Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
estas acida (pH ĉirkaŭ 6,5 laŭ la miksaĵoj). Pro tio ke la Burleo iomete perdas siajn aromojn<br />
post la skaferlata tranĉo, oni traktas tiujn miksaĵojn per aromaj "saŭcoj".<br />
Nuntempe cigaredo estas la plej disvastigita formo de tabakuzo. Tamen, dum la XVIII-a<br />
jarcento, oni multe snufis. Fumantoj senpere raspis tabakon, aŭ aĉetis pulvoron, kiun ili<br />
konservis en tabakujo. Tiu ĉi estis ofte simpla skatolo, sed iafoje luksa objekto, el grandvalora<br />
ligno, delikate prilaborita, inkrustita per perlamoto, oro aŭ arĝento, diplomata donaco al<br />
princoj aŭ reĝoj. <strong>La</strong> unuaj cigaredoj estis laŭfame faritaj de kelkaj malriĉaj hispanoj, el<br />
stumpoj de cigaroj, kiujn ĵetis riĉaj negocistoj. Ili rulumis ilin en papero kaj vendis. Tiu<br />
komerceto ekzistis en Francio dum la germana okupado, uzante cigaredostumpojn. Hispanoj<br />
fumadis cigaredojn ekde la dua duono de la XVI-a jarcento. Cigaredo alvenis en Francion nur<br />
post 1809 kun la armeo de Napoleono. <strong>La</strong> unua franca manufakturo estis kreita en 1842, kie la<br />
unua maŝino, "la cigaredotipo" estis konstruita de Le Maire en 1843. <strong>La</strong> prapatro de<br />
fumfiltrilo estas 3cm longa glatigita peco de maronarbo. En 1847, oni ĝin anstataŭigas per<br />
vera filtrilo el rulita kartono, malpli multekosta. Oni tiam ankoraŭ ĉefe fumadis pipojn, aŭ oni<br />
rulumis tabakon en maizopapero aŭ gazetopapero, poste en speciala papero. Ĉirkaŭ la 1880-aj<br />
jaroj, maŝinoj kapablis fabriki grandajn kvantojn. Surini kaj Durand prezentis en la universala<br />
ekspozicio de 1878 maŝinon, kiu fabrikis po 3600 cigaredojn hore. Tiu ŝanĝo al granda<br />
industrio kaj pli bona tekniko ebligis vendi tiujn industriajn cigaredojn ne pli multekoste ol<br />
manefaritajn cigaredojn. Ĝi estas la ĉefa kaŭzo de la grandega disvastigo de tabakismo. En<br />
1900, oni produktis en Francio unu milionon da cigaredoj. En 1923, 10 miliardojn, en 1939<br />
preskaŭ 20 miliardojn. Nuntempe, la maŝinoj fabrikas pli ol 12000 cigaredojn minute, kaj la<br />
francoj fumadas preskaŭ 100 miliardojn da cigaredoj. <strong>La</strong> unua moderna fabriko de cigaredoj<br />
kun filtrilo estis konstruita en Svislando en la 1930-aj jaroj. En Francio, cigaredo "ANIC",<br />
kun kotona filtrilo, estis lanĉita en 1937. Nuntempe, oni vendas preskaŭ nur filtrilocigaredojn.<br />
<strong>La</strong> pakmaŝinoj fabrikas ĉirkaŭ po 400 paketojn minute, kun puraj kaj lukse kolorigitaj, logaj<br />
pakumoj. Tiel virinoj, kiuj ŝatas estetikon, pli facile alprenas cigaredon.<br />
Industria cigaredo certe forpuŝis la aliajn uzmanierojn dank’ al sia uzfacileco. <strong>La</strong><br />
plugisto rulumanta sian cigaredon ĉe la fino de sulko donis ripoztempon al siaj bovoj.<br />
Nuntempe, du fingroj ŝoviĝas en la poŝon, ekaperas cigaredo, dum la glito de globkrajono en<br />
la alia mano apenaŭ malrapidiĝas.<br />
Eble estas aliaj eksplikoj pri tiu sukceso, kiuj povas dependi de sorbo de nikotino el<br />
fumo. Fumanto inhalas la miksaĵon de aero kun fumo profunde, ĝis la pulmaj alveoloj. <strong>La</strong> tuta<br />
surfaco de tiuj ĉi estas grandega, ĉirkaŭ 100 m 2 , ekvivalenta tenisejon. Tial la gasaj<br />
interŝanĝoj rapidegas, oksigeno eniras, karbono-dioksido eliras, kaj alveoloj tute sorbas<br />
nikotinon. Sango ĝin transportas de la pulmoj al la maldekstra koratrio, kaj la ventriklo tuj ĝin<br />
elsendas en la arteriojn. Sep sekundojn post inhalo, nikotino jam envenas en la cerbon. Oni<br />
taksas tiun rapidan penetron de nikotino en la rekompencosistemajn neŭronojn, kiel unu el la<br />
plej gravaj motivoj por preferi fumadon al maĉado aŭ snufado de tabako.<br />
Pipo kaj cigaroj<br />
Tamen fumantoj de pipo aŭ cigaroj, kiuj neniam fumadis cigaredojn, kutime ne inhalas<br />
fumon, pro tio ke inhalo estus malfacila pro la fumoakreco, kaŭzita de la lanta brulo. Estas<br />
avantaĝe, ĉar tiuj fumantoj malpli suferas pro bronkito kaj pulmokancero. Certe ili havas tiom<br />
da gorĝaj aŭ buŝaj kanceroj, kiom cigaredofumantoj. Pipfumantoj havas pli da langokanceroj<br />
pro la oftaj brulvundoj ĉe la lango, kiun trafas arda fumo, favorantaj la nocan efikon de gudro.<br />
Oni emus konsili fumantojn anstataŭigi cigaredojn per pipo por malgrandigi la riskon. Ve,<br />
malmultaj sukcesas, ĉar la hedonisma kaj lantvivanta personeco de tiu kiu fumadas pipon aŭ<br />
cigaron, kontrastas tiun de cigaredofumanto, kiu ne ŝatas sin embarasi per akcesoraĵoj kaj<br />
serĉas rapidan kontentigon. Plie kaj malfeliĉe, kiuj transiras al pipo ofte nenion profitas, ĉar ili<br />
58