La Fumado - Eventoj

ne scias, kiuj estas la noktaj ĝojoj de garnizonaj urboj, sed sola fakto ke oni estas enŝlosita en
kazerno instigas transsalti la muron. Certe tio estas la reala plezuro.
Infanoj scias la riskojn. Tiel, ili povas elekti fumi por sin puni. Sin malsanigi povas parte
mildigi la streĉojn de kulpeco, kaŭzita de riproĉoj pro mallaboremo, nekapableco, egoismo,
senkuraĝeco. Alie, oni povas ŝati sin endanĝerigi per fumado. Oni ne deziras sin malsanigi.
Male, oni volas sin pruvi nevundebla. Serĉi fortegajn sentojn estas unu el la proprecoj de
fumantoj. Ekzemple koran plirapidigon, kun iom da angoreto, kiun oni sentas kiam oni saltas
per kaŭĉuka fadeno aŭ velglisilo, aŭ kiam krupiero ĵetas ruleton. Ĉu iuj uloj ŝatas la
adrenalinajn efikojn de nikotino eble same kiel ili ŝatas la efikojn de adrenalino? Aŭ ĉu ili
estas terorizitaj de la ideo de morto, kaj volas tiel pruvon de sia nevundebleco? Knabo kiu
preterveturas ruĝan trafiklumon sur la malantaŭa rado de sia baŭmanta mopedo estas laŭvorte
"mort-trompulo". Li ne deziras sin mortigi, eĉ se li ne ĉiam taksas la riskon. Sed kiam li ĵus
transiris la vojkruciĝon, kiom da triumfo ĉar li ekvenkis la morton! Kaj samtempe li transpasis
la kodon.
Multe da statistikoj kulpigis fumantajn gepatrojn, precipe patrinon, kiuj donis malbonan
ekzemplon al siaj infanoj. Verdire, se tiuj ĉi neniam vidis iun ajn fumi hejme, ili estos malpli
inklinaj imiti. Sed fumantoj ekzistas ne nur en la familio. Oni komencas fumi eble por imiti
instruiston, aktoron aŭ aktorinon, kamaradon. El tia tabaka mondo, estas malfacile apartigi la
parton de gepatroj, laŭ ilia tolero aŭ malpermeso de infana fumado, kaj konsiderante la
familiajn interrilatojn. Se la gepatroj fumas, junulo pli ofte komencos fumi, ĉar la familia
kultura normo estas la cigaredo. Sed kio finfine gvidos ŝlian konduton, dependos pli multe de
ŝlia bezono de kontraŭstaro, de transpaŝo, aŭ male de submetiĝo aŭ de asimilado, kaj ankaŭ de
familiaj eventoj.
Unu el miaj pacientoj fine malkaŝis la profundan kaŭzon de la malsukceso de siaj provoj
fumĉesi. Lia patro mortis pro pulmokancero, kiam li estis apenaŭ 15-jaraĝa, lasante lin, lian
patrinon kaj fratineton en malfacilega situacio. "Tamen oni de longe diris al li, ke li devos
fumĉesi, sed li eĉ ne provis". Ĝis nun, la nevortigita logika konkludo estis: "mia patro estis
fiulo!". Sed ĉu junulo povus tiel rigardi sian patron, alie amitan, respektitan, plie sanktigitan
de mortosuferado? Komenci mem fumi senigis lin je la rajto juĝi. Estis la nura maniero solvi
tiun neeblan dilemon. Ĉar nenio estas simpla, aliaj sentoj kunmiksiĝis, kiel impulso lin imiti,
memmortiga deziro lin retrovi, kaj ankaŭ tiu bezono sin pruvi nevundebla, kiu paradokse igas
fumĉeson pli malfacila ĉe tiuj, kiuj vidis dolore morti siajn parencojn.
Nature oni hipotezis pri gena inklino al tabakismo. La rezulto de komparado inter veraj
kaj malveraj ĝemeloj estas klara: se oni konsideras la genajn faktorojn, oni ne plu povas pruvi
la rolon de fumantaj gepatroj. Se vi fumadas kaj se via infano fumas, tio signifas pli ofte ke vi
transdonis al ŝli genojn, kiuj faciligas tabakismon ol ke vi donis al ŝli malbonan ekzemplon.
Ne ekzistas "geno de tabakismo". Pli ĝuste grupo da genoj faciligas dependecojn, reakciojn al
substancoj, serĉadon de fortegaj sentoj. Gravas koni siajn familiajn feblecojn, diabeton,
alergion, kaj ankaŭ tabakismon, se oni deziras ŝirmi siajn infanojn kontraŭ iliaj malbonaj
konsekvencoj. Tiuj, kiuj baraktas kontraŭ tabakismo, tuj kaj plimulte konkludas "Nepre ni
nenion sciigu pri tiu temo". Kiel ĉiam, tio estas la veneno de bonintenca mensogo. Mi pensas,
ke oni ĉiam devas diri la veron. Kontraŭe, senkulpigi gepatrojn donas al ili pli da libereco por
transdoni mesaĝojn de preventado.
La uzo de tabako estas faciligita pro la negrava, mildiga, akceptata eco de tiu konduto,
pro la neesto de tujaj konsekvencoj, pro la simpleco de uzo, pro la malalta prezo de unu
cigaredo. Sed, kiom ajn kostos tabako, ĝi restos lukso akirebla por malriĉegaj uloj. Plie, ju pli
kosta ĝi estos, des pli laŭvorte valorigita ĝi estos. Oni ne ĉiam komencas fumi
malmultekostajn cigaredojn. Oni preferas la prestiĝajn usonajn blondajn, per kiuj oni povas
73