aprili 2009 #4

10.09.2013 Views
Tvalsazrisi aprili - #4 2009 mo ye ne bas da ino va ci u ri gar R ve vis mox de nas. ro gorc prof. i. sam so ni mi u Ti Tebs, eko no mi ku ri mec ni e rebis mi xed viT, Ta na med ro ve gan vi Tare ba `Se iZ le ba war mod ge nil iyos ro gorc kon ku ren tu li gan vi Ta rebis er Ti eta pi dan me o re ze ga das vlis pro ce si. es pro ce si gu lis xmobs faq to reb ze ori en ti re bu li eko no mi ki dan (ro me lic efuZ ne ba bu neb riv an ga re fi nan sur re sursebs da iaf mu Sa xels) jer in ves tici eb ze ori en ti re bul eko no mi ka ze (ro me lic efuZ ne ba mwar mo eb lur ka pi tal da ban de bebs), xo lo Sem deg ino va ci eb ze ori en ti re bul eko nomi ka ze (ro me lic efuZ ne ba ada mi anis go neb riv Sro mas da ino va ci ur saq mi a no bas) ga das v las”(i. sam so ni, gan vi Ta re bis gzis Zi e ba: sa qar Tve los amo ca ne bi. Jurn. “sa qar Tve los eko no mi ku ri ten den ci e bi”, 2006, mar ti, #4, gv. 73). pos t ko mu nis tu ri tran s forma ci is mim di na re etap ze sa qar Tve lo Si no va ci ur eko no mi ka ze gadas v lis mniS v ne lo bas ki dev uf ro aZ li e rebs sul co ta ori faq to ri: pir ve lia Ta na med ro ve msof lio baz ris ko ni un q tu ra. un da aRi niSnos, rom am Ja mad msof lio saT bobener ge ti ku li baz ris te va do ba da ax lo e biT 740 mlrd do la ria, ma- Ral teq no lo gi u ri baz ri sa ki - 2.9 30 trln do la ri. eq s per t Ta Se fa sebiT uax lo e si 15-20 wlis man Zil ze am baz ris mo cu lo ba mi aR wevs 9.6 trln aSS do lars. me o re faq to ri ukav Sir de ba ev ro kav Si ris eko nomi ka Si sa qar T ve los in teg ri re bis va debs. ker Zod, ar se bu li teq nolo gi e bis ba za ze mo sax le o bis erT sul ze no mi na lu ri mSp-s mi xed viT sa qar T ve lo ev ro kav Si ris dRe vandel do nes rom ga u Ta nab r des, mas 35 we li das Wir de ba. sa qar T ve los eko no mi kis no vaci ur rel seb ze ga day va nis proble ma sa kiTx Ta or jgufs ukav Sirde ba: pir ve li, ra Se saZ leb lo be bi ar se bobs dRes sa qar T ve lo Si amis gan sa xor ci e leb lad da me o re, ra me qa niz me biT aris Se saZ le be li amis miR we va. sa yo vel Ta od cno bi lia, rom ma Ral teq no lo gi u ri, ma Ralmec ni e ru li war mo e bis mTa va ri resur se bi ga naT le ba da mec ni e re baa. Sua sa u ku ne eb Si, ker Zod ki XII sa u ku ne Si sa qar T ve lo Si da ar sda ge la Ti sa da iyal Tos aka de mie bi, sa dac msme ne le bi Te o ri ul ga naT le bas Tan er Tad praq ti kul cod na sac iReb d nen. ga naT le bis sak ma od ma Ra li do ne iq na miR we uli sab Wo Ta wyo bi le bis pi ro beb Si. praq ti ku lad mo is po we ra-kiTx vis uco di na ro ba, stu den te bi sa da sa- Su a lo sko lis mos wav le Ta Se far- de bi Ti ra o de no biT sa qar T ve los mo wi na ve po zi ci e bi eka va ara mxolod ssr kav Sir Si, ara med msof lio Sic. swo red am pe ri od Si Se iq m na sa gan ma naT leb lo po ten ci a li, rac XXI sa u ku nis da sawyis Si Sem deg mona ce meb Si aisa xa: “ 2002 wli saT vis 15 wlis da uf ro si asa kis mo sax leo bis we ra-kiTx vis mcod ne o bis donem sa qar T ve lo Si TiT q mis 100%-s mi aR wia da am maC ve neb liT msof lio Si pir ve li ad gi li da i ka va... rac Se e xe ba ga naT le bis do nis in deqss, 2002 wli saT vis igi sa qar T ve lo Si 0,89-s ud ris, rac msof lio sa Su alo maC ve ne bel ze (0,76) 13 pun q tiT ma Ra lia” (l. Ci qa va. ino va ci u ri eko no mi ka, gv. 287-288.). sa zo ga do e bis sis te mur ma gardaq m nam da glo ba li za ci am ga mo iwvia ga re mos uaR re sad swra fi cvale ba do ba, ra mac Ta vis mxriv, dRis wes rig Si da a ye na pi rov ne bis unar- Cve veb ze aq cen te bis ga da ta na, mas- Si ise Ti Tvi se be bis wi na plan ze wa mo we va, ro go ri caa: kre a ti u loba, da mo u ki deb lo ba, ini ci a ti va, pa su xis m geb lo ba da a.S. amas Ta na ve, ga naT le ba Ta na med ro ve pi ro beb- Si ada mi a nis so ci a lu ri fun q ci is re a li za ci a sac gu lis x mobs. ga naTle bis re for mi re bis mTa var amo canas un da war mo ad gen des am sfe ro Si dag ro vi li po zi ti u ri ga moc di-

