Untitled

proeqtis avtori da mTavari redaqtori
elguja beriSvili
The projecT auThor and ediTor-in-chief
Elguja Berishvili
proeqtis menejeri
emzar zenaiSvili
The projecT manager
Emzar Zenaishvili
proeqtis koordinatori
rusudan afciauri
The projecT coordinaTor
Rusudan Aptsiauri
teqsti
avTandil gurasaSvili
TexT
Avtandil Gurasashvili
dizaini
vaxtang SataiZe
design
Vakhtang Shataidze
redaqcia
avTandil gurasaSvili, jemal kasraZe, daviT WeliZe,
karlo faCulia, zaal anjafariZe, inga alaviZe,
nana joxariZe, maia beriSvili, ivane burnaZe
ediTorial sTaff
Avtandil Gurasashvili, Jemal Kasradze, David Chelidze,
Inga Alavidze, Karlo Pachulia, Zaal Anjaparidze, Nana Jokharidze,
Maia Berishvili, Ivane Burnadze
foto
avTandil gurasaSvili, givi kikvaZe, aleqsandre
kotoraSvili, vladimer fedorenko, www.sportphoto.ge
phoTo
Avtandil Gurasashvili, Givi Kikvadze, Aleksandre Kotorashvili,
Vladimir Fedorenko, www.sportphoto.ge
partniorebi
saqarTvelos erovnuli olimpiuri komiteti
saerTaSoriso olimpiuri komitetis olimpiuri solidaroba
saqarTvelos Ziudos erovnuli federacia
parTners
Georgian National Olympic Committee
Olympic Solidarity of the International Olympic Committee
Georgian Judo Federation
issn 2233-3096
isBn 978-9941-0-3770-2

qarTveli olimpiuri Cempionebi
SoTa xabareli
2011

© saqarTvelos sportul JurnalistTa asociacia
© GEORGIAN SPORTS WRITERS ASSOCIATION

...kav ka si o nis erT-erT usa xe lo mwver val ze asu li So Ta xaba
re li Ta vis mTasvlur naT lo bas muS te baR mar Tu li xa rob da.
olim pi u ri Cem pi o ni rom gav xdi, ma Si nac zus tad ase ga mov xa te
udi de si si xa ru lio, gviT xra So Ta xa ba rel ma. So Tam da mos ko vis
olim pi u ri Ta ma Se bis ki dev er Tma Cem pi on ma vax tang bla gi Zem usaxe
lo mwver va li Tbi li sis uni ver si te tis mTam svle leb Tan er Tad
da laS qres da xdis xe o ba Si aR mar Tul am piks „sa qar Tve los olimpi
e li~ uwo des. es mox da 2003 wlis Se mod go ma ze, mom dev no wels ki
xa ba rel ma udi de si si xa ru li aTe nis olim pi ur Ta ma Seb ze ga ni cada,
ro ca mi si aR saz rde li zu rab zvi a da u ri oq ros me dals da e ufla.
ga vi da ori we li da kvlav ew via zRva si xa ru li _ ax la uk ve pariz
Si, sa dac sa qar Tve los Zi u do is tTa nak reb ma mi si me Ta u ro biT
msof li os gun du ri Cem pi o na tis fi nal Si ru se Tis gunds mo u go da
pir ve lad gax da msof li os Cem pi o ni.
wle uls or moc da a Ti sa vxde bi da da ba de bis dRis Tvis uke Tes
sa Cu qars verc vi nat reb dio, gviT xra pa ri zi dan dab ru ne bul ma
So Ta xa ba rel ma, rom lis bi Web sac Tbi li sis ae ro por tSi gul Semat
kiv reb ma ise Ti ve tri um fa lu ri dax ved ra mo uw yves, ro go ric
Ta vad mas, ro ca mos ko vi dan olim pi u ri oq ros med liT dab run da.
ara da, iS vi a Tia olim pi u ri gvir gvi no sa ni, ro mel sac Sem dgom
ase ve olim pi u ri Cem pi o ni aRuz rdia, sa qar Tve lo Si ki msgav si mxolod
So Ta xa ba re li gax lavT, vinc Ta vis sam wvrTne lo qu ra Si, etyo
ba, ki dev ara erT Cem pi ons ga mo aw rTobs.
ma nam Cve ni di di fa la va ni da mwvrTne li Ta vis aR saz rdel Ta
axal-axa li ga mar jve be biT gag va xa rebs, ga vix se noT is oT xi di di
si xa ru li, rom leb mac So Ta xa ba re lis bi og ra fi a Si yve la ze waruS
le li kva li da to va. me mqon da bed ni e re ba, sa ku Ta ri Tva liT
me na xa mi si Se gir dis, zu rab zvi a da u ris aTe nu ri tri um fi da So-
Tas uki de ga no emo cia, mwver val „sa qar Tve los olim pi e lis~ dalaS
qvriT ga mow ve u li si xa ru lis Ta na zi a ri ki su lac Ta vad gaxldiT,
ro gorc im laS qro bis mo na wi le.
5

SoTa xabareli
6

sxvac bev ri did-pa ta ra si xa ru li iyo, rom leb mac qa re lis rai
o nis so fel Zle vis jvar Si da ba de bu li bi Wis bi og ra fia da am Svena
da ga am did ra, ra zec es wig ni mog viT xrobs.
1956 wlis 26 de kem bers im bi Wis da ba de bam, ra Ra Tqma un da,
mTe li oja xi ga a bed ni e ra. Zal ze xa rob da pa pa mi si, sar di on xa bare
li, ro mel sac mTels ra i on Si ueb ro mo Wi da vis sa xe li da eg do.
gan sa kuT re biT is axa reb da, rom bav Svi mas hgav da da rac uf ro izrde
bo da, miT uf ro pa pas em sgav se bo da. mTe li so fe li am bob da,
am bavSvs sul pa pis ma ne re bi dah yva da ma sa viT ga mo Ce ni li mo Wida
ve dad ge bao. oRond ma Sin qve ya nas mov le nil mo ma val olim pi ur
Cem pi ons, tra di ci i sa mebr, pa pis sa xe li ki ara, bi Za mi si sa _ me o re
msof lio om Si da Ru pu li So Ta xa ba re lis sa xe li da ar qves. rom gai
zar da, me tad si a mov neb da, ro ca naT lo bis sa xels _ ma mu kas eZaxdnen,
Tum ca mas uf ro So Tad ic no ben.
pa ta ra So Ta Tu ma mu ka, ro gorc yve la mi si kbi la Ta na sofle
li, di li dan sa Ra mom de dros na xer xmoy ril qar Tul sa Wi dao
wre Si ata reb da. ro ca iq mkla vis Za las uf ro se bi cdid nen, maT yure
bas ara fe ri er Civ na, gan sa kuT re biT ma Sin, ro ca Wi da o ba tradi
ci u li zur nis Wyvi ti ni Ta da do lis ba ga-bu giT mim di na re ob da.
ro ca am gva ri brZo le bis da sas ruls fa la va ni Ta vi si ga mar jve bis
aR sa niS na vad na Cu qar We di las zur gze Se mo ig deb da, So Ta Cem pions
Se nat ro da da Ta vis mo ma val ga mar jve beb ze oc ne bob da. ho da,
ro gorc ki is na xer xmoy ri li sa Wi dao uf ro se bis gan Ta vi suf ldebo
da, pa ta ra So Ta umal iq ga da eS ve bo da xol me da Ta na to leb Tan
ZiZ gi la ob da, mag ram ara fe ri ga mos di o da. ma Sin Ta na to le bis gan
araf riT ga mo ir Ce o da. pi ri qiT, me to qe e bi xSi rad job nid nen, magram
rac uf ro iz rde bo da, So Tas da mar cxe ba miT me tad uWir daT
da sas wo ris pi na uk ve mis sa sar geb lod ix re bo da. mar Ta lia, So Tas
mo Wi da ved gaz rda Si oja xis yve la wev ri da in te re se bu li iyo, magram
Tav da pir ve lad sa a mi sod ara vin zru nav da. fiq rob dnen, jer
ad re ao, bo los ki, sof lis sko la rom da am Tav ra, erT mSve ni er
7

SoTa xabareli
8
dRes So Tas Ta vis ma uf ros ma Zmam, je mal ma, ro me lic ase ve Wi da obiT
iyo ga ta ce bu li da Zi u dos seq ci a Si da di o da, xe li Cas Wi da da
Ta vis mwvrTnel gi vi za u taS vils dar baz Si mi uy va na.
za u taS vi li Sem dgom Si cno bi li da ga moc di li mwvrTne li gaxda.
qar Tul Wi da o ba Si, sam bo sa da Zi u do Si bev ri ueb ro fa la va ni
aR zar da, ris Tvi sac sab Wo Ta kav Si ris dam sa xu re bu li mwvrTnelis
wo de bac mi a ni Wes. al Ro i a ni mwvrTne lis sa xe li hqon da dagde
bu li, mag ram So Ta xa ba re lis pir vel Se fa se ba Si es ga moc di li
ka ci aS ka rad Sec da _ So Tas er Ti ya si dad Se xe da, me re ki mis Zmas
_ je mals mi ub run da: ver da vi to veb, jgu fe bi uk ve da kom pleq tebul-Sev
se bu li maq vso. So Ta Sin yu reb Ca moy ri li dab run da, magram
gu li ar ga u te xia da qar Tul Wi da o ba Si se ri o zu li var ji Si
da iw yo. sul ma le mos wav le Ta So ris sa qar Tve los Cem pi o ni gax da.
es 1972 wels iyo. mom dev no wel sac kvlav yve las ajo ba da ai, zau
taS vil ma ma Sin ki da i na xa mo ma va li di di Cem pi o ni da go ris bambe
u lis kom bi na tis dar baz Si Ta vis seq ci a Si ix mo, Tan mo u bo di Sa,
ma Sin, et yo ba, kar gad ver da gak vir dio.
_ mi un xe nis olim pi ur Ta ma Seb ze So Ta Co CiS vi lis brwyin vale
ga mar jve bas Zi u do Si axa li, ni Wi e ri Ta o bis di di tal Ra mohyva,
_ ix se nebs gi vi za u taS vi li, _ maT So ris iyo Ce mi ori yve laze
ga mor Ce u li aR saz rde li, Te mur xu bu lu ri da So Ta xa ba re li.
pir vel ma msof li os, me o rem ki olim pi u ri Cem pi o no biT ga ma xa ra,
mag ram ma Sin, So Ta xa ba re li pir ve lad rom vna xe, mis Se fa se ba Si
nam dvi lad Sev cdi. me o red rom mo vi da, pir vel sa ve var ji Seb ze
da vi na xe, rom di di mo na ce me bi hqon da. dav rwmun di, rom mo ma va li
Cem pi o ni iyo da mi si xe li dan gaS ve ba aRar Se iZ le bo da. mar Tlac,
sa o ca ri mon do me biT da iw yo var ji Si. Ta vi si sof li dan _ Zle visjvri
dan go ram de dar baz Si sa var ji Sod rom mo eR wia, Can Ta mo kide
buls yo vel dRe oci ki lo met ris gav la uwev da...
im dros za u taS vil Tan var ji Sob dnen mo ma va li sab Wo Ta kav-
Si ris Cem pi o ni bo ris go gi Ca iS vi li, ase ve mo ma va li msof li os or-

gzis Cem pi o ni da olim pi u ri Ta ma Se bis pri zi o ri Te mur xu bu luri,
So Ta Co CiS vi li ki su lac uk ve olim pi u ri Cem pi o ni iyo.
_ So Ta Co CiS vi li Ce mi da Ce mi Ta na to le bis ker pi iyo. yve la ni
mas vba Zav diT da olim pi ur Cem pi o no ba ze voc ne bob diT. Co CiS vili
im dros ev ro pis Cem pi o na tis pri zi o ric iyo, mag ram ma Sin, 1972
wels mi un xe nis olim pi ur Ta ma Seb ze ga mar jve bam sa yo vel Tao gmirad
aq cia. go ris qu Ceb Si rom ga moC nde bo da, yve la mas Ses cqe ro da
da xal xi gund-gun dad das dev da. Tan mxo lod Cem pi o no biT ki ara,
ga reg no bi Tac ga mo ir Ce o da _ ma Ra li, axo va ni, mxreb ga ni e ri, simpa
Ti u ri da mom Ri ma ri apo lons hgav da. ta tam zec da qu Ca Sic waruS
lel STa beW di le bas to veb da. da Tu ra mes mi vaR wie, yo ve li ves
So Ta Co CiS vil sac vu mad li. mis ma olim pi ur ma oq rom mec udi desi
sti mu li mom ca, ga or ma ge bu li mon do me biT da viw ye var ji Si da
oc ne ba rva wlis me re avis ru le ki dec, _ gviT xra So Ta xa ba relma,
Tum ca Ta vi si cxov re bis udi des miz nam de bev ri of lis Rvra da
grZe li gza elo da. im gzas ma Sin da ad ga, ro ca sof lis sa Su a lo
sko la da am Tav ra da gor Si da iw yo var ji Si, sul ma le ki sa valde
bu lo sam xed ro sam sa xur Si ga iw vi es da ro gorc per speq ti u li
spor tsme ni, Tbi li sis ar mi el Ta spor tklub Si ga am we ses, sa dac
mas mwvrTne lad je mal na Te laS vi li dax vda.
je mal na Te laS vi li im dros axal gaz rda mwvrTne li iyo da am
saq me Si di di ga moc di le ba ar hqon da. sa ma gi e rod, Zal ze mon dome
bu li da al Ro i a ni iyo, Ta nac yo fi li Zi u do is ti da sam bis ti,
sa er Ta So ri so kla sis spor tis os ta ti, ro me lic ta tam ze mniS vnelo
van war ma te bebs aR wev da. 1968 wels lo za na Si ga mar Tul Zi u dois
tTa ev ro pis Cem pi o nat ze pi rad da gun dur pir ve lo ba Sic vercxlis
med lebs da e uf la; ma nam de, 1966 wels sam bis tTa sa kav Si ro
Cem pi o nat Sic me o re pri zi o ri gax da. ro ca sxva Ta da os ta te bas
mih yo xe li, Ta vi uf ro ga mo i Ci na, ris Tvi sac sa qar Tve los dam saxu
re bu li mwvrTne lis wo de ba mi a ni Wes da qar Tu li spor tis ganvi
Ta re bis Tvis Rir se bis or de ni Tac da a jil do es.
9

