La Fumado - Eventoj

estis porciumita. En la liceo, la plej oldaj lernantoj jam rajtis tabakkarton. Mi aĉetis
multekoste iliajn cigaredojn, poste revendis ilin ankoraŭ pli kostege al riĉa amiko de mia
familio, kiu ne povis fumabstini.
Somero 1944 estis la tempo de mia abiturienteco, sed ankaŭ la tempo de makiso, de
rezistado kontraŭ la germana okupacio de Francio. Mi estis 16-jara, kaj ludis oldan harditan
militiston, tenante malnovan fusilon "Mauser" en unu mano, kaj en la alia mian pipon "Saint-
Claude", kiun mi fulgigis. Fetora gudro kondensiĝis sur metala ŝraŭbo en la piptubo, kiu
necesigis oftan purigadon. Post makisana atako kontraŭ trajno, ni iĝis riĉaj je multaj militaj
uniformoj, destinitaj al la "Unua Franca Regimento", formota de la registaro laŭ la germana
deziro. Ne konsciaj pri danĝero, ni tuj ilin surmetis. Sed en la trajno estis ankaŭ plena vagono
de sekaj tabakfolioj. Komence, ni provis ilin haketi kaj turni, aŭ ilin fumi per pipo, sed la
akreco de la fumo estis neeltenebla. Do ni eksperimentis diversajn traktojn. Ni lavis ilin
multfoje, en malvarma akvo, en varma akvo, ni fermentigis ilin, sukeris por mildigi la fumon.
Nenio agis, ni ne sukcesis ilin fari iomete similaj al tabako.
Kiam Amerikanoj liberigis Francion, mi gustumis iliajn cigaredojn, Raleigh, Pall Mall,
Camel kaj Chesterfields. Ilin mi ordometis en arĝentitan cigaredujon, ĵus donacitan. Laŭ kiam
mia dependeco instaliĝis, post devojado tra la francaj blondaj cigaredoj Balto, Naja, High Life
kaj Week-End, mi fariĝis pro la ekonomia premo ekskluziva fumanto de Gauloises. Kiam mi
estis 20-jara, mi fumis po pli multe ol unu dudekop-paketon tage.
En la medicinfakultato, neniu parolis pri tabakaj riskoj. Oni fumis dum kursoj. En la
hospitalo, la ĉefkuracistoj, asistantoj kaj studentoj fumadis fronte al pacientoj. La laborgrupoj,
kie ni preparis medicinkonkursojn estis fumejaĉoj. Fumi estis "normo". Tamen mi komencis
ne plu sentiĝi komforta en mia fumanthaŭto. Mi klare komprenis ke pro tabako matene mi
sentas mian langon kiel malnovan tapiŝon, ke tabako kaŭzas tiujn tusadojn, kiuj finiĝas per
sekaj vomaĵoj memorigantaj al mi mian kokluĉon, kaj fine min lasas senforta. Okazis ankaŭ
tiuj stomakbruldoloroj, tiuj acidaj resupreniroj en la ezofagon post la matenmanĝo. Ĉio ĉi
devigas min rezigni ĉagrene la volupton de lunarka bulko kun laktokafo. Precipe mi komencis
konscii mian dependecon, pli kaj pli pezan. Mi vidis min, kvazaŭ duobliĝinta personeco, eliri
la hejmon nokte ĉirkaŭ la dek-unua por serĉi hipotezan ankoraŭ malfermitan tabakvendejon,
priserĉi en mia rubujo iun ankoraŭ fumeblan stumpeton, forlasi gravan kunvenon ĉar mia
cigaredopaketo estis malplena. Tiam mi provis malkreskigi mian konsumon, por reveni al
nivelo, kiun mi juĝis prudenta. Vane. Mi provis pipon. Ne estis facile. Mi de longe forlasis
mian oldan pipon "Saint-Claude", ne ankoraŭ bone fulgigitan. Pro tiama modo, mi aĉetis
pipon "Jacob", kies blanktera forneto mulditis laŭ maljunula barba kapo. Mi provis
persvadiĝi, ke mi ŝatas karesi la varman trankviligan kaj virecan barbon. Sed ja mi vere ne
sentis min pip-fumanto. Tio ne daŭris pli ol du monatojn. Cigaredoj estis al mi necesaj. Mi
povis nenion fari plu krom provi ĉeson. Sed kiel anonci en tiama epoko, ke mi deziras
fumĉesi pro tio, ke mi ne plu povas ĝui laktokafon? Fine mi eksciis pri la rilato inter
tabakfumado kaj pulmokancero. Tamen, fumĉesi pro kancerotimego aspektis kiel konduto de
eldorlotito, de dizertanto. Mi ne konscias, ke mia sinteno rilate fumadon vere ŝanĝiĝis pro tio.
Sed tio treege helpis, doninte al mi, kiel kuracisto, logikan konfeseblan pravigon por spiti
normon, por "dizerti".
Do mi provis fumĉesi. Mi ne plu nombras la senesperajn senfruktajn provojn, solenajn
decidojn en ĉiu oportuna okazo, nova jaro, naskiĝtago, datreveno, unua de monato, komenco
de ferioj. Mi eltenis iafoje dek kvin tagojn, sed plej ofte ne rezistis kelkajn horojn de abstino.
Mi sentis min senespere kaptita, ne kapabla koncepti vivon sentabakan, kaj ege kulpa pro mia
senpovo liberiĝi el cigaredo.
7