le bi sa da glo ba li za ci iT na karna xe vi no va ci e bis sim bi o zi da amis sa fuZ vel ze - sa er Ta So ri so Sromis baz ri saT vis kon ku ren tu na ri ani mu Sa xe lis mom za de ba. ara nak le bi mniS v ne lo ba aqvs ga naT le bis meS veo biT de mok ra ti u li sa zo ga do e bis srul fa so va ni wev ris, sa ku Ta ri qvey nis pat ri o ti mo qa la qis aR z rdas. ga naT le bis pro cess uwy ve ti xa si a Ti un da hqon des da gan sa kuTre bu li yu radRe ba eq ce o des sa zoga do e bis in for ma ci u li mom za debis do nis amaR le bas. dRes in forma cia ada mi a nis ar se bo bis me sa me for maa ma te ri a sa da ener gi as Tan er Tad. ise Ti qvey ne bis ga moc di leba, ro go ri caa fi ne Ti da ir lan dia, adas tu rebs, rom Se da re biT pa ta ra da mci re re sur se bis mqo ne qvey nebsac eZ le vaT war ma te bis San si, Tu ki isi ni swo rad gan sazR v ra ven sa ku- Ta ri gan vi Ta re bis pri o ri te tebs da ga a ta re ben mec ni e ru lad da sabu Te bul eko no mi kur da teq no logi ur po li ti kas. sa qar T ve lo Si mec ni e re bis ganvi Ta re bis sfe ro Si ga su li sa u kunis 90-iani wle bis da sawyi sam de sakma od mdi da ri ga moc di le ba ar sebob da, ra sac adas tu rebs mra va li mo na ce mi. ker Zod, 1990 wli saT vis sa qar T ve lo Si 29 aTa si mec ni e ri mu Sa ob da. maT So ris 1400 mec ni e rebis doq to ri, xo lo 11 aTas ze me ti mec ni e re bis kan di da ti iyo. sa qar- T ve los mec ni e re ba Ta aka de mi is in s ti tu teb Si kvle viT saq mi a no bas ewe o da 6 aTa sam de mec ni e ri, maT Soris 450-mde mec ni e re bis doq to ri da 3 aTa sam de mec ni e re bis kan di dati, fun q ci o ni reb da 131 sa mec ni ero da we se bu le ba, maT So ris 115 samec ni e ro-kvle vi Ti in s ti tu ti da 4 sap ro eq to-sa kon s t ruq to ro orga ni za cia. pos t ko mu nis tur pe riod Si gan vi Ta re bul ma pro ce seb ma yve la ze me tad mec ni e re ba ze imoqme da. 2007 wli saT vis sa qar T ve lo Si same c ni e ro da we se bu le ba Ta ra ode no ba 92-mde Sem cir da. maT So ris sa mec ni e ro-kvle vi Ti in s ti tu tebia _ 73, xo lo sap ro eq to-sa kon s truq to ro or ga ni za ci e bi sa er Tod ga uq m da. ima ve pe ri od Si mec ni er-mu Sak- Ta ra o de no ba cal ke u li sa mec ni ero sfe ros mi xed viT TiT q mis ga naxev r da. amas Tan er Tad Se im C ne o da mec ni er Ta “da be re bis” pro ce si. ker Zod, 1990 wels sa mec ni e rokvle viT da we se bu le beb Si mec nier-Ta nam S ro mel Ta ga na wi le ba asakis mi xed viT ase Ti iyo: 35 wlam de asa kis-47,8%; 51-65 wlis-30,8%; 65 wel ze me tis-23,4%. 