givi zautaSvili:
`mi un xe nis olim pi ur
Ta ma Seb ze So Ta Co CiS vilis
brwyin va le ga marjve
bas Zi u do Si axa li,
ni Wi e ri Ta o bis di di
tal Ra moh yva. maT So ris
iyo Ce mi ori yve la ze
ga mor Ce u li aR saz rdeli,
Te mur xu bu lu ri da
So Ta xa ba re li. pir velma
msof li os, me o rem ki
olim pi u ri Cem pi o no biT
ga ma xa ra, mag ram ma Sin,
So Ta xa ba re li pir velad
rom vna xe, mis Se fase
ba Si nam dvi lad Sevcdi.
me o red rom mo vi da,
pir vel sa ve var ji Seb ze
da vi na xe, rom di di mo nace
me bi hqon da.~
SoTa xabareli
10

SoTa xabareli
araerTxel warmatebiT
gamosula Tbilisis
tradiciul
saerTaSoriso
turnirze, romelic
erT-erTi yvelaze
prestiJuli Sejibreba
iyo msoflioSi.
SoTa xabareli
12

13
jemal naTelaSvili:
`SoTas gan sa kuT re biT
emar jve bo da er Ti ile-
Ti, Cven rom ga re fexs
vu wo debT. Za li an magrad
ake Teb da da Zi udo
Si xSi rad iye neb da
ki dec. me to qe e bi al Ros
ver uReb dnen. bo los
sxveb mac aiT vi ses da axla
am ileTs msof li o Si
xa ba re lis fan di hqvia.~

SoTa xabareli
14
es yve la fe ri me re iyo, ma Sin ki, ar mi el Ta spor tklub Si mi sul
uti tu lo, mag ram mo ma val olim pi ur Cem pi ons aT va li e reb da. mar-
Ta lia, je mal na Te laS vils So Ta xa ba re lis Wi da o ba ma nam dec enaxa,
mag ram ax la uk ve mwvrTne lis Tva liT zo mav da da wo ni da Zlevis
jva re li bi Wis per speq ti vebs.
– ma Sin So Ta Cem Tan rom mo vi da, er Ti Cve u leb ri vi, gam xdari
sof le li bi Wi iyo, oRond fi zi ku rad tols ara vis udeb da.
pi ri qiT, uk ve sak ma od Zli e ri, moq ni li da sxar ti iyo, Ta nac Zali
an dam je ri, uwe si e re si da mSro me li. So Tas Wi da o ba pir ve lad
xa Su ris ra i o nis so fel na car go ris na xer xmoy ril sar bi el ze
vna xe. qar Tul Wi da o ba Si mos wav le Ta pir ve lo ba ze ga mo di o da
da cib ru ti viT tri a leb da. vi fiq re, mis gan kar gi mo Wi da ve dadge
ba-meT qi da ro ca ar mi el Ta klub Si Cem Tan mo vi da, Za li an gami
xar da. aS ka rad et yo bo da, rom Co xi a ni Wi da o bis Tvis iyo da bade
bu li. im dros sam bis te bi da Zi u do is te bi Cven Tan jer ki dev
mkveT rad ga mij nu le bi ar iy vnen da ase Ti spe ci a li za cia is-is
iyo iw ye bo da. ami tom Co xi a ni mo Wi da ve e bi, sa dac sa Wi ro iyo, iq
ga mo di od nen. xan qar Tul Wi da o ba Si cdid nen Za las, xa nac sam bo-
Si Tu Zi u do Si. So Tac ase iyo, me re ki mTli a nad Zi u do Si ga da er-
To, Tum ca me re, am sa xe o ba Si TiT qmis yve la umaR le si ti tu li
rom mo i po va, qar Tul Wi da o ba Si sa qar Tve los uZ li e re si falav
nis sa xe lic da i sa kuT ra. gan sa kuT re biT emar jve bo da er Ti
ile Ti, Cven rom ga re fexs vu wo debT. Za li an mag rad ake Teb da da
Zi u do Si xSi rad iye neb da ki dec. me to qe e bi al Ros ver uReb dnen.
bo los sxveb mac aiT vi ses da ax la am ileTs msof li o Si xa ba relis
fan di hqvia.
sul ma le, 1979 wels, So Ta xa ba rel ma Ta vi si mwvrTne li pir velad
ga a xa ra sa er Ta So ri so sar bi el ze, ro ca ev ro pis Cem pi o nat ze
ver cxlis me dals da e uf la, gun dur pir ve lo ba Si ki oq ro da i sakuT
ra. am war ma te bis Tvis, ro gorc ar mi el spor tsmens, sab Wo Ta
tra di ci i sa mebr sam xed ro Ci ni ubo Zes da ka ci le i te nan ti gax da.

did sa er Ta So ris tur ni reb ze mo po ve bu li yo ve li med lis Tvis
sam xed ro Ci nic ma tu lob da da ro ca aq ti ur sports olim pi u ri
oq ros med liT, msof li os Cem pi o na tis brin ja os, ev ro pis pir velo
ba Ta sa mi ve xa ris xis cxra da sab Wo Ta kav Si ris Cem pi o na te bis
rva med liT, qar Tul Wi da o ba Si ab so lu tu ri fa lav nis sa xe liT
da ki dev sxva mra va li ga mar jve biT ga mo eT xo va, So Ta xa ba re li ukve
pod pol kov ni ki iyo.
* * *
_ So Tas Wi da o bas Cve ni qor wi ne bis me re, 1982 wli dan va devneb
di Tval-yurs, _ ix se nebs Cem pi o nis me uR le ma no ni si xa ru li-
Ze, _ sxva Ta So ris, er Tma ne Ti Cve ni me gob re bis qor wil Si ga vica
niT. Tav da pir ve lad yu rad Re ba sa er Tod ar mi miq ce via, mag ram
er Ti Ce mi me go ba ri mo vi da da me kiT xe ba, Tu ici, eg bi Wi vin aris,
Sens pir da pir rom zi so. mxre bi avi Ce Ce da eg olim pi u ri Cem pi onia
Zi u do Si, So Ta xa ba re lio. Sev xe de da, pir ve li STa beW di le ba,
ro me lic me go bars ga vu zi a re, es iyo, mar Tla mo Wi da ves hgavs, ra
Zli e ri ki se ri aqvs-meT qi. im we li wads vi qor wi neT ki dec. ma Sin meo
re kur se li stu den ti vi ya vi, sa me di ci no in sti tut Si, pe di at riul
ze vswav lob di. qor wi ne bis me re mTli a nad Zi u do Si Ca ver Te da
Ce mi vne ba Ta Rel vac da iw yo. 1982 wli dan mo yo le bu li, Tbi li sis
tra di ci ul sa er Ta So ri so tur ni reb ze So Tas yve la Wi da o ba vnaxe.
gan sa kuT re biT da ma max sov rda So Tas ga mar jve ba va ra ev Tan.
verc ki ga var Cie, ra ga u ke Ta _ el vi se bu rad wa mo i ki da, amo a yi rava,
ta tam ze da a xeT qa da wmin dad ga i mar jva. sul meC ve ne bo da, rom
io lad, Ta maS-Ta ma SiT ugeb da me to qe ebs, mag ram ma le miv xvdi, Tu
ra ara a da mi a nu ri, mar Tlac ti ta nu ri Sro mi sa da ja fis Se de gad
mo di o da es ga mar jve be bi. mi si dRis re Ji mis, gan cde bi sa da mondo
me bis Sem xed va re mec vi tan je bo di, gan sa kuT re biT ma Sin, ro ca
wo nas ik leb da. uTe nia wa mox te bo da xol me, ga var de bo da da sirbi
liT Tavs ik lav da. var ji Si dan Sin mob ru ne bu li Se fuT nu li
15

SoTa xabareli
16
wve bo da, me ki of lis ga mo sa de nad sab nebs va fa reb di. Tan aRarc
Wam da da aRarc svam da. er Ta der Ti sak ve bi Sa vi xi zi la la iyo. orga
niz mi rom ar ga mo fit vo da da da sus te bu li yo, suf ris kov ziT
ki lo o biT eZa le bo da. xi zi la lis ga go ne ba aRar un do da, eziz Rebo
da, mag ram ma inc Wam da.
ase Ti ara a da mi a nu ri tan jvis saz Ra u ri is ga mar jve be bi iyo,
rom li Tac Ta va dac xa rob da, mec ma xa reb da da gul Se mat kiv rebsac.
zog jer am war ma te bebs trav mi re bu li da mZi med da Sa ve bu lic
aR wev da. am mxriv yve la ze me tad da ma max sov rda 1983 wlis Se modgo
ma. dRe-dRe ze mSo bi a ro bas ve lo di, So Ta ki mos kov Si ga sa mar-
Ti msof li os Cem pi o na tis Tvis ga ma le bu li em za de bo da da am dros
qus li ga iW ra. sa Si ne li Wri lo bi dan sis xli Tqri a liT mos di o da
da na ke re bi da a des. dar diT aRar iyo ka ci, msof li os Cem pi o nat ze
ve Rar ga mo va lo. amas arc ara vin ur Cev da, mag ram im Cem pi o nat ze
ma inc wa vi da...
– sar bi el ze rom ga ve di, qus lze isev Za fe bi me do, _ Txrobas
ag rZe lebs So Ta xa ba re li, _ es rom Se jib re bis or ga ni za torebs
ga e goT, Cem pi o na ti dan umal mom xsnid nen. ami tom Sex ve u li
fe xiT vib rZo di da vam bob di, ub ra lod ga kaw ru li maqvs-meT qi.
Tan fexs vuf rTxil de bo di da vcdi lob di ar da met vir Ta. ase
ca li fe xiT brZo la Si ma inc brin ja os med lis mo po ve ba Sev Ze li.
zus tad ga dam wyve ti brZo lis win, me to qis pi ris pir rom dav deqi,
dar baz Si ra di o Ti ga mo ac xa des, So Ta xa ba rels dRes va JiSvi
li Se e Zi na da vu lo cav To. sax tad dav rCi, es am ba vi me ar vi ci
da amaT sa i dan ga i ges-meT qi. mTe li dar ba zi fex ze wa mod ga da
va JiS vi lis da ba de ba ta Sis gri a liT mo mi lo ca. bed ni e re bi sagan
cas ve wie. brZo li sas aRarc Wri lo ba max sov da da aRarc fexis
tki vi li. sul ma le dar ba zi isev fex ze wa mod ga da ax la uk ve
brin ja os me da li mo mi lo ca. ami tom es dRe, 1983 wlis 13 oq tombe
ri Cem Tvis da u viw ya ria.
oRon dac, si xa rul Tan er Tad iyo gaw bi le ba da gu lis tki vi lic.

