La Fumado - Eventoj

Per demandaroj, statistikoj, malsimplaj matematikaj modeloj, kies sekretojn psikologoj
konas, kaj per trastudo de objektivaj sukcesoj de fumĉeso, Y. Noël provas kompreni la
mekanismojn de la ŝanĝa procezo. Unuavide, la rezultoj estas surprizaj, eĉ paradoksaj. Kiam
tre decidinta fumanto konsultas, kun en sia mano longa listo de motivoj por fumĉesi, ĉiu pli
valida ol la aliaj, kaj post kiam ŝli forĵetis tiujn, kiuj pravigus ke ŝli persistus fumadi, kaj kun
ĉiuj argumentoj kiujn ŝli vidis, aŭskultis aŭ legis dum ĉiuj radio- televidoelsendaj aŭ afiŝaj
kampanjoj, oni unue pensas ke ŝli certe sukcesos. Eraro. Vi plitrafe vetus, ke tiu, kiu sukcesos
estas tiu, kiu je demando, kial ŝli volas fumĉesi, respondas kiel infanoj: "Tial ke...".
Pripense, tio ne estas nelogika, ĉar oni ofte konfuzas racivolon kaj korvolon,
racimotivojn kaj kormotivojn. La unua fumanto listigas la motivojn, kiuj pravigus fumĉeson.
Ili estas produkto de la racia cerbo. Ŝli celas sin konvinki, sin antaŭenpuŝi por trovi forton agi.
Ŝli pensas, ke necesus fumĉesi. Ŝli tion volus. Estas Racivolo. Sed ŝli ne vere deziras ĉesi, ŝli
ne havas Korvolon. Tiel, ŝli ne sukcesos. La motivoj de la dua fumanto ne estas raciaj. Ilin ŝli
ofte ne kapablas esprimi. Ŝli nur forte deziras ĉesi. Ŝli ne bezonas pli multajn motivojn ol la
amanto bezonas elnomi laŭvice la kvalitojn de sia amatino, paralele kun ŝiaj malperfektaĵoj,
kiujn li krome ne kapablas vidi. La motivoj? Ĉar ŝli estas preta agi, ili estas evidentaj. Kial
perdi tempon por paroli pri motivoj? Tuj agi. Tio similas volon, sed temas pri alia volo. Ne
racia volo, sed kora volo. Ĉefe diferencigi racivolon kaj korvolon. Oni povas detekti
fumanton, kiu estas ĉe tiu stadio, pro tio ke ŝli jam agis. Ŝli provis malpliigi sian konsumon.
Ŝli provis ne ekbruligi cigaredon antaŭ la tagmanĝo, ne fumi kun aliaj dum kafohoro...
Praktika konsekvenco evidentas: kial oni fumĉesus se ekzistas neniu racia motivo tion
fari? Do necesas objektive informi pri sanaj riskoj, prezo kaj ĉiuj aliaj malavantaĝoj de
fumado. Jes ja estas utile por malfirmigi la harmoniajn fumantojn, kiuj estas feliĉaj, eĉ fieraj
fumadi, kiuj havas neniun problemon kun cigaredo. Sed ekde kiam la disonanco montriĝas,
plie kiam fumanto konsultas, ŝli transpaŝis tiun stadion. Tiam, ju pli oni parolos pri la motivoj
ĉesi, des pli oni ŝlin angorigos, des pli ŝli provos sin savi fuĝante, kiel kokino kaŝas sian
kapon sub flugilon por ne vidi la abomenaĵon de situacio. Mi neniam parolas al fumanto pri
tabakriskoj. Kiam ŝli venas min konsulti, tiam ja ŝli scias. Tiam necesas plivole maldramigi
kaj mildigi ŝlian angoreton, sen ja negi sanoproblemojn. Se ŝli parolas pri ili, mi provas kun
ŝli ilin objektive taksi. Ĉu ŝli suferas pro arteriito, ĉu oni ŝlin operaciis? Mi provas, ke ŝli mem
esprimu siajn angoretojn, kaj la profiton, kiun ŝli esperas el fumĉeso. Mi nur helpas ŝlin kiel
eble plej objektive taksi sian riskon. Mi ekzemple diras: "Fumĉeso estas profitiga. La
artefaritaj arterioj iafoje ŝtopiĝas, sed fakte nur ĉe tiuj kiuj ne fumĉesas". Tuj mi gvidas la
interparoladon al la motoroj por fumĉesi. Ju malpli ŝli faros el sia sano sian motivon por ĉesi,
des pli ŝli pligrandigos sian ŝancon. Sano, tio estas kiam oni ne parolas pri ĝi. Fumĉeso estas
esploro de propra interna risorto, preno de memrego, mirindega kaj fascina laboro sur si mem.
Sano venos krome, rekompence.
Pasoj al ekagoj, eĉ paŝetoj, estas transpasoj, kiuj karakterizas dezirantajn kormotivajn
fumantojn. Tiel oni plivole devus ilin instigi por agi, disvolvante ideon, laŭ la franca
proverbo, ke "Forĝante oni fariĝas forĝisto". En nia socio, proama geedziĝo estas normo. Sed
amo estas blinda. Post unuaj impetoj alvenas la provo de realaĵo. La raciaj motivoj de
malkonkordo naskiĝas, kaj en Francio duono de la geedzoj divorcas! Iam normo estis proracia
geedziĝo. Certe la filo de la najbara farmisto ne estis logega al ŝi. Ŝi estus preferinta la
urbanon, kiu similas Rudolfo Valentino. Sed en vilaĝo oni proksimas, ne estas tro grandaj
diferencoj de vivrimedoj inter familioj, kulturo kaj interesoj estas komunaj. Svatistinoj provas
harmoniigi la parojn. Oni geedziĝis kontraŭvole. Sed tempo pasis, oni alkutimiĝis unu al la
alia, oni iom post iom lernis sin reciproke ŝati. Finfine, multaj tiuj geedziĝoj finiĝis kiel veraj
amofabeloj. Mi bedaŭrus se oni pensus, ke mi konsideras idilie tiujn estintajn tradiciojn, kiam
91