2006 wli saT vis es maC ve neb le bi Se sa ba mi sad: 36,2%; 36,6% da 27,2%-s Se ad gen da. mec ni e re bis ase Ti “stag na cia da dep re sia” mra va li mi ze ziT iyo gamow ve u li. maT So ris, Cve ni az riT, ga dam wy ve ti iyo am sfe ros mi marT xe li suf le ba Si Ca mo ya li be bu li sa fuZ vel Si ve mcda ri mo saz re ba, rom pa ta ra, Ra rib da pos t ko mu nistu ri tran s for ma ci is siZ ne le ebiT dat vir Tu li qvey ni saT vis funda men tu ri kvle ve bis Ca ta re ba da mas ze fi nan se bis ga mo yo fa zed me ti fu fu ne baa. TiT qos da Cve ni saq mea sxvis mi er mi Re bu li Se de ge bis mxolod ga mo ye ne ba. am ide o lo gi i dan ga mom di na re, moq me deb da mec ni ere bis “nar Ce ne bis” prin ci piT da finan se bis praq ti ka. 2005 wels sa qar- T ve lo Si mec ni e re ba ze sa xel m wi fo bi u je ti dan ga mo yo fil ma da finan se bam Se ad gi na 21 mln la ri. aq ve un da Sev niS noT, rom sa qar T ve lo Si mec ni e re ba am Ja mad, ise ro gorc winaT, fi nan s de ba sa xel m wi fo bi u jeti dan. 2006 wels aR niS nul ma Tan xam Se ad gi na 18,2 mln la ri, rac mSp-s 0.15% (2005) da 0,13% (2006) iyo. Seda re bi saT vis aR v niS navT, rom igive maC ve ne be li iapo ni a Si Se ad gen da 3%-s, aSS-sa da ger ma ni a Si _ 2,7%-s, saf ran geT Si _ 2,5%-s, di d bri taneT Si _ 2,4%-s ru seT Si _ 1,2%-s, yaza xeT Si _ 1.1%-s da a.S. ev ro pis (fi ne Ti da ir lan di a) da sam x reT-aR mo sav leT azi is (samx reT ko rea, sin ga pu ri, hon gkon gi) bo lo 10-15 wlis ga moc di le ba naTlad gviC ve nebs, rom maT STam beWdav eko no mi kur Se de gebs mi aR wi es mec ni e re ba sa da ga naT le ba ze damya re bu li ino va ci u ri eko no mi kis gan vi Ta re bis gziT. am ga moc di lebis gaT va lis wi ne biT auci le be lia sa qar T ve lo Si ino va ci u ri eko nomi kis Ca mo ya li be ba da gan vi Ta re ba qvey nis ara mxo lod eko no mi ku ri, ara med zo ga dad erov nul-sa xel mwi fo eb ri vi gan vi Ta re bis stra tegi is pri o ri te tul mi mar Tu le bad iq ces. un da Ca mo ya lib des “erovnu li ino va ci u ri stra te gi u li ini ci a ti vis” me ga-pro eq ti da is da i yos cal ke ul pro eq te bad. ker- Zod, Se iq m nas pro eq ti pi ro bi Ti sa xel wo de biT “ino va ci u ri sa qar- T ve lo-2025” da igi gan xor cieldes Sem de gi qve-pro eq te bis sa xiT: in te leq tis in s ti tu ci o na li za cia da ka pi ta li za cia; stra te gi u li az rov ne bi sa da xed vis re a bi li tacia; ino va ci u ri kul tu ris Ca mo- ya li