17
SoTa xabareli
Cempionis kvarcxlbekze

qarTvelma moWidaveebma
da mwvrTnelebma
olimpiuri Cempioni
haerSi aitaces
SoTa xabareli
18

_ Cems spor tul bi og ra fi a Si yve la ze cu dad mo sa go na ri 1979
wlis pa ri zis msof li os Cem pi o na ti iyo, _ ix se nebs So Ta xa ba reli.
_ am Se jib re bis Tvis yve la ze kar gad vi ya vi mom za de bu li. imaze
uke Te sa dac ki, vid re ma Sin, ro ca olim pi u ri Cem pi o ni gav xdi.
dar wmu ne bu li vi ya vi, rom fi nal Si ga vi do di, iq ki ia po nel fu Zis
uTu od mo vu geb di. fu Zi im dros uk ve msof li os oT xgzis Cem pio
ni iyo, mag ram spor tu li ka ri e ris da sas rul Tan id ga, me ki gaci
le biT axal gaz rda da ener gi iT aR sav se vi ya vi, ga mar jve be bi
mwyu ro da, mag ram mo u lod ne lad dav mar cxdi, Tum ca Cems me to qes
co ta msa je bic wa ex mar nen da amiT fu Zis Ce mi Ta vi aa ri des. ara da,
cno bi li da Zli e ri me to qe su lac ar myav da. gva ric ki ar max sovs.
ame ri ke li iyo, iqa u ri Zi u do is te bi ki sxve bi viT ver yo Ca Rob dnen.
mTe li Sex ved ris gan mav lo ba Si io lad vu geb di da Za lebs mom dev no
brZo le bis Tvis vzo gav di. brZo lis dam Tav re bam de 20 wa miT ad re,
ro gor Rac mo veS vi da iu ko ze dav var di, es Cems da mar cxe bas su lac
ar niS nav da, mag ram msa jeb ma is gde ba ame ri kels ipo nad Se u fa ses.
ame ri kel ma mom dev no Sex ved ra, ro gorc mo sa lod ne li iyo, wa a go
da me brin ja os Tvis brZo lis gag rZe le bis San sic ki aRar mo me ca.
So Ta xa ba re li kar gad arc Ta vis bo lo Se jib re bas, 1986 wels
mos kov Si ga mar Tul sab Wo Ta kav Si ris Cem pi o nats ix se nebs, sa dac
trav mis ga mo brZo lis dam Tav re bis sa Su a le ba aRar mi e ca, uf ro
swo red eqim ma aRar aca la.
_ va ra evs vxvde bo di. ma Sin jer ki dev axal gaz rda, Za li an perspeq
ti u li iyo da Sem dgom mar Tlac di di Zi u do is ti dad ga, manam
de ki sul fex da fex mom yve bo da da er Tma neTs fi na lur brZoleb
Si xuT jer Sev xvdiT, mag ram Cem Tan ve ras gax da. im we li wads
Cve ni gze bi me o re wre Si Se i ya ra. mTe li Ce mi spor tu li ka ri e ris
gan mav lo ba Si mux li ro gor Rac me We de bo da da tki vi li ma wu xebda.
ope ra cia mxo lod 49 wli sam ga vi ke Te, ma Sin ki brZo li sas fe xis
gver dze ga dab ru ne biT muxls Ta vis ka la pot Si vsvam di. im brZolis
dro sac, va ra ev Tan Sex ved ri sas, mux li ga me We da. im xa nad sar-
19

SoTa xabareli
20
bi el ze eqi mis Se mos vla axa li ne ba dar Tu li iyo da isic, Tu sa Wirod
CaT vli da, brZo lis Sew yve tis uf le bac hqon da. ho da, eqi mi
umal sar bi el ze Se mo vi da, Ce me bu rad mkur na lo ba aRar ma ca la da
Se jib re bi dan mom xsna. im dros uk ve aq ti ur spor tTan ga moT xo veba
ze vfiq rob di, am am bav ma ki ga daw yve ti le bis mi Re ba Si co ta damaC
qa ra da ai, ase, bo lo brZo lis da us ru leb lad Wi da o bas ga moveT
xo ve.
* * *
Tbi lis Si dab ru ne bul So Ta xa ba rels spor tis sa sax le Si gamar
Tul Cvens tra di ci ul sa er Ta So ri so tur nir ze sa ze i mo ga cile
ba mo uw yves. Zvel ma Ta na gun de leb ma, msof li os Cem pi o na te bis
mo ma val ma me da los neb ma aka ki ki bor Za li Zem da ko ba kur ta ni Zem,
rom leb mac is-is iyo did sar bi el ze gas vla da iw yes, Ta vi an Ti kerpi
So Ta xa ba re li mxreb ze Se is ves da spor tis sa sax lis Ta Reb qveS
fex ze wa mom dga ri gul Se mat kiv re bis ta Sis gri al Si Se mo a ta res.
Tum ca es yve la fe ri co ta mog vi a ne biT iyo, ma Sin ki Ta vi si bolo
Se jib re bi dan aTas brZo la ga mov li li So Ta xa ba re li mos kovi
dan Tbi lis Si rom brun de bo da, TviT mfri na vis sa var Zel Si ise
ij da, ro gorc mTe li wlis na ja fa ri gle xi ka ci, ro mel mac bo los
mo sa va lic da a bi na va da xan grZli vi zam Tris mo lo din Si wvril-
Svil Tan bux ris pi ras jdo mis Tvis ga new yo. fiq rob da, mTel weli
wads da vis ve neb, ojaxs da col-Svils da nat re bu li Sin vij debi,
me re ki mSvi dad mo vi fiq reb, sad wa vi de, ro mel gzas da vad geo.
ji be Si sa qar Tve los fiz kul tu ris in sti tu tis dip lo mic edo da
Tbi li sis sa xel mwi fo uni ver si te ti sac, rom le bic spor tu li kari
e ris pa ra le lu rad er Ti me o ris mi yo le biT da am Tav ra. Ta nac
ka ci im dros uk ve pod pol kov ni kic iyo da sa fiq rals es sam xed ro
Ci nic ur Tu leb da, mag ram gu li uf ro ma inc iu ris to bis ken mi uwev
da, mag ram vin aca la...

Sin dab ru ne bu li So Ta xa ba re li sa qar Tve los ma Sin de li
spor tko mi te tis Tav mjdo ma rem nug zar en de la Zem da i ba ra, Zi udo
is tTa nak re bi gun di un da Ca i ba roo. mar Tla, Zal ze mac du ri
wi na da de ba iyo. kacs sam wvrTne lo sar bi el ze sa ku Ta ri Ta vis gamoc
dis sa Su a le ba eZ le o da, mag ram es me tad sa pa su xis mgeb lo da
sa ris ko saq me Can da. im dros Zi u dos qar Tul ma sko lam sab Wo Ta
kav Si ris dam sa xu re bu li mwvrTne lis bi Zi na ma zi aS vi lis me Ta uro
biT uk ve mTels msof li o Si ga iT qva sa xe li. gar da imi sa, rom es
ka ci mra va li wlis gan mav lo ba Si (1964-82 ww.) sa qar Tve los nak rebis
mTa va ri dam ri ge be li iyo da sab Wo Ta gun dis mwvrTne lic, uSua
lod mi si aR zrdi le bic udi des war ma te bebs aR wev dnen ro gorc
Zi u do Si, ise sam bo Si. maT So ris iy vnen olim pi u ri Ta ma Se bis, msofli
o sa da ev ro pis Cem pi o na te bis mra val gzis Cem pi on-pri zi o re bi:
gu ram go go la u ri, an zor mar tyof liS vi li, ami ran mu za e vi, ji bilo
ni Ja ra Ze, gi vi onaS vi li, ra maz xar Si la Ze, far na oz Cik vi la Ze,
mal xaz be ru aS vi li, ge na di gi or ga Ze...
bi Zi na ma zi aS vi lis udi de si aRi a re ba isic iyo, rom mas mra val
qve ya na Si, maT So ris TviT Zi u dos sam Sob lo Sic ki, ga moc di le bis
ga sa zi a reb lad iw vev dnen da Wku as ekiT xe bod nen.
ai, ami to mac So Ta xa ba re li nug zar en de la Zis mo u lod ne li
wi na da de bis ga mo, udi de si di le mis wi na Se dad ga.
_ es rom ga vi ge, la mis gu li Se mi Ron da, _ ix se nebs So Tas meuR
le, _ Cve ni qor wi ne bis xu Ti wlis gan mav lo ba Si kacs ze di zed
xu Ti kvi rac ki ar ga u ta re bia Sin. sul Sek re beb ze iyo da qvey ni dan
qve ya na Si Se jib re beb ze da di o da. ami tom Tbi li sis tra di ci u li
sa er Ta So ri so tur ni re bis mo ax lo e ba yve la ze me tad mi xa ro da,
rad gan aq Si na ur ked leb Si em za de bo da da dros ojax Si ata reb da,
Tum ca mis ara a da mi a nur Sro mas uk ve sa ku Ta ri Tva liT vu yu rebdi.
ami tom ro ca mos ko vi dan dab ru ne bul ma miT xra, mor Ca, sports
Tavs va ne be bo, Sve biT amo vi sun Tqe, Tum ca gu lic mwyde bo da, radgan
Wi da o bas mis Tvis di di si xa ru li moh qon da...
21

olimpiuri finali _
SoTa xabareli da
kubeli xuan fereri.
moskovi, 1980 weli
SoTa xabareli
22

23
SoTa xabareli
olimpiuri Cempionia!

SoTa xabareli
24
ho da, dad ga ka ci di le mis wi na Se _ aqeT oja xi eqa Ce bo da, iqiT
_ nug zar en de la Ze. bo los en de la Zem iZa la da 1986 wli dan So Ta
xa ba rel ma ase Ca i ba ra sa qar Tve los Zi u do is tTa nak re bi.
_ nug zar en de la Zis Se gu li a ne bis me re sa ku Ta ri Ta vis gamoc
dis cdu ne bas ve Rar ga vu Ze li. es na bi ji ima nac ga da mad gme vina,
rom sab Wo Ta kav Si ris nak reb Si Ter Tme ti wlis gan mav lo ba Si,
ra Ra Tqma un da, Zi u dos ar si da spe ci fi ka Se vis wav le. mar Ta lia,
er Tia spor tsme no ba da sul sxva _ mwvrTne lo ba. ami to ma caa, rom
yve la kar gi spor tsme ni kar gi mwvrTne li ve Rar dge ba, mag ram me
aTa si spe ci a lis tis xel Si ga vi a re aq, sa qar Tve lo Si Tu sab Wo Ta
nak reb Si, ro mel sac mTels msof li o Si Zi u do is tTa sam Wed los
erT-er Ti sa u ke Te so sko lis sa xe li da eg do. ram de na dac Se saZle
be li iyo, vak vir de bo di uc xo el mwvrTne leb sac da yve las gan
ra Ra cas vswav lob di. cod nis gaR rma ve ba Si fiz kul tu ris in stitut
Si swav lac da mex ma ra da yo ve li ve aman ta tam ze mwvrTne lad
da mab ru na, Tum ca ma Sin cdu ne bis Tvis rom ga meZ lo, dRes al baT
me o re pro fe si a Si _ iu ris pru den ci a Si viq ne bo di...
So Ta xa ba re lis ta tam ze sa qar Tve los nak re bis mTa var
mwvrTne lad dab ru ne bas qar Tvel Zi u do is tTa war ma te be bis axali
tal Ra moh yva. es tal Ra cu na mi viT mo di o da da mas win ve ra vin
da ve Ra ra fe ri ud ge bo da. yve la asa kob riv jguf Si med le bis cve na
iyo. gan sa kuT re biT mniS vne lo va ni ga mod ga 1989 wels bel grad Si
ga mar Tu li msof li os Cem pi o na ti, sa dac sab Wo Ta nak re bis Se madgen
lo ba Si oT xi qar Tve li Zi u do is ti ga mo di o da da oT xi vem meda
li mo i po va: ko ba kur ta ni Ze da ami ran to ti kaS vi li msof li os
Cem pi o ne bi gax dnen, aka ki ki bor Za li Zem ver cxlis, gi or gi Te na Zem
ki brin ja os me da li ai Ro. amaT gan to ti kaS vi li uSu a lod So Ta xaba
re lis aR saz rde li iyo. ima ve wels kur ta ni Ze da to ti kaS vi li
ev ro pis Cem pi o ne bic gax dnen.
ga mor Ce u li iyo 1991 we lic, ro ca sab Wo Ta kav Si ris xal xTa X
spar ta ki a da da sa kav Si ro Cem pi o na ti pa ra le lu rad Ca tar da, sa-

qar Tve los Zi u do is teb ma ki sa er To jam Si Teq vsme ti me da li moi
po ves.
es spar ta ki a da imi Tac iyo gan sa kuT re bu li, rom sab Wo Ta
kav Si ris rRve vis ga mo igi da um Tav re be li dar Ca. sa qar Tve lodan
Se jib re ba Si ga mos vla mxo lod Zi u do is teb ma mo as wres, maT
ki spar ta ki a de bis is to ri as pi rad pir ve lo ba Si oT xi oq ros
med li Ta da gun dur pir ve lo ba Si ga mar jve biT sa bo loo wer tili
da us ves.
uc na u ria, mag ram sul ma le wer ti li da us ves So Ta xa ba re lis
uf ros mwvrTne lo ba sac. amas moh yva Zi u dos, ise ro gorc sa er-
25
legendaruli iaponeli
mZimewonosani iasuhiro
iamasita, SoTa xabareli
da msoflios
orgzis Cempioni
Temur xubuluri

