20.09.2013 Views

q a r T u l i e n a d a l i t e r a t u r a

q a r T u l i e n a d a l i t e r a t u r a

q a r T u l i e n a d a l i t e r a t u r a

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

adamianTa saxelebs ganmeorebis maRali sixSire axasiaTebs, geografiul saxelebSi<br />

damTxvevas SemTxveviTi xasiaTi aqvs.<br />

sakuTar saxelebSi calke jgufad gamoyofen moculobiT did da semantikurad<br />

mravalferovan leqsikas _ e. w. saxelwodebebs. esenia mxatvruli nawarmoebebis, Jurnal-gazeTebis,<br />

dResaswaulebis, sxvadasxva kulturuli Tu sayofacxovrebo obieqtebis<br />

(Teatrebis, kafe-barebis...), Rvinoebis, seriuli warmoebis saganTa da misT. saxelebi.<br />

saxelwodebad, sakuTar saxelTan erTad, farTod gamoiyeneba sazogado saxelic,<br />

romelic konteqstSi sakuTari saxelis funqcias asrulebs. mag.: leqsi `merani~,<br />

Jurn. `ciskari~, dResaswauli `giorgoba~, sastumro `metexi~, gemi `saqarTvelo~, ludi<br />

`Satili~ da misT. leqsikis es nawili, aRsaniSni obieqtebis msgavsad, swrafad<br />

icvleba da ivseba axal-axali saxelebiT. saxeldeba adamianTa mizanmimarTuli saqmianobis<br />

Sedegia da masSi yovelTvis irekleba saxelmdebi koleqtivis kultura da gemovneba.<br />

k o n k r e t u l i a saxeli, romelic aRniSnavs konkretul sagnebs, faqtebsa da movlenebs.<br />

bunebaSi realurad arsebul saganTa saxelebis (kaci, adamiani, mze, Senoba,<br />

yvavili) garda, aq aramaterialur saganTa saxelebic Semodis (dro, saukune, mizani,<br />

fiqri, dardi). a b s t r a q t u l i saxeli nawarmoebi (motivirebuli) saxelia, aRniSnavs<br />

ganyenebul sagan-cnebebs, ixmareba mxoloobiTi ricxvis formiT (amaoeba, dideba,<br />

WeSmariteba, mSvidoba, sikeTe).<br />

k r e b i T i saxeli leqsikurad (mxoloobiTi ricxvis formiT) gamoxatavs erTgvar<br />

saganTa simravles, krebuls, rogorc erT ganuyofel mTels. pirveladi krebiTi saxelebia:<br />

eri, xalxi, Temi, fara, jogi, rema. nawarmoebi krebiTi saxelebia: glexoba,<br />

Tavadaznauroba, naZvnari, bewveuli, vercxleuli.<br />

n i v T i e r e b a T a saxelebi aRniSnaven erTgvarovan nivTierebebs, romelTa danawileba,<br />

awona da gazomva SeiZleba, calkeul sagnebad warmodgena ki _ ara. nivTiereba-<br />

Ta saxelebs ganekuTvneba metalebis, mineralebis, kvebis produqtebis, sasoflo-sameurneo<br />

kulturebis, sxvadasxva masalebis, qsovilebisa da misT. saxelebi (oqro, graniti,<br />

Rvino, xorbali, xe-tye, farCa).<br />

m o q m e d e b i s saxelebi zmnis fuZisagan nawarmoebi saxelebia, aRniSnaven moqmedebas<br />

an mdgomareobas (xatva, keTeba, dgoma, wola). moqmedebis saxelis mniSvnelobiT<br />

ixmareba agreTve terminebi sawyisi da masdari.<br />

lit.: S a n i Z e a., qarTuli gramatikis safuZvlebi, I, Tb., 1953; k v a W a Z e l ., qar-<br />

Tuli ena, I, Tb., 1981; Русская грамматика, I, М., 1982.<br />

121

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!