be bis xel Sewyo ba; efeq ti a ni sa gan ma naT leb lo sis te mis Seq m na; mec ni e re bis gan vi Ta re bis in s ti tuci o na lur-sa mar T leb ri vi, or gani za ci u li da fi nan sur-eko no miku ri uz run vel yo fa. aR niS nu li me ga-pro eq tis Car- Co eb Si Se iZ le ba ga mo i yos 3 etapi da Ti To e u lis xan g r Z li vo ba ga ni sazR v ros 5 wlis va diT. pirvel etap ze un da Se iq m nas kog nitur-ino va ci u ri eko no mi ki saT vis auci le be li in s ti tu ci o na lu ri ga re mo. es pro ce si un da gan xorci el des qve ya na Si mak ro e ko no miku ri sta bi li za ci is miR we vis fonze. me o re etap ze un da mo xer x des kog ni tur-ino va ci u ri eko no mi kis srul fa so va ni fun q ci o ni re bisa da eko no mi ku ri zrdis dawye ba prin ci pu lad axal teq no lo gi uror ga ni za ci ul sa fuZ vel ze. me sa me etap ze un da gan xor ciel des ma Ral teq no lo gi eb sa da war mo e bis qselur or ga ni za ci a ze dam ya re bu li umaR le si so ci a lur-eko no mi ku ri efeq ti a no bis mqo ne sis te mis funq ci o ni re ba, ro me lic uz run velyofs: a) qvey nis kon ku ren tu na ri ano bas glo ba lu ri eko no mi kis mas Sta biT; b) sa qar T ve los mo qa la qe Ta cxov re bis ma Ral stan dar tebs. mok led gan vi xi loT ze mo aR niSnu li me ga-pro eq tis pi ro be bi da re sur se bi. pi ro bebs mi e kuT v ne ba: Tvi sob ri vad axa li sa mar T leb ri vi or ga ni za ci u li da fi nan sur-ekono mi ku ri me qa niz me bis Seq m na; re gio na lur da glo ba lur teq no lo giur ali an seb Si aq ti u ri Cab ma. gan sa kuT re bu li yu radRe ba un da mi eq ces ino va ci u ri eko no mikis gan vi Ta re bis re sur se bis analizs. sa qar T ve lo Si jer ki dev Se mor Ce ni li in te leq tu a lu ri po ten ci a li, ma Ral k va li fi ci u ri sa mec ni e ro da teq ni ku ri mu Sa kebis sa xiT, war mo ad gens ino va ci u ri eko no mi kis Ca mo ya li be bis auci lebel, Tum ca ara sak ma ris pi ro bas. Za li an mniS v ne lo va nia so li du ri in ves ti ci e bis gan xor ci e le ba im Ta na med ro ve ma Ral teq no lo gi eb- Si, ro mel Ta ga re Sec Se uZ le be lia ino va ci u ri eko no mi kis ar se bo ba. msof li o Si am Ja mad ap ro bi re bulia ma Ra li teq no lo gi e bis da nerg vis ram de ni me mo de li, ro me lic gu lis x mobs ro gorc ucxo u ri kapi ta lis mo zid vas, ase ve sa ma mu lo ka pi ta lis mo bi li za ci as ma Ra li teq no lo gi e bis sfe ro Si. pir ve li mo de li iT va lis wi nebs ucxo u ri mo wi na ve teq no lo gi e bis aT vi se- 31 Tvalsazrisi aprili - #4 2009