SoTa xabareli
26
Tod qar Tu li spor ti sa da mTli a nad qvey nis ga u saZ li si wle bi,
daR mas vla da uf skru lis pi ras yof na.
sa qar Tve los spor tu li de le ga ci is Tvis Zal ze wa ru ma tebe
li ga mod ga at lan tis olim pi u ri Ta ma Se bi, sa i da nac pir ve lad
am gvar as pa re zo ba Ta is to ri a Si, Cve ni spor tsme ne bi „oq ro-vercxlis~
ga re Se dab run dnen. da ma inc, Se da re biT ukeT Zi u do is tebi
ga mo vid nen, rom leb mac sa er To jam Si ori dan er Ti brin ja os
me da li mo i po ves, Ta nac da mo u ki de be li sa qar Tve los is to ri a Si
pir ve li jil do swo red maT da i sa kuT res _ so so li par te li a ni
olim pi u ri pri zi o ri gax da.
* * *
im pe ri od Si Zi u dos miR ma dar Ce ni li So Ta xa ba re li Tbi lis Si
da ar se bul uni ver si tet „le gia da kom pa ni a Si~ pro req to rad miiw
vi es da ka Ted ris xel mZRva ne lo bac an des; gax da pe da go gi kur
mec ni e re ba Ta kan di da ti, Zi u do is tebs ki „So ri dan~ gul Se matkiv
rob da. ara da, ta tams miR ma dar Ce nil So Ta xa ba rels mra val
qve ya na Si iw vev dnen, Ca mo di, Cve ni qvey nis nak re bi Ca i ba re da uxelmZRva
ne leo. er Tma neT ze mac du ri wi na da de be bi iyo da So Tac fiqrob
da, nu Tu sa qar Tve lo dan sxve bi viT Ce mi was vlis droc dad ga,
an am na bijs vin ro gor ga i geb so, Tum ca imeds ma inc ar kar gav da.
ama so ba Si, at lan tis olim pi ur ma Ta ma Seb mac Ca i a ra da...
_ at lan tis olim pi u ri Ta ma Se bis me re, ax la uk ve sa qar Tvelos
spor tis sa xel mwi fo de par ta men tis Tav mjdo ma re ka xi asa-
Ti an ma da mi ba ra. Cven ze naw ye ni ki xar, mag ram Zi u do is tTa nak rebs
isev Sen un da Ca ud ge sa Ta ve Sio. ase da vub run di gunds da ori wlis
me re Se de ge bic mo vi da...
mar Tlac, sa qar Tve los da mo u ki deb lo bis wleb Si Cve ni qveynis
Zi u do is tTa nak reb ma yve la ze di di si xa ru li gan gvac de vi na.
aTe nis olim pi ur Ta ma Seb ze So Ta xa ba re lis aR saz rdel ma nes tor

xer gi an ma, ro gorc Jur na lis te bi xum rob dnen, Ta vi si ver cxlis
med liT brin ja os xa ni dan ga mog viy va na, me re ki mTa va ri mwvrTnelis
me o re Se gir dma zu rab zvi a da ur ma oq ros xa na Si dag vab ru na.
amas moh yva 2002 wels ev ro pis gun dur Cem pi o nat Si be dis pirve
li cda, rac ga mar jve bi Ta da sru li tri um fiT dag vir gvin da.
gun dma mom dev no wel sac Ta si da i sa kuT ra, ima ve wels ki msof lios
gun dur Cem pi o nat Si me o re iyo. msof li os da ev ro pis Cem pi o nateb
ze iyo sxva bev ri oq ro-ver cxlic... yo ve li ve amis ga mo sa qar-
Tve los spor tul Jur na lis tTa re fe ren du mis Se de gad sa qar Tvelos
Zi u do is tTa nak re bi sam jer Cve ni qvey nis upir ve les gun dad
ga mo ac xa des, sa qar Tve los erov nul ma olim pi ur ma ko mi tet mac
Zi u dos fe de ra cia sa u ke Te sod aRi a ra da sru li ad mo u lod ne lad
So Ta xa ba rels nak re bi dan was vla da u pi res.
_ aTe nis olim pi u ri Ta ma Se bi dan dab ru ne bu li, ro ca praq tiku
lad ti tu li aRar dag vrCa au Re be li, gmi rad ga mo mac xa des da
la mis Rmer Tka cad Sem rac xes, mom dev no wels ki er Ti wa bor Zi ke ba
da, gun di dan un da wax vi deo. es Cem Tvis tra ge dia iyo. Ce mi sportu
li ka ri e ri dan yve la ze mwa red 1979 wlis msof li os Cem pi o na ti
da ma max sov rda, sam wvrTne lo cxov re bi dan ase Ti ve cu dad mo sago
na ri ki swo red 2005 we li ga mod ga.
_ ro ca sa qar Tve los nak re bis uf ro si mwvrTne lo bi dan So-
Tas ga da ye ne ba ze aqa-iq sa u ba ri da iw yes, yu rebs ar vu je reb di, _
ix se nebs So Ta xa ba re lis erT-er Ti yve la ze ga mor Ce u li aR sazrde
li, aTe nis olim pi u ri Ta ma Se bis Cem pi o ni da msof li os Cem pio
na te bis or gzis ver cxlis pri zi o ri zu rab zvi a da u ri, _ So Ta
xa ba re li Ta vis dro ze brwyin va le spor tsme ni iyo, me re ase Ti ve
mwvrTne li gax da. igi, ro gorc pi rov ne ba, ase ve ga mor Ce u li da
mi sa ba Zia. gun dis Ti To e u li wev ris Tvis mSo be li vi Taa da yve las
Tav ze dah fo fi nebs.…
zu rab zvi a da urs kvers uk ravs je mal na Te laS vi lic. am bobs,
So Ta xa ba re li sa me gob rod ub rwyin va le si, gver dSi mdgo mi ka ci
27

SoTa xabareli
28

29
kus tbaze

SoTa xabarelma
ramdenime wuTis win
msoflio Cempionatis
brinjaos medali
moigo da axla
qarTveli sportuli
Jurnalistebis
kiTxvebs pasuxobs.
moskovi, 1983 weli
SoTa xabareli
30
da ma ga ri spe ci a lis ti ao. ima sac ix se nebs, ev ro pa Si Tu sad me Ziu
dos prob le meb ze msje lo ben, ise ro gor iq ne ba, xa ba rels ar
ux mon da Wku as ar da e kiT xo no. var jiS ze So Tas ta tams miR ma ver
na xavT, mu dam ki mo no ac via, ta tam ze cib ru ti viT tri a lebs da yvelas
Tval naT liv uC ve nebs na ir gvar fan debs da ile Tebs. ko le gia
lu ria, er Tma neTs yurs vug debT da vu je rebT. ami to mac gvaqvs
ase Ti war ma te be bio.
_ is se zo ni ise Ti mar Tlac ver ga mod ga, ro go ric qar Tvel
Zi u do is tebs gve kad re bo da. 2005 wels sxve bi viT mec mets ve lo di,
mag ram is Se da re bi Ti wa ru ma teb lo ba al baT ka non zo mi e ri iyo. aRmarTs
daR mar Ti moh yve ba, war ma te bebs _ wa ru ma teb lo ba. olimpi
u ri Ta ma Se bis mom dev no wels spor tsme nebs Se da re biT ufe ruli
se zo ni ud ge baT da ga mo nak li se bi arc Cven vi ya viT. msof li os
Cem pi o na tis gun dur pir ve lo ba Si da ka ve bu li me sa me ad gi li da pirad
Sic er Ti brin ja os me da li bev ris Tvis di di war ma te baa, Cvengan
ki mets elod nen. zog ma spe ci a lis tma es did wa ru ma teb lo bad
aRiq va, maT Zi u dos zog ma `mcod ne mac~ mxa ri au ba, bev rma da i viw ya
Zi u do is tTa war ma te be bi, is si xa ru li, ro me lic maT gul Se mat-

31
msajis nacnobi Jesti _
gaimarjva SoTa xabarelma

SoTa xabareli
32
kiv rebs mo u ta nes. ami tom im gva ri Se fa se be bi Ce mi tra ge dia iyo,
ra sac Zal ze mtkiv ne u lad gan vic di di. mag ram tra ge dia isaa, roca
gun di dan gre u li da uper speq ti voa. sam wu xa rod, ase Ti dro ebac
gvax sovs, ax la ki Cve ni nak re bi mya rad dgas fex ze. „Zi u do xval
axal sa xe lebs gvpir de ba!“
Zi u do xval axal sa xe lebs gvpir de bao _ es uk ve sa qar Tve los
Zi u do is te bi sad mi miZ Rvni li him ni da naa.
am him nis Seq mnis idea So Ta xa ba re lis me uR les aTe nu ri olimpi
u ri war ma te be bis me re da e ba da. ifiq ra, fex bur Te lebs Tu Tavi
an Ti him ni aqvT, ra tom ar Se iZ le ba Cvens Zi u do is teb sac hqonde
To. me re Ta vis nac nob-me go bar kom po zi to rebs, mu si ko seb sa da
mom Rer lebs da u kav Sir da. maT es idea umal ai ta ces da kom po zitor
bo ris Sxi a nis av to ro bi Ta da te le kom pa nia `ime dis~ dax ma rebiT
Se iq mna him ni sa qar Tve los Zi u do is teb ze, ro gorc ma Ti er Tia
no bi sa da mo ma val ga mar jve ba Ta sim bo lo, rac pa ri zul gun dur
msof li os Cem pi o nat Si Cve ni bi We bis tri um fiT dag vir gvin da.
qar Tvel Zi u do is tTa am sa di de bel sim Re ra Si, pro fe si onal
mom Rer leb Tan er Tad, Ta vi an Ti so lo ga mos vle bi aqvT Cvens
olim pi ur tri um fa to rebs, zu rab zvi a da ur sa da So Ta xa ba rels.
swo red him nis sap re zen ta cio Ca na we ri dan ga is mis So Ta xa ba re lis
so lo ga mos vla: „Zi u do xval axal sa xe lebs gvpir de ba!“
ase rom, win ki dev ara er Ti gvir gvi nia.
* * *
So Ta xa ba re lis spor tu li cxov re bis apo Te o zi mos ko vis
olim pi ur Ta ma Seb ze ga mar jve ba iyo. ma Sin Cve ni Zi u do is ti sab-
Wo Ta de da qa laq Si ev ro pis Cem pi o na tis ver cxlis pri zi o ri sa da
gun dur pir ve lo ba Si ga mar jve bu lis ran gSi Ca vi da. iq gam gzav rebam
de So Ta xa ba rel ma yve la mo sam za de be li eta pi, ro gorc Ta vad
ix se nebs, brwyin va led ga i a ra. Se jib re beb ze Tu Sek re beb ze sab Wo-

Ta nak re bis kan di da tebs er Ti me o ris mi yo le biT amar cxeb da da
Ta vis wo na Si (78 kg) gun dis pir vel nom ra dac iT vle bo da, mag ram
am did star te bam de sul ra Rac ori o de kvi riT ad re So Tas olimpi
ur ime debs sru li ad mo u lod ne lad wya li Se ud ga. nak re bis xelmZRva
ne lo bam Cvens Zi u do ists aleq sandr vo lo so vi am jo bi na.
_ aleq sandr vo lo sovs ta tam ze ram den jer me Sev xvdi da yove
li brZo la Ce mi ga mar jve biT das rul da, _ ix se nebs So Ta xa bare
li, _ ami tom mSvi dad vi ya vi da Ta vi qud Si me go na. vo lo so vi
1978 wels Tbi li sis sa er Ta So ri so tur ni ris ga mar jve bu li iyo,
oRond ze da wo na Si, olim pi ur se zon Si ki Cems wo na Si gad mo i nacvla,
mag ram verc er Ti brZo la ver mo mi go. ami to mac nak re bis xelmZRva
nel Ta ar Ce van ma Tav za ri dam ca. es am ba vi sa qar Tve los sportu
li xel mZRva ne lo bis Tvi sac mow men dil ca ze me xis ga var dnas
hgav da. saq me Si sa qar Tve los kom par ti is cen tra lu ri ko mi te tic
Ca e ria da la mis po li ti ku ri skan da lic agor da. bo los mos kov-
Si ukan da i xi es da, xa ba re li Tu mar Tlac ase Zli e ria, ki dev er Ti
sa kon tro lo Wi da o ba dav niS noT da iq ga mar jve bul ma olim pi ur
ta tam ze ib rZo lo so. asec mo iq cnen da Ce mi siZ li e ris dam tki ce ba
ki dev er Txel mo mix da. ra ki me da vo lo sov ma er Tma ne Tis Wi da o ba
sa ku Ta ri xu Ti Ti Ti viT vi co diT, ile Te bis fe i er ver ki ar ga mogvi
vi da da mi ni ma lu ri upi ra te so biT ga vi mar jve, Tum ca es, ra Tqma
un da, uk ve sak ma ri si iyo gun dSi Cems da sa ye neb lad.
_ es up re ce den to Sem Txve va iyo, _ ix se nebs je mal na Te laSvi
li, _ xa ba re li vo lo sovs Se jib re beb ze mu dam jab ni da, mag ram
sa o lim pi a dod maT So ris ma inc sa mi sa kon tro lo brZo la ga mar-
Tes, TiT qos er Ti sak ma ri si ar iyo. ka ci Zi u do Si vber de bi da
msgav si ram ar max sovs. oRond es imas su lac ar niS navs, TiT qos
sab Wo Ta nak re bis mwvrTne le bi qar Tve lebs gvCag rav dnen. pi riqiT,
bev ri maT ga ni Zal ze gva fa seb da. ma ga li Tad, vi a Ces lav andre
e vi, ro me lic mra va li wlis gan mav lo ba Si sab Wo Ta nak re bis
mwvrTnel Ta So ris erT-er Ti mTa va ri fi gu ra iyo, qar Tvel Zi u-
33

