You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
me naxevar-kunZuli da, ukanasknel, kunZuli, saSualebas gvaZlevs aRvadginoT zmnis<br />
forma mesame subieqtur-obieqturi pirisa awmyos TxrobiTSi mxolobiT ricxvSi: xer-<br />
Tvis. am formis dRevandeli Sesatyvisia erTvis, romelic vnebiTia Tavisi warmoebiT<br />
da romelsac damateba aqvs micemiTSi: erTvis mas. dRevandeli erTvis istoriulad<br />
*herTvis formisagan aris warmoSobili, rogorc amas Tanxmovniani zmnebis uRlebis<br />
normebi gviCvenebs. herTvis-Tan SedarebiT xerTvis-i dialeqturi formaa mxolod: hae<br />
(*herTvis→erTvis) da xani (xerTvis) mesame piris obieqturi niSnebia da erTimeoris<br />
bgerinacvalni.<br />
sakiTxavia: SeiZleba ki qarTulSi sazogadod aseTi dialeqturi forma? gvaqvs ki<br />
raime msgavsi warmoeba kidev, rom mesame piris obieqturi prefiqsi xmovnis win mar-<br />
Tlac Senaxuli iyos xanis saxiT romelsame zmnis formaSi? _ gvaqvs, rogorc gvarwmunebs<br />
Semdegi magaliTebi.<br />
2. xeyav<br />
mcxeTis jvris saydris warwerebSi orjer aris naxmari zmna, romelsac Tema<br />
xmovniT ewyeba da damatebac aqvs micemiTSi: erTia adrnerse vipatosis warweraSi,<br />
xolo meore _ demetre vipatosisaSi. orive vipatosi mTavarangelozebs evedreba: adrnerse<br />
gabriels, demetre ki miqaels. orive vipatosis vedreba mTavarangelozebisadmi<br />
erTnairad aris Sedgenili. gansxvaveba, Tumca mcireodeni, magram metad mniSvnelovani,<br />
moipoveba mxolod zmnis formaSi.<br />
(Crdilo aRmosavleTis sarkmelze)<br />
wmidao gabriel mTavarangelozo,<br />
adr[ne]rses Âpatossa meox eyav.<br />
(samxreT-aRmosavleTis sarkmelze)<br />
wmidao gabriel mTavarangelozo,<br />
demet[r]es Âpatos[s]a m[e]ox xeyav.<br />
arc a. n a t r o S v i l s a 21 da arc e. T a y a i S v i l s 22 , romelTac moyvanili aqvT<br />
warwerebi, aRniSnuli ara aqvT, rom miqael mTavarangelozisadmi mimarTul locvaSi<br />
ikiTxeba meox xeyav da ara meox eyav, rogorc isini kiTxuloben. magram, rom warweraSi<br />
ori xania (meox xeyav) da ara erTi (meox eyav), amas amtkicebs d. e r m a k o v i s<br />
mier gadaRebuli fotografiuli suraTi, romelic amJamad tfilisis universitetis<br />
fotografiul kabinetSia daculi (#18800/793) 23 . amasve amtkicebs igive warwera, moyvanili<br />
b a r T l o m e s numizmatikur-arqeologiuri werilebis bolos darTuls mesame<br />
tabulaze meoTxe nomrad, da agreTve TviT teqstSic dabeWdili, romlis Sesaxebac<br />
igi ambobs: SesaZlebelia, rom ukanasknel striqonebSi iseTive formula iyos, romliTac<br />
Tavdeba marjvena suraTis legenda 24 , magram esec kia, rom me kargad gavarCie<br />
ori x, romlebic aq erTurTs misdeveno. maSasadame, ori xanis arseboba udavoa da<br />
forma meox xeyav damowmebulia werilobiT. aq, marTlac, metad iSviaTi movlena: xanis<br />
saxiT xmovnis win Senaxulia obieqturi prefiqsi mesame pirisa; o b i e q t u r i m e -<br />
samisa da ara subieqturi mesame pirisa, vinaidan meox xeyav _ es brZanebiTis kiloa,<br />
brZanebiTis formas ki subieqturi prefiqsi ar unda. aq gasakvirveli mxolod is<br />
aris, rom igive movlena ar aris dadasturebuli meore analogiur warweraSi, romelic<br />
adrnerse vipatoss ixseniebs. ras niSnavs es? egebis aq ubralo Secdomaa warweris<br />
amomWrelisa da rogorc adrnerses warweraSi, ise demetresaSiac ikiTxebodes<br />
namdvilad meox eyav? swored ase unda dagveyenebina sakiTxi, rom mcxeTis saydris<br />
xeyav formisaTvis ar moipovebodes analogiuri warmoeba imaze adrindelis bolnisis<br />
sionis warwerebSi da Tanac ara erTi, aramed ori.<br />
21 Мцхет и его собор Свэти-цховели, 1901, gv. 19.<br />
22 jvris monastris warwerebi: `saxalxo furceli~, 1914, 8 ivlisi, #32.<br />
23 Semdeg igi Sevida saq. saxelmwifo muzeumis fondSi.<br />
24 marjvena mxares imave tabulaze b a r T l o m e s mohyavs adrnerse vipatosis vedreba gabriel<br />
mTavarangelozisadmi.<br />
10