26.08.2013 Views

La Fumado - Eventoj

La Fumado - Eventoj

La Fumado - Eventoj

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

da variaj vivesencaj funkcioj ilin uzas. Tial la toksoj, kiuj perturbas iliajn funkciojn, ekzemple<br />

nikotino aŭ kelkaj serpentovenenoj, estas toksegaj.<br />

Dum tiuj serĉistoj esploradis tiujn receptorojn, la aliaj, kiuj interesiĝis pri tabakismo<br />

nepre esploradis nikotinon, ĉar ĝi estas la ĉefa alkaloido de tabako. Tomato, melongeno,<br />

kaprifolio enhavas apenaŭan kvanton da nikotino, sed nur tabako enhavas multon. Tiuj ĉi<br />

esploristoj demandadis la aliajn por kompreni, kial estas tiel malfacile malhavi tabakon. Sed<br />

tio estis dialogo de surduloj.<br />

Tamen la progreso okazis, kiam la farmacia industrio komencis financi esploradojn pri<br />

nikotino. Submarŝipistoj kutimas tabakmaĉi, ĉar estas malpermisite fumi submare. Pro tio, la<br />

svedo Fernö havis la ideon fari nikotinan maĉgumon por helpi fumantojn fumĉesi. <strong>La</strong><br />

sukcesoj ne estis elstaraj, sed unuan fojon medikamento plibonigis ilin kompare kun placebo.<br />

Multe da serĉoj estas faritaj, plej ofte por stimuli la vendon de nikotinomedikamentoj en<br />

apotekoj. Ekde tiam, oni rigardas erare kaj troige tabakodependecon kiel nikotinodependecon.<br />

Gravegas kompreni, kial fumanto estas tiel tabakdependa. Charles Richet diris, ke<br />

tabako malvigligas, kvazaŭ ĝi anestezetus. Antaŭ malkovro de anestezo, militaj kirurgoj petis<br />

la vunditojn fumi pipon dum amputado. Tamen la anesteza potenco de nikotino ne estas<br />

granda. Nur kelkaj esploristoj diras, ke rato malpli sentas doloron, sed tiu efiko estas<br />

malgranda kaj maldaŭra, kontraste al la morfina aŭ eĉ alkohola.<br />

Cerba stimulanto<br />

Nikotino plibonigus memorkapablon, atenton kaj psikan funkcipovon. Ĝi sekreciigas<br />

substancojn, kiuj modifas la nervan funkciadon. Nikotino stimulas la surrenan glandon, kiu<br />

sekrecias adrenalinon en sangon. Ĝi stimulas simpatajn nervojn, kies ekstremo sekrecias<br />

similan molekulon, la noradrenalinon. <strong>La</strong> efikoj de adrenalino kaj de simpataj nervoj estas<br />

similaj. Tiuj substancoj stimulas specialan cerban areon, vekante dormantan animalon. Ili<br />

pligrandigas la atentecon, la viglecon. Dopamino estas alia nerva mediatoro, kiun nikotino<br />

sekreciigas en aliajn cerbajn lokojn (nukleus accumbens ĉe la rato), pligrandigante la movan<br />

aktivecon. Rato pli ofte moviĝas pro nikotino.<br />

Nikotino faciligas iomete lernon kaj rapidecon de taskoplenumo. Oni malfacile<br />

evidentigas tiajn modestajn efikojn. Fumanto ofte diras, ke tabako plibonigas ŝlian intelektan<br />

laboron. Ĉu tiu plibonigo reale ekzistas, aŭ ĉu la fumanto ne bone pripensas pri alia celo, kiam<br />

ŝli ne povas fumi, ĉar tiam ŝli kapablas pensi nur pri tabako? Tiam cigaredo simple ebligus al<br />

ŝli normale funkcii. <strong>La</strong> pruvo de pozitiva efiko estus, ke nikotino plibonigus elfarojn de<br />

nefumantoj. Sed nefumantoj ne povas sorbi la samajn dozojn kiel fumanto, ĉar ili malsaniĝus<br />

kaj malbone laborus. Tre malgrandaj dozoj iomete rapidigas la respondojn de nefumantoj al<br />

psikaj testoj, kaj ili malpli eraras. Sed tio veras dum unuafoja eksperimento. Rapide nikotino<br />

starigas tolerecon. Oni ne scias ĝiajn efikojn, se nefumantoj daŭre ĝin prenus.<br />

Se fumantoj estus ĉiam pli efikaj en la vivo, pli rapidaj, kaj se ili havus pli da<br />

memorkapablo ol la nefumantoj, oni tion de longe scius. <strong>La</strong> firmaoj dungus prefere tiujn, kiuj<br />

fumas po tri paketojn tage. Fumantoj estus plimultaj en klasoj de bonegaj lernantoj, kiuj<br />

trejniĝas por malfacilaj konkursoj. Male, fumantoj estas plimultaj en helpkursoj. Mi ne<br />

opinias ke, post mia fumĉeso, mia intelekta kapableco estis malgrandigita krom dum la unuaj<br />

semajnoj. Precipe, kontraŭ laŭmoda opinio, mi certe pensas ke tio, kio instigis min fumadi, ne<br />

estas serĉo de intelekta stimulo.<br />

Unu el miaj studentoj testis memorkapablon kaj psikomotoran efikecon de tri grupoj,<br />

neniamaj fumantoj, fumantoj kaj fumĉesantoj. Ĉiusemajne dum ses semajnoj, kaj hieraŭon de<br />

la fumĉesa tago, li prezentis al ili bildojn de diversaj objektoj, kaj li laŭte legis al ili liston de<br />

43

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!