La Fumado - Eventoj

multekostega, neniam iu ajn almetis unu guton da nikotino por fortigi la artemiziajn aŭ
juglandarbajn foliojn, kiujn oni fumadis por trompi la mankon. Tamen la ŝakrado estus facila
kaj profitodona. Fumanto eltiras el unu cigaredo ĉirkaŭ 1 mg da nikotino. Tiel, trapasi
landlimon kun benzinkruĉo da nikotino en ĉiu mano ekvivalentus kontrabandi du milionojn
da cigaredopaketoj. Eblas aĉeti nikotinon libere en firmaoj de kemiaj produktaĵoj. Kvankam
tiu nikotino estas purega, unu litro kostas nur ĉirkaŭ 450 eŭrojn, t.e. 0,009 eŭrojn por unu
cigaredopaketo. Neniu drogo estas tiel malmultekosta.
La eksperimentaj argumentoj ne estas tute konvinkaj. Certe en 1942 la usona esploristo
Johnson al si injektis nikotinon, kaj ŝatis tion. Sed li ne komparis kun placebo, ekzemple pura
sala akvo, ne sciante, kio estas en la injektilo. Plie li ne daŭrigis tiun uzon de nikotino. Aliaj
esploroj montris, ke volontuloj preferas injekti al si nikotinon ol salan akvon. Rimarkende
estas, ke tiuj estis toksiĝemuloj jam uzadintaj plurajn substancojn. Evidente ili scipovis elekti
iun substancon, kiu donas al ili iun ajn senton.
La esploristo deziregus disponi laŭ volo fumantajn animalojn, aŭ kiuj mem injektus al si
nikotinon. Tio ebligus kompreni, kiel ennestiĝas dependeco, kaj serĉi medikamentojn kiuj
helpas fumĉeson. Bedaŭrinde, nuntempe nur homoj tiel facile kaj forte dependiĝas.
Simio estas la animalo plej proksima al homo. Oni vidas en zooj fumantajn simiojn, sed
neniu ilin esploris. Ĉu ili fumas pro plezuro, pro imitemo, aŭ por ricevi bananojn aŭ
ternuksojn? Post unu jaro da laboro, japanoj sukcesis fumigi simiojn. Komence oni ilin
lernigas suĉi tra tubo, unue sukeritan likvon. Poste, fontano distribuas la rekompencan likvon,
nur kiam ili enspiras aeron tra la sama tubo. Poste oni pligrandigas la forton de la necesa
enspiro por ricevi la rekompencon. Finfine fumo envenas tra la tubon. Nur du el 14 simioj
lernis. Nur unu fumadas regule. Tiam oni anstataŭigas la normalan tabakon per tabakfolioj
greftitaj sur tomatoplantoj. Pro tio ke la alkaloidoj sinteziĝas en radikoj, tiuj folioj estas sen
nikotino. Tiam oni vidis la ESTINGON, kiun priskribis Pavlov, ĉar rapide la simio fumĉesis.
Kiam oni denove donas al ĝi la veran tabakan fumon, la simio rekomencas rapide fumi.
Kvankam nur unu animalo sukcesis, tiu eksperimento konvinkas. Io en tabaka fumo kaŭzas
dependecon. Tamen la eksperimento ne pruvas, ke nikotino estas la kaŭzo, ĉar la radikoj
sintezas multe da aliaj substancoj, kiuj povas esti gravaj. Plie tiu eksperimento estas tro
multekosta kaj malfacila por praktike esplori tabakon.
Aliaj esploristoj sukcesis, ke simioj premu mem iun stangon, kiu injektigas al ili
nikotinon, tra silikona katetero en kolovejno. Sed la simioj injektas al si nikotinon treege
malpli ofte ol kokainon aŭ morfinon. Ĉiel estas malfacile kaj kostege labori kun simioj. Plie
oni etike ne povas fari ĉiujn eksperimentojn, ĉar tiuj animaloj estas sentemegaj kaj
inteligentaj.
La idealaj animaloj estus ratoj, aŭ musoj. Ili rapide multiĝas. Ili estas rezistegaj. Oni
povas uzi samtempe grandan grupon, kio ebligas statistikojn. Krome, homoj ilin ne ŝatas.
Tiel, oni ne timas atakojn de vivosekcad-oponantoj (kiuj mem ne hezitas meti ratvenenon aŭ
muskaptilojn en sian subtegmenton). Paradokse, nur la esploristoj, kiuj kutimas interrilatojn
kun ratoj, ŝatas ilian afablecon se oni ilin ne brutale traktas, ilian graciecon, kiam ili mordetas
pizon, kiun ili tenas per du manoj same kiel sciuro. Ili havas veran korinklinon al ratoj. Musoj
havas malpli bonan karakteron.
Bedaŭrinde, eĉ kun ratoj, la laboro ne estas simpla. Oni ne sukcesas fumigi al rato
cigaredeton. Oni nur povas enfumigi ĝin. Esplorista amiko enfumigis ratojn, por iniciati
kancerojn. Maŝino fumadis cigaredojn kaj plenigis je fumo vitroplastan cilindran kuvon
havantan dek du flankajn aperturojn. Oni puŝis ratojn kapantaŭen en mallarĝajn vitroplastajn
tubojn. Ĉe la fundo de ĉiu tubo estas truo, tra kiun la rato povas spiri. Oni fermis la tubon per
borita ŝtopilego. Tiel la fumo pasis tra la tubo preter la animalon. Poste oni kunadaptis la
49