Page 1 and 2: aprili 2009 #4 samecniero, analitik

Page 3 and 4: mniS v ne lo va ni cvli le be bi qo

Page 5 and 6: na wi leb sa da qve pun q teb ze, r

Page 7 and 8: iyo qo ne bis ga da sa xa dis gan,

Page 9 and 10: dar Ce ni li te ri to ria da fa rul

Page 11 and 12: me re bi, ase ve mci re zo mis nak

Page 13 and 14: o gor vi yi doT mi wa da ava Se noT

Page 15 and 16: eko no mi ku ri usaf r Txo e ba: an

Page 17 and 18: struq tu re bis da ba li ana liti k

Page 19 and 20: ad gil ze. aR niS nu li ori mov le

Page 21 and 22: xel m wi fo mniS v ne lo bis ga daw

Page 23 and 24: gan m sazR v re li) _ sa er Ta So r

Page 25 and 26: sa Si Si ni u an sic, ro me lic gu

Page 27 and 28: `xSi rad mar cxis mi ze zi Tvi To

Page 29: in ter na ci o na lu ri as peq te b

Page 33 and 34: ada mi a nis Rir se ba da sa baz ro

Page 35 and 36: qve ya na Si moq me debs spe ci a l

Page 37 and 38: icxov no bis zrda (Zi ri Tadad sa b

Page 39 and 40: a ma Ti war ma te bis erTer Ti ga

Page 41 and 42: Tqven `fi nan sur ga dawy ve ti le

Page 43 and 44: el gu ja Sa fa Ta va: sa av to ro u

Page 45 and 46: a tom iZ le va CLAAS-is teq ni ka n

Page 47 and 48: uk ve da am t ki ca, rom iq kar tof

Page 49 and 50: e bu le bis cod nis do ne da momza

Page 51 and 52: Seq m na iyo. Mmisi gan vi Ta re ba

Page 53 and 54: dazRveva _ qvelmoqmedeba, Tu riskis

Page 55 and 56: qa Ral de biT vaW ro ba msof lios s

Page 57 and 58: TviT m mar T ve li er Te u le bis s

Page 59 and 60: su ve re nu li sa in ves ti cio fon

Page 61 and 62: om le bic nav To biT vaW ro bis Se

Page 63 and 64: mxriv ki gan vi Ta re ba di qveyne

Page 65 and 66: is ke bis mar T vis Ta vi se bu re

Page 67 and 68: in ten si u ri teq no lo gi e bis g

Page 69 and 70: ume te so ba eZ le va mwar mo e bel

Page 71 and 72: maT sxva das x va spe ci fi kur asp

Page 73 and 74: li kor po ra ci e bis in ves ti cie

Page 75 and 76: mar ke tin gu li stra te gi e bis f

Page 77 and 78: van Zos war mo ad gens fir mis si d

Page 79 and 80: ar vi ci~, xo lo sxveb ma isic ki a

Page 81 and 82: pi a ri aSS-Si XIX-XX sa u ku nee b

Page 83 and 84: surs vuy var deT da gviy var des, r

Page 85 and 86: u ri ma ma ar mis cems si ke Tes im

Page 87 and 88: nes ta ri mo me cao xor c Si, _ sa

Page 89 and 90: un da Se vi mu Sa voT sa qar T ve l

Page 91 and 92: ma ve ba; cen t ra lu ri da regi o

qvey

msof

gorc

sxva

aris

wlis

aprili

sazr

stra

mnis

b-k.ge

aprili 2009 #4

aprili 2009 #4 ... View more aprili 2009 #4

Delete template?

Save as template ?

aprili 2009 #4 aprili 2009 #4