SoTa xabareli:
`ga mar jve bis me re bedni
e re bis gan Tvals ruli
aRar eka re bo da. fina
lu ri brZo lis Ti Toe
ul de tals vix se neb di
da Cems war mo sax va Si
isev vWi da ob di. sa qar-
Tve lo Si dab ru ne bis
me re ze i mi mTel Tves
gag rZel da. yve las Cem-
Tan yof na un do da da
yve la Sin me pa ti Je bo da.
uam rav ofi ci a lur da
ara o fi ci a lur Sex vedras
mi mar Tav dnen. ma Sin
vig rZe ni, rom sa qar-
Tve los Tvis mec ra Rac
ga va ke Te~
SoTa xabareli
34

35
mwvrTnelis ampluaSi

SoTa xabareli
36
do is teb Si did po ten ci as xe dav da da mu dam mxars gvi Wer da. ase
iyo mos ko vis olim pi u ri Ta ma Se bis Tvis mza de bis pe ri od Sic. andre
evs So Ta xa ba re li sa sje ro da da ei me de bo da, mag ram yve la ase
ro di fiq rob da.
ase iyo Tu ise, bo lo sa kon tro lo Sex ved ra po dol skSi mo ewyo.
msa jad ri ge li ian ru di ti si mo iw vi es. me da ru di ti si sab Wo-
Ta kav Si ris nak reb Si er Tad ga mov di o diT. Ta na to le bi vi ya viT da
vme gob rob diT ki dec. po dol skSi rom Ca mo vi da, mi ve di da vuT xari,
dax ma re bas da mi ker Zo e bas ar gTxov, mag ram Tu Zma xar, am biWs
ara fe ri da u kar go-meT qi. mar Tlac obi eq tu rad im sa ja, Wi da o ba
ki Ta na ba ri ga mod ga. So Tam han te iT ga i mar jva, mag ram brZo la rom
dam Tav rda, msa jis ga daw yve ti le bam de me Ce mi da me mar Ta da gu li
la mis ga mi Cer da. ru di tis ma xe li So Tas ken ga iS vi ra da mec Sve biT
amo vi sun Tqe. me re, ro ca So Tam ime de bi ga a mar Tla da olim pi u ri
oq ros me da li mo i po va, si xa ru liT ki na Ram gav giJ di. ase Ti si xaru
li Cems cxov re ba Si ar gan mic dia. am si xa ruls Svi lis da ba de bas
Tu Se va da reb. So Tas ga mar jve bas mTe li Ra me aR vniS nav diT. ama gi
mec da mi fas da da 35 wlis kacs sab Wo Ta kav Si ris dam sa xu re bu li
mwvrTne lis wo de ba mo ma ni Wes.
mos ko vis olim pi ur Ta ma Seb ze 80 qvey nis de le ga cia Ca vi da.
sab Wo Ta ja re bis av Ra neT Si SeW ras Tan pro tes tis niS nad ram de nime
da sav lur ma sa xel mwi fom ame ri kis Ta ma do biT am Ta ma Sebs ugana,
Tum ca am qvey ne bis cal ke ul ma spor tsme neb ma bo i ko ti arad
Ca ag des da mos kov Si Ca vid nen. Zi u do Si vinc Zli e ri iyo, praq ti kulad
ta tam ze yve la ga mo vi da, Tum ca iyo er Ti um Tav re si, ia po nel-
Ta gun di, rom lis de le ga ci ac bo i kots mi em xro.
mos ko vis ta tam ze pir ve lad ga Ta maS da med le bis rva kompleq
ti, rac gan vlil olim pi ur prog ra mas Tan Se da re biT er TiT
me ti iyo.
sab Wo Ta nak reb Si sa mi qar Tve li mox vda: So Ta xa ba re li, Te mur
xu bu lu ri da Ta maz nam ga la u ri. maT gan yve la ni med lebs elod nen,

37
So Ta xa ba rels spor tis
sa sax le Si ga mar Tul
Cvens tra di ci ul saer
Ta So ri so tur nir ze
sa ze i mo ga ci le ba mouw
yves. Zvel ma Ta nagun
de leb ma, msof li os
Cem pi o na te bis mo ma valma
me da los neb ma aka ki
ki bor Za li Zem da ko ba
kur ta ni Zem, rom leb mac
is-is iyo did sar bi el ze
gas vla da iw yes, Ta vi an-
Ti ker pi So Ta xa ba re li
mxreb ze Se is ves da sportis
sa sax lis Ta Reb qveS
fex ze wa mom dga ri gul-
Se mat kiv re bis ta Sis
gri al Si Se mo a ta res.

SoTa xabareli
38
miT ume tes, rom qar Tu li olim pi u ri Zi u dos tra di cia op ti mizmis
sa fuZ vels iZ le o da.
jer iyo da 1964 wels to ki o Si, sa dac Zi u dos olim pi u ri debi
u ti Sed ga, sab Wo Ta spor tsme neb ma oT xi wo ni Ti ka te go ri i dan
oT xi brin ja os me da li mo i po ves, ro mel Ta gan ori me da li an zor
kik na Zi sa da far na oz Cik vi la Zis wi lad mo di o da. mom dev no, me xikos
olim pi ur prog ra ma Si Zi u do aRar iyo, mi un xe nis 1972 wlis Tama
Se bi dan ki Zi u do olim pi a de bis ga nu yo fe li na wi li gax da. im weli
wads sab Wo Ta nak re bis eq vsi wev ri dan na xe va ri Cve ni Zi u do is ti
iyo: So Ta Co CiS vi li, gi vi onaS vi li da gu ram go go la u ri. amaT gan
Co CiS vi li gax da pir ve li qar Tve li da sa er Tod pir ve li sab Wo Ta
Zi u do is ti, ro mel mac olim pi u ri Cem pi o no ba mo i po va, Ta nac maTgan
igi er Ta der Ti aR moC nda, vinc sa pa tio kvar cxlbe kis umaR les
sa fe xur ze avi da, gi vi onaS vi li ki brin ja os me dals da e uf la.
mom dev no, 1976 wels mon re a lis olim pi ur Ta ma Seb ze kvlav vixi
leT So Ta Co CiS vi li, ro mel mac am je rad Ria pir ve lo ba Si brinjao
da im sa xu ra, Tum ca Cvens go rel ji las ka na dis de da qa la qis tatam
ze er Ti brZo lac ar wa u gia da mo ma val Cem pi on ia po nel xa ru ki
ue mu ras Tan mxo lod msaj Ta ga daw yve ti le biT Ca eT va la wa ge ba.
ase iyo Tu ise, Co CiS vi li ki e vel ser gei no vi kov Tan er Tad
gax da pir ve li sab Wo Ta Zi u do is ti, vinc olim pi ur ta tam ze me o re
me da li da i sa kuT ra, qvem Zi me wo na Si ki ra maz xar Si la Ze vercxls
da e uf la, xo lo oleg zu ra bi a ni umed lod dar Ca.
ai, mos ko vis ta tam ze ase Ti olim pi u ri war su li umag reb daT
zurgs qar Tvel Zi u do is tebs, rom leb mac Ta vi an Ti xuT rgo li a ni
med le bis yu la ba Ti To oq ro sa da ver cxlis med liT ga am did res.
msof li os Cem pi o ni Te mur xu bu lu ri (95) ver cxlis pri zi o ri gaxda,
So Ta xa ba re li ki sa pa tio kvar cxlbe kis umaR les sa fe xur ze
avi da.
xa ba re lis pir ve li me to qe iyo aR mo sav leT ger ma ne li Zi u dois
ti ha rald ha in ke, _ ev ro pis oT xgzis Cem pi o ni, msof li os Cem pi-

o na tis pri zi o ri, ro me lic Cvens Zle vis jva rel fa la van Tan ve ras
gax da. So Ta xa ba rel ma am ger ma nels jer iu ko aar Tva, me re ko ka,
bo los ki msa jeb ma ha in ke gaf rTxi le bi Tac da sa jes.
ha in kes bul ga re li gi or gi pet ro vi moh yva.
_ pet ro vi msof li o sa da ev ro pis Cem pi o na te bis ara er Tgzis
me da lo sa ni iyo, _ ix se nebs So Ta xa ba re li, _ Cve ni mo na wi le o biT
ar yo fi la ise Ti Se jib re ba, ro mel zec er Tma neTs ta tam ze ar Sevxved
ro diT, mag ram er Txe lac ver mo mi go. mos kov Sic ve ras gax da
da ko ka Ti ga vi mar jve.
me sa me wre Si So Ta xa ba re lis pi ris pir ev ro pis Cem pi o ni mir Ca
fre ti ke dad ga. ma nam de am ru mi ne li sa da qar Tve lis gze bi pa riz-
Si, ev ro pis Cem pi o na tis fi nal Si ga da e ya ra er Tma neTs da xe lis
gaS ve riT ga mar jve ba Cvens Zi u do ists dar Ca. igi ve gan me or da moskov
Sic da xa ba re li fi nal Si ga vi da.
ga dam wyvet sa Cem pi o no or Tab rZo la Si xa ba re lis me to qe iyo
ku be li xu an fe re ri.
_ Cem Tan Sex ved ram de fe re rim gzi dan Ca mo i ci la me tad gamoc
di li fran gi Cu lo i a ni. tur ni ris daw ye bam de Cem Tvis rom
ekiT xaT, fi nal Si me to qed swo red ku bels vi sur veb di. ro ca mar-
Tlac man ga i mar jva da fi nal Si ga vi da, dav rwmun di, rom olimpi
u ri Cem pi o ni gav xde bo di. mar Ta lia, ma nam de fe re ris ta tam ze
ara so des Sev xved ri var, mag ram ro ca mis brZo lebs vak vir de bodi,
vgrZnob di, rom am ku bels uTu od mo vu geb di. mar Tlac, qu las
qu la ze vag ro veb di. sa mi kar gi gde ba ga mo mi vi da. im dros msa jebi
gde bebs Zne lad afa seb dnen. ase rom ar yo fi li yo, Sex ved ras
va dam dec da vam Tav reb di. msaj Ta mo sa wo ni gde bis Ses ru le bac
Se meZ lo, mag ram ar gav ris ke, ra ki Ra ise dac vi geb di da brZo las
mTli a nad va kon tro leb di. ro ca Sex ved ra dam Tav rda, Cems si xaruls
mar Tlac saz Rva ri ar hqon da.
ra Tqma un da, So Tas mos ko vur tri umfs Zal ze xa rob da misi
pir ve li mwvrTne li gi vi za u taS vi li. ga sa xa ri mas hqon da, Tu
39

nestor xergianma
wuTis win olimpiuri
naxevarfinaluri
brZola moigo.
aTeni, 2004 weli
SoTa xabareli
40
hqon da _ za u taS vi lis er Ti aR zrdi li rom olim pi u ri Cem pi o ni
gax da, me o rem, Te mur xu bu lur ma ver cxlis me da li mo i po va.
_ ga mar jve bis me re bed ni e re bis gan Tvals ru li aRar eka rebo
da, _ ix se nebs So Ta xa ba re li, _ fi na lu ri brZo lis Ti To e ul
de tals vix se neb di da Cems war mo sax va Si isev vWi da ob di. sa qar Tvelo
Si dab ru ne bis me re ze i mi mTel Tves gag rZel da. yve las Cem Tan
yof na un do da da yve la Sin me pa ti Je bo da. uam rav ofi ci a lur da
ara o fi ci a lur Sex ved ras mi mar Tav dnen. ma Sin vig rZe ni, rom saqar
Tve los Tvis mec ra Rac ga va ke Te. ami to mac im am be bis gax se ne ba
udi des si a mov ne bas mgvris. ma Sin mos kov Si Ce mi spor tu li cxov rebis
um Tav res mi zans mi vaR wie. muS te baR mar Tu li da bed ni e re biT
aR sav se ma yu re bels ve sal me bo di, Tum ca gul Si uf ro mi xa ro da,

vid re amas ga reg nu lad ga mov xa tav di. Ce mi si xa ru li da Ro ne bu li
me to qis fon ze fo to ko res pon den teb mac fir ze aR beW des. ro ca
is su ra Ti Jur nal-ga ze Te bis fur cleb ze vna xe, ro ca Ce mi me toqis
sa xe vi xi le, igi Za li an Se me co da. bo lom de mxo lod spor tsmeni
Tu ga i gebs imas, ra sac fi nal Si da mar cxe bu li me to qe grZnobs...
* * *
im dRes, 2003 wlis 11 oq tom bers, usa xe lo mwver val ze Cvens
ve te ran olim pi ur Cem pi o neb Tan, ber Znul-ro ma u li sti lis mo Wida
ve vax tang bla gi Zes Tan da Zi u do ist So Ta xa ba rel Tan er Tad
41
aTenis olimpiuri
sofeli. marcxnidan
_ mwvrTneli guram
modebaZe, eqimi zurab
kaxabriSvili, SoTa
xabareli xergianis
vercxlis medliT,
samecniero jgufis
xelmZRvaneli
guram ratiSvili
da nestor xergiani

