargeba.<br />
mniSvnelobis mxriv S i n a → S i Tandebuli<br />
a) gamoxatavs S i g m y o f o b a s :<br />
[mSrome]lTa amas e k l e s i a s a S i n a Sexewie (qrest. 18); jda igi s a x l s a S i n a<br />
missa (haemeti, 15V13-14); wver-ulvaSSi WaRara gamorevia (ilia, 476). aseTive gageba aqvs<br />
am SemTxvevaSic: ama sawuTrosa Sigan.... veras gaixareb (visr. 28.); konstantine<br />
warvida T a T r e b S i g a n (ax. qarT. cx. 36) W l e q S i Cavardeba (nin. I, 49).<br />
b) gadmoscems d r o s :<br />
maSin imarxviden mas d R e s a S i n a (haemeti, 20V9-10); vimarxav SabaTsa Sina or<br />
dRÀ (boln. 538); Cems patara b i W o b a S i bevri kargi naxula (ilia, 388)...<br />
g) saSualsa da axal qarTulSic zogjer Si enacvleba S o r i s Tandebuls:<br />
aqamdis mudam omi iyo C v e n S i da g a n j e l e b S i (saq. siZv. III, 223); aRara darComila<br />
ra C e m s a da S e n S i salaparako (dokument. 225)...<br />
d) Si ixmareba erTnair saganTa Soris erT-erTis amorCevisas:<br />
y v a v i l e b S i Sen xar Raribi, f r i n v e l e b S i me var, mgonia (Teim. I, 11); rad gamoerCie<br />
tol q a l e b S i (ardaz. 14).<br />
mniSvnelobis gasaZliereblad Si Tandebulian saxels win S i g emateba: S i g Sua<br />
w y a l S i cxenidam gadmovxti (ilia, 382); S i g marcxena Z u Z u S i dambaCa daveci (iqve,<br />
380).<br />
rogorc CamoTvlil mniSvnelobaTgan Cans, Zvelsa da saSual qarTulSic S i n a<br />
Tandebuls rig SemTxvevaSi sxva araviTari funqcia ara hqonda, Tu ara is, rom ufro<br />
metad daezustebina Sinaarsi, romelic micemiT brunvas TviTonve moepoveboda. leqsikuri<br />
mniSvneloba S i n a Tandebulisa Zv. qarTulSi SezRuduli iyo, Cveulebriv<br />
gamoxatavda d r o s a da a d g i l s da amitom am funqciis gadmocema micemiT brunvas<br />
uTandebuloTac SeeZlo. mTeli qarTulis manZilze Tandebuliani micemiTis funqcias,<br />
araiSviaTad, viTarebiTi brunvac asrulebda; mag.: avazaki Sevida s a m o T x e d<br />
(boln. 227); martoჲ Sevidoda t a Z r a d (Опис. 6) rac miuTiTebs am ori brunvis zog<br />
msgavs funqciaze.<br />
amgvarad, rom SevajamoT naTqvami S i n a → S i Tandebulis Sesaxeb, aseTi suraTi<br />
gadagveSleba: Zvel qarTulSi gvxvdeba S i n a , S i d a , S i n a g a n ; saSual qarTulSi<br />
amaT paralelurad gamoyenebulia: Sin, Siga, Sig, Sidan, Sid, Si, Ciga,<br />
C i . axal saliteraturo qarTuls mxolod Si SehrCa, kiloebSi ki daculia: S i g a ,<br />
Sig, Sid, SiT, Ci.<br />
naTelia am formaTa Sedgenilobac: Si-na, Si-da, Si-ga, Si-da-n ← *Si-da-na, Si-ga-n←←<br />
*Si-ga-na (Sdr. ze-na, ze-da).<br />
3. Tana → Tan<br />
Zv. qarTulis Tana gadmovida saS. qarTulSic. axal qarTulSi T a n a Semonaxulia<br />
-c da -ve nawilakis darTvisas.<br />
saS. qarTulSi mTavrdeba procesi am Tandebulis saxelTan Serwymisa: xmovanfuZia-<br />
29 Грамматика древнелит. Груз. Языка, gv. 116.<br />
143