26.08.2013 Views

La Fumado - Eventoj

La Fumado - Eventoj

La Fumado - Eventoj

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Nu, nenio estas pli malbona ol kulpeco. Estas komenco de sklaveco. "Mea culpa, mea<br />

maxima culpa". Ĉiuj religioj, ĉiuj sektoj, partioj, societoj kulturas tian kulpecan senton, kiun<br />

ili profitas, ĉar ĝi kondukas al kontricio kaj submetiĝo. Oni publike mallaŭdegas kaj eksigas<br />

tiun, kiu malfidelas. Iam, la malice ruza knabino diris al sia amindumanto, ke oni komencas<br />

klaĉi en la vilaĝo, kaj ke pro li ŝi perdas sian honoron. Se li kulpiĝus, li estus matura por<br />

edziĝi. Neklarigeble, la viktimo ofte kulpiĝas kaj fariĝas objektive la komplico de sia<br />

torturinto. Kulpa sento gravege malhelpas fumĉeson.<br />

Tiu sento devenas de la ideo de libera arbitreco, de libera elekto. Kiam oni estas<br />

kompreninta, ke provo fumĉesi fiaskas, ne pro tio ke volo mankas, sed pro tio ke oni ne uzas<br />

tiun volan energion por servi efikan strategion, oni faris grandegan progreson, ĉar oni povas<br />

sin SENKULPIGI. Kiu nevole murdas estas respondeca, sed nekulpa. Fumanto ne estas kulpa<br />

fumi, ĉar ŝli nevole fumas. Kulpuloj estas tiuj, kiuj per siaj ekzemploj aŭ instigadoj ŝlin puŝis<br />

fumi la unuajn cigaredojn, farinte el ŝli tiun neregeblan fumomaŝinon. <strong>La</strong> nesukceso<br />

superforti sian fumadon ne dependas de volo; pri tio ŝli ne kulpas, sed nur respondecas. Nu<br />

aliaj vojoj krom volo ebligas tion superforti. Dresisto ne povas fidi sian forton por devigi<br />

elefanton transloki arbotrunkojn aŭ surgrimpi tabureton. Li devas disvolvi dresajn, t.e. lernajn<br />

strategiojn. Tiel fumanto estos memrespondeca decidi ĉu ŝli estas preta provi fumĉesi, kiam<br />

ŝli estos kompreninta la strategiojn, kiuj eble efikus.<br />

<strong>La</strong> abstinokurbo rilate al tempo (bildo 1) objektivigas, ke volo ne estas la decidiga<br />

faktoro de fumĉeso. Se ilo mezurus la "forton de volo", oni ĉi tiun trovus verŝajne distribuita<br />

inter fumantoj, same kiel la korpan pezon aŭ la staturon, laŭ la klasika kloŝa kurbo. Plejmulto<br />

de la valoroj estus grupigitaj apud la averaĝo. Ambaŭflanke la nombro malpliiĝas ĝis la du<br />

ekstremoj, dekstre la fortegaj karakteroj, maldekstre la malfortegaj, kiuj laŭ la statistikistoj,<br />

arbitre entenas 5% el la tuta populacio. Se la abstinokurbo esprimus la forton de karaktero, la<br />

malfortuloj rekomencus fumi ekde la unuaj tagoj. Tamen ĉar ili ne estas multnombraj, do la<br />

kurbo nur malkrute malaltiĝus. Poste la kurbodeklivo fariĝus pli kaj pli kruta, kaj fine la<br />

malaltiĝo grade denove lantiĝus, kaj nur kelkaj venkitaj fortuloj ne povus rezisti la deziron<br />

repreni cigaredon. Tiu kurbo tute malsimilas la realan observitan kurbon, kiu montras ke la<br />

reprenoj de fumado estas oftegaj ekde la komenco, kaj poste grade pli kaj pli maloftaj. Tiu<br />

kurbo estas lerna kurbo. <strong>La</strong> unuan tagon de ĉasmalfermo, sufiĉas ĵeti manplenon da grenoj,<br />

vokante kvazaŭ farmistino "Idoj... idoj...". Deko da fazanoj, kiujn oni hieraŭe liberigis, rapide<br />

kunkuras. Nur unu pafo plenigas la ĉassakon. Sed dum la ĉastempo pasas, ili pli kaj pli<br />

malfidas, iĝante sovaĝaj. Tiam necesas talento de spertaj ĉasistoj por ne rehejmiĝi mistrafinte.<br />

Se oni fidas volon, kaj se oni ne sukcesas, oni senvaloriĝas: "Mi estas nululo, mi neniam<br />

sukcesos". Evidente, oni ne sin amas, oni ne sin fidas. Kial strebi, eĉ sin oferdoni por iu, kiun<br />

oni ne amas kaj ne fidas?<br />

86

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!