SoTa xabareli:
`bed ni e ri var, rom pirve
leb ma Cven avaJ Re reT
axa li him ni da avaf ri aleT
is dro Sa, ro me lic
Cven dRes gvaqvs. adami
a ni, Tur me, da de bi Ti
emo ci is ga nac Se iZ le ba
cu dad gax des. erT momen
tSi, aris kad reb Si,
go ne bac ki dav kar ge,
im de nad di di si xa ru li
mo mi ta na zvi a da u ris
ga mar jve bam.~
SoTa xabareli
42
asu leb ma uC ve u lo sa na xa o ba vi xi leT _ is iyo mwver val ze fe xi
Sev dgiT, ulur je si cis Tav ze ori ar wi vi ga moC nda. ve e ba frTe bi
ma ra o sa viT ga e Sa laT da mwver val ze asulT mZi me bom bdam Se ne biviT
Tavs dag vtri a leb dnen...
mag ram ax la xdes xe o bas mi vuy ve biT. am xe o ba Si amo suls mu dam
le van go Tua da mi si „xde da le ul ni~ max sen de ba:
„TeTr win wkle bad daf Svni li Cqe fi xdes wya li. qvi dan qva ze,
kldi dan klde ze, lo di dan lod ze rZe gad mo duRs. qa fiT da gabiT.
wya li, ro gorc rZe, Ter gis rux tal Rebs zo lad Cah yve ba er-
Txans. bi li ki xdes Cqefs as devs mi eT mo e TiT~...

43
dauviwyari momenti.
aTeni, 2004 weli

ase daxvdnen msoflios
Cempionatidan
triumfiT dabrunebul
saqarTvelos nakrebs da
mis mTavar mwvrTnels
SoTa xabarels
Tbilisis aeroportSi.
2006 weli
SoTa xabareli
44
da Sem deg:
„ha er Si xdes daS li li, cva ris si a me... Cqe ris zaT qi ay ru ebs
sit yvas, da na yi li wylis naf rqvevs si TeT re Tvals sWris...
da mos miT da ve wa fe xdes qafs...
Sev svi xar bad da uc na u ri siz vi a de vig rZe ni.
Zme bo, Zme bo, mec xom Tqven Tan er Tad amis Sem dgom xde da leu
li var! mi si da ud grom lo biT Se nap ya ri da mis xe o ba Si TiT qos
axal na i rad na So bi~.
Cvenc dav li eT xdis wya li.
vin icis me ram de ned?! Cvenc xde da le ul ni varT!
im dRes xdis wya li pir ve lad da li es Cven Tan er Tad mo laS qre
olim pi ur ma Cem pi o neb ma, rom le bic mTam svle leb Tan er Tad Se uyvnen
xdis xe o bas, ra Ta mis sa Ta ve eb Tan aR mar Tul usa xe lo mwverval
ze asu liy vnen da mis Tvis „sa qar Tve los olim pi e li~ ewo de binaT.
ori ve ni mwver val ze sa laS qrod pir ve lad iy vnen da en Tu ziaz
miT aR sav se ni Can dnen. er Ti eg iyo, So Ta xa ba re li Ta vi si ga ni

e ri mxar-be Wi sa da zor ba ta nis ga mo sa Zi le to ma ra Si Ca wo li sas
Tu CaZ vro mi sas ja xi rob da da ver ete o da, bla gi Ze ki ka rav Sic ise
cib ru ti viT tri a leb da, ro gorc Ta vis dro ze sa Wi dao xa li Ca ze
mkvir cxlob da.
So Ta mi ri a naS vi li na xe va ri sa u ku nea, rac mwver va leb ze dadis.
Ta vis dro ze iqi dan sab Wo Ta kav Si ris Cem pi o na te bis ara er-
Ti oq ros, ver cxli sa da brin ja os me da li Ca mo i ta na. swo red mi si
idea iyo, rom Cve ni olim pi e le bi usa xe lo mwver val ze asu liy vnen
da mis Tvis „sa qar Tve los olim pi e li~ ewo de bi naT. es idea Cve ni
qvey nis erov nul olim pi ur ko mi tet Sic ai ta ces, sa qar Tve los
spor tul Jur na lis tTa aso ci a ci a Sic da Tbi li sis sa xel mwi fo
uni ver si tet Sic. studentTa tra di ci u li al pi ni a dis mo na wi leeb
sac xdis xe o ba Si Se vu er TdiT.
al pi ni a dis kar ve bis qa la qis bi na darT yo vel dRi u rad gem riel
ker Zebs um za deb da So Ta mi ri a naS vi lis kbi la Ta na mo kar ve mito
dan ga Ze. ami to mac axal be da mTam svle lebs igi mza re u li ego-
45
SoTa xabareli da
jemal naTelaSvili

SoTa xabareli
46
naT, is ki ar icod nen, rom sa qar Tve lo Si erT-er Ti ti tu lo va ni
mTam svle li em sa xu re bo daT.
mi ri a naS vi li sa da dan ga Zis Ta na mo kar vea Cve ni ko le ga pa a ta
nac vliS vi li. ori ves gve a ma ye ba, rom mi ri a naS vi li sa da dan ga Zis
me Ta u ro biT am xe o ba Si 1974 wels, stu den to bi sas, er Ti usa xelo
mwver va li dav laS qreT da mas „gmir Ta va ra mis~, „miT ri da tes~,
„xde da le ul ni sa~ da sxva Ta av to ris sa xe li vu wo deT. ax la ki kidev
erT naT lo ba ze miv di varT, oRond olim pi ur Cem pi o neb Tan er-
Tad...
1955 wlam de iq mTam svlel Ta jgu fe bi ma inc iS vi a Tad amo diod
nen. ma Ti ra o de no ba TxuT met sac ver aR wev da, 1955 wli dan ki
nam dvi li bu mi da iw yo. ram de ni me wlis Sem deg aq Tbi li sis uni versi
te tis tra di ci ul al pi ni a debs So Ta mi ri a naS vi li Ca ud ga sa Tave
Si da mas me re al pi nizms dRem de azi a rebs iqa ur stu den to bas,
mi si mglis mux li da ener gia ki bevr axal gaz rdas Se Sur de ba.
ax lac, am me-60 al pi ni a dis mo na wi le Ta er Tma na wil ma mi si me-
Ta u ro biT al pi nis tu ri naT lo ba mi i Ro, me o rem ki os ta to ba aimaR
la.
So Ta mi ri a naS vi li me o re mwver va li dan im sa Ra mos rom dabrun
da, di liT ax la Cvens „olim pi ur~ gunds Ca ud ga sa Ta ve Si da
win wag viZ Rva. Tvra met ni wa ve diT, Tum ca olim pi ur Cem pi o neb Tan
er Tad laS qro bis mo sur ne ga ci le biT me ti aR moC nda, maT So ris
axal be de bi ca da Tan ri go sa ni mTam svle le bic.
ase iyo Tu ise, di de bu li amin di dag vid ga. er Ti eg iyo, mwverval
Tan ax los Ra mis Te vi sas ma li mal ise Ti Zli e ri qa ri ube rav da,
la mis kar vis kal Te bi dag vi xia.
ga dam wyve ti ie ri Si uTe nia da viw yeT. im bind-bun dSi zRap ruli
sa na xa vi iyo myin var wve ri, sa dac ase ve uni ver si te te leb ma, gior
gi ni ko la Zis me Ta u ro biT, 80 wlis wi naT sa Ta ve da u des qar Tuli
da mTe li sab Wo Ta al pi niz mis is to ri as, Cven ki es sa i u bi leo
Ta ri Ri xde Si amos vlam de ram de ni me dRiT ad re mas ze laS qro bi-

Tac aR vniS neT. ax la myin var wve ri da mi si ze ca ka le i dos ko pis figu
re bi viT swra fad ic vli da Se fe ri lo bas...
Zal ze uC ve u lo sa na xa vi iy vnen qa ra feb ze gad mom dga ri jix vebic,
ro mel Ta cno bis moy va re mze ra did xans mig va ci leb da mwverva
lis ken, mag ram uf ro iS vi a Ti su ra Ti gve lo da mwver val ze, Tumca
iqam de jer as vla iyo sa Wi ro.
ara, mwver val ze as vla sa eW vo su lac ar iyo, mag ram sul bolos,
ro ca mas ze mib je nil pi ta lo, Sve ul kldes mi va de qiT, Sevfiq
ri an diT, mTam svle lis Tvis me tad Se u fe reb lad zor ba So-
Ta xa ba rels iq ra aiy van so. ma nam de xa ba re li mi ri a naS vi lis mi er
Tov lSi gak va lul bi liks baj ba ja daT vi viT an grev da da mis na fexu
reb Si Ta vis ze or jer msu bu qi bla gi Ze we lam de ef lo bo da.
bo los, im pi ta los rom mi va de qiT, xa ba rel ma xe le bi ga Sa la:
„es aris mwver val ze sul bi lik-bi lik ax va lo, rom ma gu li a neb da
olim pi u ri ko mi te tis pre zi den ti ja no bag ra ti o ni?..~
me re xa ba rel ma er Ti su li mo iT qva, ga var da da klde ze daT viviT
abob Rda. am dros ga ji u te bul ma bla gi Zem Wkua ix ma ra, ga saZvroms
mi ag no da mwver val zec aRi Rin da, iq ki ga bad ru li da muSte
baR mar Tu li xa ba re li dax vda.
olim pi u ri Cem pi o ni rom gav xdi, ma Si nac zus tad ase, muS tebaR
mar Tul ma ga mov xa te udi de si si xa ru lio, gviT xra So Ta xa barel
ma.
da iq, mwver val ze, ro ca So Ta am gva rad ga mo xa tav da si xa ruls,
did xans da me di du rad Tavs dag vtri a leb da ori ar wi vi.
ka ci mwver va leb ze si a rul Si am xni sa mo vi ya re da msgav si ram
ar mi na xav so, uk vir da So Ta mi ri a naS vils.
mwver val ze aqam de arc sxvebs gvi na xavs ar wi vi da ami to mac
Cvens Tav ze mot ri a le Zli e re bis da ga mar jve bis sim bo lod aRi are
bu li am frin ve lis ga mo Ce na yve lam karg niS nad mi viC ni eT.
isic sim bo lu ri dam Txve va iyo, rom mwver val ze, qar Tu li alpi
niz mis me ak vne e bi viT, Cvenc Tvra met ni ave diT.
47

SoTa xabarelis
gawvrTnili
saqarTvelos nakrebi
XX saukunis pirvel
aTwleulSi
umTavresi turnirebis
ucvleli favoriti iyo.
am nakrebma 2003, 2006
da 2007 wlebSi evropis
gundur CempionatSi
gaimarjva, 2006 da 2008
wlebSi ki msoflios
Cempioni gaxda.
SoTa xabareli
48

var jiS ze So Tas
ta tams miR ma ver
na xavT, mu dam ki mo no
ac via, ta tam ze cibru
ti viT tri a lebs da
yve las Tval naT liv
uC ve nebs na ir gvar
fan debs da ile Tebs
SoTa xabareli
50
da is ori ar wi vi, maT Tan er Tad ki iq af ri a le bu li sa qar Tvelos
dro Sa da Cve ni qvey nis olim pi u ri ko mi te ti sac, al baT araso
des da a viw yde baT olim pi ur Cem pi o nebs vax tang bla gi Ze sa da
So Ta xa ba rels, ro mel Tac Ta vis dro ze swo red Tbi li sis sa xelmwi
fo uni ver si te ti da am Tav res, ax la ki mi si mTam svlel Ta seq ciis
wev re bi gax dnen. es as vla al baT ar da a viw yde baT ama ve seq ci is
sxva wev rebs: gi or gi qris te si aS vils, gi or gi ma Wa va ri ans, gi or gi
xa bur za ni as, mi xe il go go riS vils, da viT sva na Zes, gi or gi ma xa ra-
Zes, zu rab kik na ve li Zes, zu rab ma xa Ta Zes, gi or gi mo lo dins, daviT
mWed liS vils, le van lo mi Zes, aka ki vel Ta urs; Cems ko le gebs
el gu ja be riS vils da pa a ta nac vliS vils, Tqvens mo na-mor Cils, am
stri qo ne bis av tor sa da, ra Tqma un da, as vlis me Ta ur So Ta mi ri anaS
vils, rom le bic ase ve uni ver si te te le bi varT.
da mar Ta li aR moC nda el gu ja be riS vi li, ro ca bla gi Ze sa da
xa ba rels uwi nas war met yve la, mwver val ze as vlis me re mTe bi sa da
al pi niz mis siy va ru liT mo i wam le bi To.

