1 farnavazis sizmari da mefobis legitimaciis tipologia `cxovreba ...
1 farnavazis sizmari da mefobis legitimaciis tipologia `cxovreba ...
1 farnavazis sizmari da mefobis legitimaciis tipologia `cxovreba ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ganwiruli (romulusisa <strong>da</strong> remusis, an bibliuri moses varianti),<br />
meore is, rom de<strong>da</strong>s surs sircxvili Camoirecxos bavSvis<br />
moSorebiT (laSa-giorgis varianti). sargons, gar<strong>da</strong> saxelisa _<br />
`mefe kanonieri~ (sharru kenu), rac imas niSnavs, rom misi <strong>mefobis</strong><br />
kanoniereba ar aris ganmtkicebuli winaparTa rigiT <strong>da</strong> moiTxovs<br />
<strong>legitimaciis</strong> sxva tips, aratradiciulad (Tumca yoveli modeli<br />
Tavad aris tradicia) ga<strong>da</strong>ecema mefoba. Cvili Casves lerwmis<br />
godorSi, Sefises igi <strong>da</strong> evfratis dinebas gaatanes. godori mebaRem<br />
amoitana wyli<strong>da</strong>n, bavSvi amosva, gazar<strong>da</strong> <strong>da</strong> mebaRed <strong>da</strong>adgina.<br />
mebaReobisas Wabuki qalRmerTma iSTarma Seiyvara <strong>da</strong> Sumer-aqadis<br />
mefed gaxa<strong>da</strong>. qalRmerTis mier am arCevaSi mdgomareobs misi<br />
xarizma, ufro sworad, xarizmis pirobaa es arCeva. visTvisac amgvari<br />
narativi ar Seqmnila, un<strong>da</strong> <strong>da</strong>kmayofilebuliyo im sityvebiT,<br />
romlebic xaldis taZarSi <strong>da</strong>dgmul Tavis qan<strong>da</strong>ks waawera urartus<br />
mefem rusa I-ma (<strong>mefobis</strong> xani Zv. w. 734-714), rogorc Cans<br />
uzurpatorma, romlis ukan ar idga mefeTa wyeba: `Cemi ori cxeniT<br />
<strong>da</strong> Cemi meetliT Cemma marjvenam urartus mefoba moipova~ [5, str.<br />
404). aqtualuri mefis amgvari gancxadeba uprecedentoa Tavisi<br />
pir<strong>da</strong>pirobiT. igi arc ki axsenebs RmerT xaldis, romelic urartus<br />
mefeTa gamarjvebebis sulisCamdgmeli iyo. Tumca ar un<strong>da</strong><br />
gamovricxoT teqstis arseboba, sa<strong>da</strong>c rusas mefoba instituciurad<br />
iqnebo<strong>da</strong> ganmtkicebuli.<br />
SeniSvna*. pirvel brZolaSi gamarjvebas <strong>legitimaciis</strong> maRali xarisxi<br />
aqvs. fSaveli gara Turmanauli, romelmac laSaris jvris droSa xelyo<br />
xevisbris pativis uzurpaciis mizniT, swored pirvelma warmatebam<br />
(qistebis erT-erTi Temis maistis gatexvam) ixsna fSavis xevis<br />
sazogadoebis risxvisgan, ufro metic, laSaris jvris Tav-xevisbris rangSi<br />
aRazeva. cxadia, mainc saWiro gax<strong>da</strong> xelmxaris ganaTvla saxevisbrod<br />
wesisamebr [6:180-182].<br />
SeniSvna**. aSurSi (asiriaSi) <strong>legitimaciis</strong> ZiriTadi niSani iyo<br />
xangrZlivi genealogia, mamapapuri tradiciuli dinastia, riTac yoveli<br />
monarqi amayob<strong>da</strong>. Tumca zogjer mefe ar axseneb<strong>da</strong> Tavis mefur winaprebs.<br />
aSurSi arsebob<strong>da</strong> meore gza mefed gaxdomisa: pirovneba, romelic<br />
sakuTari riskiT <strong>da</strong> ZalebiT moipoveb<strong>da</strong> mefobas, Tavs RmerTebis rCeulad<br />
miiCnev<strong>da</strong>. amgvarad gamefebulTa arqetipi sargon aqadeli iyo [7:101].<br />
aSuris mefem sargonma (Zv. w. 721-705) es saxeli airCia, raTa uzurpacia<br />
gaeqarwylebina: man, TiglaTfalasar III-is ukanono Zem, taxti waarTva<br />
kanonier memkvidres, ukve gamefebul Salmanacar V-s (Zv. w. 727-722),<br />
risTvisac es saxeli `mefe kanonieri~ (sharru kenu) Soreuli warsuli<strong>da</strong>n<br />
moexmo.<br />
Tumca pirveli tipis, genealogiaze <strong>da</strong>fuZnebuli, legitimacia ar<br />
gamoricxavs RmerTebis mxar<strong>da</strong>Werasac. es tipi reliefurad aris<br />
asaxuli aqemenianTa genealogiaSi, romelsac <strong>da</strong>rios I (522-486)<br />
gvamcnobs:<br />
`me var <strong>da</strong>riosi, mefe didi, mefe mefeTa, mefe sparseTisa, Ze viStaspasi,<br />
SviliSvili arSamasi, aqemeniani. ase ambobs <strong>da</strong>rios mefe: Cemi mama _<br />
viStaspa, viStaspas mama _ arSama, arSamas mama _ ariaramna, ariaramnas mama _<br />
5