You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
saqmisaTÂis mokÂrne (kimeni, I, 297, 20); m o - s u r - n - e : da movida maTda sasurveli igi<br />
kaci RmrTisaÁ mosurneTa maT Tana (xanZT. l. 12) m o - u r - n - e : da uvis vinme kaci... mourne<br />
da mzrunveli eqsoriobasa Sina (ekl. 35, 29). (axali qarTulis `kolmeurne ~, `meurneoba~.)<br />
mo-wev-n-ul, Se-sa-wev-n-el, pov-n-il, mo-m-pov-n-eb-el, m-din-ar-e, dam-tev-n-el, Se-urev-n-el,<br />
da-u-lev-n-el, m-rb-en-el...<br />
eb elementi ara gvaqvs Sesabamisi zmnis fuZeSi da warmodgenilia mimReobis Semdeg<br />
formebSi:<br />
W a m - e b - u l : daukla mas zuaraki igi Wamebuli (l. 15, 30 DE).<br />
SinaarsiT `Wamebul~ mimReobis kauzatiuri formaa. -eb kauzativis mawarmoebeli<br />
Cans. magram TviT zmna kauzativis maCveneblad -ev-s gamoavlens: a-Wm-ev-s.<br />
m - c v a l e b - e l : quyanisa cad Semcvalebelno (xanZT. a. 10)<br />
m - T x r - e b - l : da ornive STacÂvian mTxreblsa (mT. 15. 14 C || DE)<br />
u - c - e b (Sdr. u-vic): uceb xar Sen mefe sasmenelTagan da saxedvelTagan (kimeni I,<br />
152, 18).<br />
rogorc aRniSnuli iyo, mimReobis zemoT CamoTvlil formebSi warmodgenili<br />
elementebi amosavali zmnis fuZeSi ar dasturdeba; amitom SeiZleboda es elementebi<br />
mimReobis mawarmoebel sufiqsebad migveCnia. magram am varauds garkveuli dabrkolebebi<br />
axlavs: jer erTi, mimReobis am formebSi mimReobis mawarmoebeli sxva sufiqsi<br />
gvaqvs; meore _ igive elementebi masdaris fuZeSic gamovlindeba xSirad (pov-n-a,<br />
cval-eb-a, sur-v-il-i, d-en-a...)<br />
amitom es elementebi zmnis fuZis kuTvnileba unda iyos. mimReobebSi maTi adgilis<br />
mixedviT isini zmnis Temis niSnis morfologiur ekvivalentad unda davsaxoT.<br />
mimReobis es formebi imiT aris saintereso, rom maTi saSualebiT SesaZlebelia<br />
aRvadginoT zmnis iseTi formebi, romlebic ara Tu dRes, Zvel qarTulSic ar dasturdeba.<br />
mimReobis am formaTa mixedviT aRdgenili zmnebi am saxisa unda yofiliyo:<br />
*kudavs, *Ãuravs, *sjavs, *kÂravs, *cnavs, *suravs, *Txrebs, *icebs...<br />
safiqrebelia, zmnis es formebi qarTulis romelime dialeqtis kuTvnilebas warmoadgendnen.<br />
aRdgenili *sjavs zmnis mixedviT m-saj-ul || mo-saj-ul mimReobis formebSi SeiZleba<br />
-ul sufiqsi aRar gamovyoT: m-saj-ul←m-saj-av-il (amosavali iqneboda aRdgenili<br />
*sjavs zmna).<br />
SesaZlebelia, sxva SemTxvevebSic -ul sufiqsi mimReobis formebSi am gziT iyos<br />
miRebuli da ar iyos pirveladi. sa-mk-a-ul, sa-wy-a-ul mimReobis formebi amis SesaZ-<br />
leblobas iZleva.<br />
gamoricxuli ar aris SesaZlebloba, rom mo-ciq-ul, mo-qad-ul, mo-nan-ul formebSi<br />
-ul ar iyos pirveladi. am varauds is garemoebac uWers mxars, rom mimReobaTa<br />
oden sufiqsur warmoebaSi -ul momdinareobs -il sufiqsidan.<br />
Tu prefiqsul-sufiqsur warmoebaSic -ul sufiqsi ar aris pirveladi, maSin yvela<br />
SemTxvevaSi is fonetikur niadagze iqneba miRebuli. Tu es asea, maSin prefiqsTan er-<br />
Tad qarTulSi -il sufiqsi gveqneba dadasturebuli mimReobis am formebSi.<br />
rogorc aRniSnuli iyo, mimReoba amosavlad zmnis awmyos fuZes iyenebs. awmyos<br />
fuZis mawarmoebeli elementebi (Temis niSnebi) mimReobebSi Cveulebriv warmodgenilia:<br />
eb: da-m-bad-eb-el, m-RaRad-eb-el, m-gz-eb-el<br />
av: m-par-av, m-kl-v-el, mo-baZ-av...<br />
am: sa-b-m-el, sa-su-m-el, sa-c-m-el...<br />
em: sa-c-em-el, m-c-em-el...<br />
ob: m-gm-ob-el, m-pyr-ob-el...<br />
of: na-y-of, m-y-of-el<br />
114