eg ki ara, xa ba re li ara mar to Ta vad api rebs mwver val ze kvlav
was vlas, ara med iq sa qar Tve los Zi u do is tTa mTe li nak re bis ay vanac
ga nuz ra xavs.
* * *
kar gi ra maa tkbi li mo go ne be bi – xSi rad aTas dards, ga Wir vebas,
Tu prob le mas da ga viw yebs, gu ne bas ga mo gi ke Tebs da me re amiT
ga xa li se bu li yve la wi na Ro bas ga or ma ge bu li ener gi iT ek ve Tebi.
ho da, Cvenc ga vix se noT is kar gi mo go ne be bi, fo to o bi eq ti viT
Se Ce re bu li wa me bi, rom le bic aTe nis olim pi ur Ta ma Seb ze Cve ni
spor tsme ne bis, uf ro zus tad _ So Ta xa ba re lis aR saz rdel Ta
war ma te bebs ukav Sir de ba.
aTe nis olim pi ur Ta ma Seb ze Cve ni oT xi di di si xa ru lis mTava
ri Se moq med ni, rom le bic zu rab zvi a da u ris, gi or gi asa ni Zis,
nes tor xer gi a ni sa da ra maz no za Zis oq ro-ver cxlis med lebs Weddnen,
uwi na res yov li sa, ma Ti mwvrTne le bi iy vnen.
Cve ni wig nis mTa va ri gmi ris, ro gorc sa qar Tve los Zi u do istTa
nak re bis uf ro si mwvrTne lis an ga riS ze zu rab zvi a da u ris
oq ro da nes tor xer gi a nis ver cxlia. da ra ki So Ta xa ba re lis samwysos
ki dev or wevrs sap ri zo ad gi lam de er Ti-ori na bi ji Ra da aklda,
igi am olim pi u ri ta ta mis sa u ke Te so mwvrTne la dac aRi a res.
aTe nu ri ba ta li e bis fo to re por ta Ji sas yve la ze did ga wa mawi
a Si swo red olim pi ur ta tam ze vi ya vi. olim pos ken mi ma val gza ze
Cve ni Zi u do is te bi rom tri um fiT mi i wev dnen ze moT da sar bi el ze
di di brZo le bi hqon daT, imav dro u lad iq ve So Ta xa ba re lis emoci
e bi da udi de si gan cde bi ita ceb da Cems mze ras da fo to o bi eqtiv
sac, cal ke ki dev tri bu neb ze Tav moy ril qar Tvel Ta yi Ji na da
dro Se bis fri a li iyo.
am bo ben, kar gi star ti saq mis na xe va ri ao. da Tu es asea, Cvens
nes tor xer gi ans ga u ke Te bia im saq mis na xe va ri, ra mac Tor met wli-
51

mwverval `saqarTvelos
olimpielis~
pirveldampyrobTa
Soris ori olimpiuri
Cempioni iyo _
SoTa xabareli da
vaxtang blagiZe
SoTa xabareli
52
a ni brin ja os xa ni dan ga mog viy va na, ri Tac dag var wmu na, rom es SesaZ
le be lia da uke Te si mo mav lis ime dic Cag vi sa xa.
nes tor ma jer ga es pa ne le bu li ia po ne li ken ji ue ma cu, me re ki
ya za xi xa bar bek don bai, ru si ev ge ni sta ne ki da ira ne li ha ji axonza
de ma ze di er Tma ne Tis mi yo le biT ise da a mar cxa, rom er Ti kokac
ara vis da a ne ba. bo los fi nal Si or gzis olim pi ur Cem pi on Tan
ta da hi ro no mu ras Tan mTe li xu Ti wu Ti ise ib rZo da, rom me to qes
ara fe ri da uT mo, Tum ca bo los ma inc da mar cxda, mag ram es ga marjve
ba iyo, rad gan ori olim pi a dis me re sa qar Tve los spor tsmeneb
ma pir ve lad mo i po ves ver cxlis me da li, ra mac Sem dgom mo nagars
da u do sa Ta ve.
nes to ris ver cxlis me dals moh yva da mo u ki de be li sa qar Tvelos
pir ve li olim pi ur Cem pi o nad zu rab zvi a da u ris da ba de ba.
da bed ni e ri var, rom sa ku Ta ri Tva liT vna xe aTe nis olim piur
Ta ma Seb ze mis mi er ita li e li lep res da mar cxe ba, ru si ta o vis

53
SoTa xabareli,
SoTa mirianaSvili
da vaxtang blagiZe
mwverval `saqarTvelos
olimpielze~

SoTa xabareli
54
Zle va, frang de mon fo kos Tan re van Si, bri ta nel gor don Tan gamar
jve ba, ia po ne li izu mis wa mo ki de ba, gde ba, sa bo loo tri um fi
da si xa ru liT ga gi Je bu li, xuT jvri a ni dro Se biT mTlad ga da-
TeT re bul-ga da wiT le bu li qar Tvel Ta tri bu na.
da ra Tqma un da, vna xe am si xa ru lis su lis Cam dgme lis, So Ta
xa ba re lis ha er Si aR mar Tu li, da muS tu li xe le bi.
ai, 24 wlis Sem deg mwvrTne lis ran gSi ase ga i me o ra So Ta xa ba relma
Ta vi si pir ve li aR mzrde lis, gi vi za u taS vi lis olim pi u ri tri umfi,
ro ca er Ti Se gir di Cem pi o ni gax da, me o re ki ver cxlis pri zi o ri.
_ bed ni e ri var, rom pir ve leb ma Cven avaJ Re reT axa li him ni
da avaf ri a leT is dro Sa, ro me lic Cven dRes gvaqvs, am bobs So-
Ta xa ba re li, _ ada mi a ni, Tur me, da de bi Ti emo ci is ga nac Se iZ le ba
cu dad gax des. erT mo men tSi, aris kad reb Si, go ne bac ki dav kar ge,
im de nad di di si xa ru li mo mi ta na zvi a da u ris ga mar jve bam.
* * *
Zi u dos gar da, sa qar Tve los spor tis ar cerT olim pi ur sa xeo
ba Si gun du ri msof lio Cem pi o no ba ar Rir se bia, ase Ti si xa ru li
ki So Ta xa ba re lis nak reb ma mog vi ta na. ami to mac 2006 wlis Se modgo
mis pa ri zi da is dRe, ro ca So Ta xa ba re li mis ma Se gir deb ma gundu
ri msof li os Cem pi o no bis niS nad xel Si ai ta ces da abur Ta ves,
oq ros aso e biT sa mu da mod da ga mor Ce u lad Ca i we re ba ara mxo lod
qar Tu li Zi u dos is to ri a Si, ara med sa er Tod Cve ni qvey nis sportul
ma ti a ne Si.
pa ri zul tri um fam de iyo 1998 wlis msof li os gu dur Cem pi onat
Si Za le bis pir ve li mo sin jva, rac me sa me ad gi liT das rul da.
amas moh yva 2002 wels ma ri bor Si ev ro pis gun dur Cem pi o nat Si gamar
jve ba da Sve i ca ri is msof li os gun dur Cem pi o nat Si me o re adgi
li, 2003 wels lon don Si ev ro pis gun dur sar bi el ze umaR le si
ti tu lis dac va da bo los pa ri zu li tri um fi.

_ pa ri zu li si xa ru li ara so des da ma viw yde ba. Zi u do Si ase Ti
bed ni e re ba pir ve lad ma Sin gan vi ca de, ro ca mos kov Si olim pi uri
Cem pi o ni gav xdi, me o red Cem ma aR saz rdel ma zu rab zvi a da ur ma
aTen Si Ta vi si olim pi u ri Cem pi o no biT ga ma xa ra, bo los ki pa riz Si
sa qar Tve los nak re bis msof li os gun du ri Cem pi o no biT ga vi xa re.
aqam de uZ le vel ia po ne lebs swo ru po va ri gun dis ti tu li Ca movar
TviT, ro ca fi nal Si ru sebs vZli eT. iq neb ase Ti ga mar jve ba
kvla vac mo vi po voT, mag ram pa ri zu li si xa ru li ma inc ga nu me o rebe
li iq ne ba, _ aR ta ce bu lia So Ta xa ba re li da iq ve er Txe lac das-
Zens, Cems sa i u bi le od uke Tes sa Cu qars verc vi nat reb dio.
pa ri zis msof li os ta tam ze ca me ti qvey nis Zi u do is te bi ga modi
od nen. sa qar Tve los nak reb ma mer ved fi nal Si eg vip tel Ta gunds
sZlia, me re uk ra i nel Ta nak rebs, na xe var fi nal Si ia po nel Ta mZle vel
sam xreT ko re e lebs mo u go, bo los ki fi nal Si _ ru se Tis rCe ulT.
_ ru se bi pa riz Si di di am bi ci e biT Ca mo vid nen. Ta vad Se ves wari
ru se bis ba qi a o bas, Cve ni er Ta der Ti me to qe ia po nel Ta gun dia
da maT Cem pi o no bas uTu od Ca mo var Tmev To. vkiT xe, na ad re vad xom
ar Ca mog vwe reT-meT qi. ro ca ru seb Tan ori brZo liT ad re msofli
os Cem pi o no ba ga vi naR deT, Cve ni bi We bi si xa ru liT ga giJ dnen.
er Tma ne Ti Cab Ru jes da la mis xvev na-koc na Si da ax rCves, sa qar Tvelos
dro Se bi af ri a les, tri bu neb ze Sek re bil qar Tvel qo magT saxe
ga bad ru le bi mi e sal mnen da bo los mec ma bur Ta ves; iyo uam ra vi
za ri Tbi li si dan, maT So ris sa qar Tve los pre zi den tis gan...
mi loc ve bi, ke Ti li sur vi le bi da So Ta xa ba re lis bur Ta o ba Tbili
sis ae ro por tSic gag rZel da da sa qar Tve los sxva qa la qeb Sic.
* * *
So Ta xa ba re li oja xis di di mo siy va ru lea. im Se mod go ma ze
Tbi li sis uni ver si te tis mTam svle leb Tan er Tad usa xe lo mwverva
lis da sa laS qrad yaz be gis ra i o nis ken rom ga vem gzav reT, ner vi-
55

SoTa xabareli
56
u lo bis gan la mis ga Tav da ka ci, dRes Ce mi qa liS vi lis da ba de bis
dRea da ne ta me ra Ra mrji da, sad mov di o di, rom mov di o dio. mere
xdis xe o ba Si asul ni sa ak li ma ti za ci od er TdRi an das ve ne bas
rom vfiq rob diT, So Tam ai te xa, ris ak li ma ti za cia, ra das ve ne ba,
xval ve gzas ga vud geT, rom sam dRe Si Tbi lis Si vi yoT, co lis daba
de bis dRes un da Ca vus wroo.
_ mTe li Cve ni cxov re ba sul Sex ved ra da gan So re baa, _ ix senebs
qal ba to ni ma no ni, _ Cve ni qor wi ne bi dan ori kvi rac ar iyo
ga su li da So Ta uc xo eT Si Se jib re ba ze ga em gzav ra. sar bi els rom
ga mo eT xo va, me go na, Cve ni gan So re be bi dam Tav rda-meT qi, mag ram
yve la fe ri Ta vi dan da iw yo. ho da, So Tas vuT xa ri, an me, an Se ni
spor ti da mwvrTne lo ba-meT qi, mag ram bo los, ro gorc iq na, aseT
cxov re bas Se veC vie da beds Se vu rig di. ax la ara fers vna nob, Zi udos
ki sa ku Ta ri xu Ti Ti Ti viT vic nob. es saq me mec Se miy var da da
mis ni u an seb Si kar gad ver kve vi...
am siy va ru lis das tu rad ga mod ge ba qar Tvel Zi u do is tTa im
him nis Seq mnis ide is da ba de ba da mis gan xor ci e le ba ze zrun va,
ri Tac qal ba ton ma ma non ma spor tis am sa xe o bis po pu la ri za ci is
saq me Si Ta vi si mok rZa le bu li wvli li am gva ra dac Se i ta na. ama soba
Si ki So Tas qa liS vil ma anim ma mis jil do e bis ko leq ci as Ta vi si
pir ve li spor tu li na dav lic Se ma ta bo xum Si ga mar Tul mxat vrul
tan mo var ji Se Ta sa er Ta So ri so tur nir ze da sa kuT re bu li diplo
mi da me da li.
_ Cems war ma te ba ze me tad is ga mi xar da, ga mar jve biT ma ma rom
ga va xa re. Cem na i ri kar gi ma ma ara vis ar hyavs. Cem Tvis er Ti xma ma-
Ra li sit yvac ara so des uT qvams, _ miT xra anim. So Tas uf ro si
Svi li ma mu ka ki am bobs, Zne lia olim pi u ri Cem pi o nis Svi lo ba, sul
sxva Tva liT gi yu re ben da gak vir de bi a no.
ma mu ka ma ma mi si viT Zi u dos mis dev da, mag ram wuxs, Cem zec gamar
Tlda is am ba vi, rom am bo ben, did spor tsme nebs di di sportsme
ni Svi le bi ar ez rde ba To. ami tom ax la mTel ime debs Ta vis

