20.09.2013 Views

q a r T u l i e n a d a l i t e r a t u r a

q a r T u l i e n a d a l i t e r a t u r a

q a r T u l i e n a d a l i t e r a t u r a

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

zedan (←← *zedana), romelic zogierT kiloSi dResac ixmareba. imerulSi dasturdeba<br />

zeda’s paralelurad mosalodneli z e n a ’ s Sekvecili saxe z e n . yvela eseni<br />

iSleba: ze-da, ze-na, *ze-da-na.<br />

2. Sina → Si<br />

am Tandebulebmac arsebiTad igive gza gaiara, rac z e d a ’ m . Zvel qarTulSi gabatonebulia<br />

S i n a , zogierT ZeglSi gvxvdeba agreTve S i d a da S i g a n . mag., nu STahvardebi<br />

wyalsa magas S i d a (Tek. 116); SuSanik TreviT moiTria TiÃaTa S i g a n (SuS.<br />

27).<br />

e. w. saSual qarTulSi mravldeba Sina Tandebulis s a x e c v l i l i formebi, saxeldobr:<br />

Sin, Sigan, Siga, Sig, Sidan, Sida, Sid, Si, Ciga, Ci. ai Ti-<br />

To-orola magaliTi:<br />

da iyo svimon mefe cixesa S i n tfilisisa (ax. qarT. cx. 163); kokasa S i g a n raca<br />

dgas, igive warmosdindebis (v. t. 1094); sicocxlisa S i g a ver avhÃdebiT RmrTisa<br />

gangebasa (visr. 66); gibednieros... Cvensa erTgulad s a m s a x u r S i d a n (dokument.<br />

676); s a n T e l S i d (saq. siZv. I, 53); f a r v a n a C i g eweros (saq. siZv. III, 142, 1626 w.)...<br />

S i g a n , S i d a , S i d Cveulebriv dokumentebSi gvxvdeba da isic xSirad imereTidan<br />

gamosulSi. rac Seexeba S i g a n , S i g a , S i g formebs, eseni mTels saS. qar-<br />

Tuls axasiaTeben da saxelTan Seuxorcebladac warmogvidgebian da Sexorcebuladac.<br />

pirvel SemTxvevaSi brunvis niSani saxels SenarCunebuli aqvs:<br />

mindorsa S i g a n (amirandarej. 44); erTgulobasa S i g a n (saq. siZv. II, 21)... meore<br />

SemTxvevaSi ki dakargulia: gveli W a n g S i g a n eWira (Teim. II, 206); dRe S i g a (amirandarej.<br />

61); dReSig (saq. siZv. II, 61)...<br />

S i d da S i zogjer SeerTebulia saxelTan, magram micemiTi brunvis niSani -s<br />

jer kidev ar aris dakarguli: gacemasSid (saq. siZv. I, 47); mTis kacsSi (dokument.<br />

583)...<br />

axal saliteraturo qarTulSi SemorCenilia mxolod Si, kiloebSi ki daculia:<br />

Siga, Sig, Sid, SiT, Ci. amaTgan Siga, Sig xevsurulSi gvxvdeba. mag.: Ãeli<br />

gkra sayeloS i g a (xevs. poez. 15); lekeTS i g ÃevsurT jaria (iqve, 102)... S i d d a<br />

S i T ki dasavlur kiloebSi ixmareba. rac Seexeba Ci’s, igi axasiaTebs rogorc aRmosavlur,<br />

ise dasavlur dialeqtebs; mag.; ube C i , Wala C i , qalaq C i (xevs.), saaT C i<br />

(qvemoimer.), sax C i (zemoaWaruli), sangar C i , bolo C i (fereid.), asevea: gurulsa,<br />

mTiulursa da ingilourSi.<br />

-ze Tandebulianis msgavsad mTis kiloebSi -Si Tandebulian brunvas erTvis dawyebiTi<br />

brunvis -iT daboloeba:<br />

Tol Camodis c a S i g i T a (xevs. poez. 285); mTaS i g i T ambav mavida (iqve, 65); qistebS<br />

i g i T ori qali gamaerCiva (gabur. 172).<br />

misi adgilis Sesaxeb igive iTqmis, rac zeda’ze iyo aRniSnuli: igi saxelis winac<br />

ixmareboda da Semdegac, amJamad mxolod mosdevs. saxelisa da saxelzmnis garda<br />

Zvel qarTulSi igi erToda uformo sityvebsac: m u n , a q a , mag.:<br />

qmna m u n S i n a saswaulni mravalni (kim. 19320); iloce mun Sina farulad<br />

(boln. 1828); poon a q a S i n a mravali sargebeli (Опис. 170).<br />

S i n a ixmareba naTesaobiT brunvaSi gaqvavebul nasaxelar zmnisarTTan m y i s .<br />

mag.: m y i s v e S i n a Tqua kacman man (kim. 19413); dadga myisa Sina ferÃTa T ˜sTa z ˜a<br />

(saba asuri, 18). am Zeglis gamomcemeli s. j a n a S i a SeniSnavs, rom micemiTis magier<br />

S i n a Tandebuli naTesaobiT brunvasTan aris SeTanxmebulio 28 .<br />

zogjer S i n a Tandebulis darTvisas m y i s zmnisarTi micemiT brunvaSi moeqceva:<br />

mosca maT myissa Sina (kim. 1117). aseve S i n a erTvis k e r Z o ’ s : S i n a k e r Z o T a<br />

maT adgilTa Sevides (antioq. 1159).<br />

28 arili, gv. 23.<br />

142

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!