57
mama da Svilebi _
SoTa, ani da mamuka
xabarelebi

SoTa xabareli
58
Svil ze am ya rebs, iq neb pa pa mi si viT olim pi u ri Cem pi o ni ga i zardo
so, Ta vad pa pa ki am bobs, sak mao wi na aR mde go be bis mi u xe da vad,
ojax Si di di mxar da We ra rom ar mqo no da, Cems spor tul ka ri e ras
wer ti li dro ze ad re da es me bo dao.
* * *
ro ca sa qar Tve los spor tul Jur nali st Ta aso ci a ci is tradi
ci u li sa a xal wlo ga mo kiT xvis Se de gad 2006 wlis sa u ke Te so
gun dis vi na o ba gac xad da, Cve ni Zi u do is tTa erov nu li nak re bi,
mo rag be eb Tan er Tad, qvey nis upir ve les gun dad aRi a res.
im re fe ren du mis `pi rad pir ve lo ba Si“ ase ve Zi u do is ti za za
ke de laS vi li sa qar Tve los wlis sa u ke Te so spor tsme nad da a sa xeles.
mwvrTnel Ta So ri sac yve la ze me tad ga mo ar Ci es Cve ni qvey nis
Zi u dos tTa gun dis mTa va ri me sa We. an sxvag va rad ro gor iq ne bo da,
ro ca So Ta xa ba re li ev ro pis Zi u dos fe de ra ci a mac mTel kon tinen
tze sa u ke Te so mwvrTne lad mi iC nia.
yo ve li ve ami sa da Zvel war ma te ba Ta ga mo, im we li wads So Ta xaba
rels sa qar Tve los spor tis dam sa xu re bu li mu Sa kis wo de ba mi ani
Wes, rac Zi u dos gan vi Ta re ba-gan mtki ce ba Si mi si udi de si wvlilis
aRi a re ba iyo.
So Ta xa ba re lis ama gis da fa se ba iyo mi si da ba de bis or moc daa
Ti wlis sa i u bi leo Ta ri Ris sa ze i mo aR niS vnac, ro me lic mar janiS
vi lis sa xe lo bis Te at rSi ima ve wels ga i mar Ta.
Cve ni upir ve le si mwvrTne lis 2006 wlis mo na gars rom aR vnusxavT,
er Tic un da ga vix se noT _ im we li wads da is tam ba So Ta xa bare
lis me To du ri sa xel mZRva ne lo `aR mzrde lo bi Ti mu Sa o ba Zi udo
Si~. es wig ni sa qar Tve los nak re bi gun dis kom pleq su ri sa mecni
e ro jgu fis xel mZRva ne lis, pro fe sor gu ram ra tiS vi lis Ta naav
to ro biT da i we ra da am yo ve li ves, ro gorc mog vi a ne biT na xavT,
ase mis xal-mis xal Sem Txve viT su lac ar vix se nebT.

ax la da vub run deT `Se ra ton me te xi pa las Si“ ga mar Tul im dajil
do e bis sa ze i mo sa Ra mos, sa dac Rvi niT sav se fu Je re biT Cvens
mo rag be ebs msof lio sar bi el ze Zi u do is tTa wylis ga das xma vusur
veT, Ta vad ta ta mis os ta tebs ki _ ti tu le bis Se nar Cu ne ba da
mom rav le ba.
Cve ni Se ra to nu li sur vi le bi Zi u do is teb ma mar Tlac aas rules
da WeS ma rit qo mag Ta gu le bic si xa ru liT aav ses. So Ta xa barel
sa da mis aR saz rde lebs, ro gorc tri um fa to rebs, Tbi li sis
ae ro por tSi ki dev ara er Ti sa ze i mo dax ved ra mo uw yves, kvla vac
iyo dro Se bis fri a li, yi Ji na, xvev na-koc na, dol-gar mo ni, mi locve
bi, ke Ti li sur vi le bi da, ra Ra Tqma un da, So Ta xa ba re lis `bur-
Ta o ba~ ha er Si.
`sa qar Tve lom ev ro pa sac gad mo xe da!~ `Cven oq ros gun di
varT!~ _ ase da a sa Ta u ra ga zeT ma `sar bi el ma~ sa qar Tve los Zi udoi
st Ta nak re bis gun dur Cem pi o nat Si ga mar jve ba, ro me lic 2007
wlis Se mod go ma ze min skSi vi ze i meT.
be la rus Ta de da qa laq Si Cven ma bi Web ma, moq me di msof li os
gun du ri Cem pi o ne bis ran gSi rom ga mo di od nen, na xe var fi nal Si
up rin ci pu le si me to qe _ ru se Tis nak re bi da a mar cxes. maT amiT
da am tki ces, rom wi na wels msof li os Cem pi o na tis fi nal Si Cve ni
Crdi lo e li me zob lis Tvis Sem Txve viT ar mo u gi aT da yo ve li ve
ka non zo mi e ri iyo. min skSi ru seb ma fi na lam dec ver mi aR wi es, gadam
wyvet brZo leb Si ki Cve neb Tan saf ran ge Tis Zi u do is te bic veras
gax dnen da sa qar Tve los nak re bi ev ro pis ken we rom de me sa med
amaR lda.
ima ve wlis kon ti nen tis pi rad Cem pi o nat Si, bel grad Si rom gai
mar Ta, Cven ma Zi u do is teb ma er Ti oq ros, sa mi ver cxli sa da er-
Tic brin ja os me da li mo i po ves.
ev ro pa ev ro pad da ima ve wels qar Tve li Zi u do is te bi bra zili
is de da qa laq Si ga mar Tul msof li os Cem pi o nat ze ar na xul warma
te bas aR we ven da Se jib re bas sa mi ve xa ris xis Ti To med liT ag-
59

manoni xabareli:
`mTe li Cve ni cxov reba
sul Sex ved ra da
gan So re baa. Cve ni qorwi
ne bi dan ori kvi rac
ar iyo ga su li da So Ta
uc xo eT Si Se jib re ba ze
ga em gzav ra. sar bi els
rom ga mo eT xo va, me gona,
Cve ni gan So re be bi
dam Tav rda-meT qi, magram
yve la fe ri Ta vi dan
da iw yo. ho da, So Tas
vuT xa ri, an me, an Se ni
spor ti da mwvrTne loba-meT
qi, mag ram bo los,
ro gorc iq na, aseT
cxov re bas Se veC vie da
beds Se vu rig di.~
SoTa xabareli
60

virg vi ne ben. irak li ci re ki Ze sa pa tio kvar cxlbe kis umaR les safe
xur ze adis, nes tor xer gi a ni ver cxlis me dals euf le ba, la Sa
gu je ji a ni ki _ brin ja os. amas gar da, Cve ni ori Zi u do is ti xu Teul
Si xvde ba da sa qar Tve los nak re bis wev re bi ki er Tba Sad 5 olimpi
ur li cen zi as euf le bi an.
es yo ve li ve pe ki nis olim pi u ri Ta ma Se bis pre lu dia iyo, ase-
Ti ve gax ldaT 2008 wlis li sa bo nu ri ev ro pis Cem pi o na ti, sa dac
Cve ni Zi u do is te bis med le bis yu la ba er Ti oq ros da sa mi brin jaos
jil do Ti iv se ba.
am da sxva Se jib re be bis me re qar Tvel ma Zi u do is teb ma Svi di ve
wo niT ka te go ri a Si... Tor me ti olim pi u ri li cen zia da im sa xu res
61

SoTa xabareli
62
ma Sin, ro ca mra va li qvey nis Tvis er Tic ki sa nat re lia. sa qar Tvelos
Zi u do is tTa gan yve la ze So ris wa vid nen mZi me wo nos ne bi, romleb
mac sa mi olim pi u ri li cen zia mo i po ves.
Ta vad pe ki nis olim pi u ri Ta ma Se bi qar Tve li Zi u do is te bis-
Tvis is to ri u li ga mod ga _ irak li ci re ki Zem oq ros me da li mo ipo
va da gax da pir ve li qar Tve li Zi u do is ti, ro mel mac msof li os
Cem pi o no bac ize i ma da olim pi u ri ga mar jve bac.
is we li wa di So Ta xa ba re lis sam wysos ki dev er Ti tri um fiT
dag vir gvin da _ qar Tve li Zi u do is te bi to ki o Si me o red gax dnen
msof li os gun du ri Cem pi o ne bi. ara da, ken Wis yris Se de gad isi ni
eg reT wo de bul `sik vdi lis jguf Si~ ia po ni as Tan, bra zi li as Tan
da sam xreT ko re as Tan er Tad mox vdnen, Tum ca xa ba re lis mi er Svei
ca ri u li sa a Ti viT mo mar Tul-aw yo bil ma gun dma yve la me to qes
da ma je reb lad sZlia: ko re e lebs _ 6:1, bra zi li e lebs _ 5:1, final
Si ki ru se bis mZle vel uz be kebs _ 4:2.
* * *
ase Ti STam beW da vi war ma te be bis mTa va ri Se moq me dis am ba vi hefi
en diT su lac ar mTav rde ba _ is, rac me re mox da, mow men dil caze
me xis ga var dnas hgav da: sa qar Tve los Zi u dos fe de ra ci is xelmZRva
ne lo bam oT xgzis ev ro pis sa u ke Te so mwvrTne li Ta nam de bobi
dan ga da a ye na, mi ze zad ki 2009 wlis ufe ru li se zo ni da a sa xe la.
mar Tlac, Tbi lis Si, ev ro pis Cem pi o nat ze mo po ve bu li er Ti
ver cxli sa da ori brin ja os me da li sa qar Tve los nak re bis Tvis,
ro gorc mas pin Zlis Tvis, di dad sa xar bi e lo mo na ga ri ver iyo. am
Se jib re bam de gun dSi ise ai ria mo nas te ri, ise da i Za ba vi Ta re ba,
rom ram de ni me li de ri sa er Tod ar ga mo su la Tbi li sis ta tamze.
mog vi a ne biT nak rebs li de re bi ki da ub run dnen, mag ram gun dSi
dat ri a le bul am bebs uk va lod ar Ca uv lia _ 2009 wlis msof lio
Cem pi o na ti dan Cve ni Zi u do is te bi umed lod dab run dnen.

_ Sur ma, SuR lma da ga u tan lo bam Ta vi si qna, _ ix se nebs So Ta
xa ba re li, _ fe de ra ci is xel mZRva ne leb ma Ce mi gun dis miR ma dato
ve ba mo in do mes, pi ra di in te re si sa zo ga do saq me ze maR la daa
ye nes da bo los, ro gorc it yvi an, na ban wyals bav Svic zed mi a yoles.
pir ve lad 2005 wels da mi pi ris pir dnen, ro ca mci re di wa bor-
Zi ke ba ar ma pa ti es da ka ris ken mi mi Ti Tes. ara da, wi na wels, praqti
ku lad, yve la ti tu li mo vi geT, aTe nis olim pi a da ze ki oq ro da
ver cxli avi ReT. jer gmi rad ga mo mac xa des da la mis Rmer Tka cad
Sem rac xes, co ta xan Si ki Se mo miT va les _ gun di dan un da wax video.
2009 wel sac igi ve gan me or da. kar gad mes mis, rom Se uc vle li
ara vin ar aris, mag ram ro gor gin da uma du ro bas da usa mar Tlo bas
Se e guo? Ta nac ase geq ce vi an ada mi a ne bi, vi sac qar Tu li Zi u dos bedi
su lac ar adar debT da wi na plan ze pi rad am bi ci as aye ne ben. gava
dro da san Tel-sak me ve li Ta vis gzas ma inc ipo vis...
usaq mod dar Ce nil So Ta xa ba rels, ra ga sak vi ria, ara er Ti sain
te re so Se Ta va ze ba hqon da sxva das xva qvey ni dan, mag ram did ma
Cem pi on ma da mwvrTnel ma ma inc sa qar Tve lo Si dar Ce na am jo bi na.
miT ume tes, swo red 2009 wels mis cxov re ba Si Za li an mniS vne lo vani
am ba vi mox da _ me o re Svi liS vi li Se e Zi na.
_ es am ba vi Svil ma ma xa ra. ai, me pa ta ra So Ta xa ba re li ga Cu qe,
mag ram Sen Sen sa viT di di So Ta xa ba re li un da ga zar do, olim pi u ri
Cem pi o nio. gav zrdi, ra to mac ara...
63