26.08.2013 Views

La Fumado - Eventoj

La Fumado - Eventoj

La Fumado - Eventoj

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

homo, nikotino stimulas la psikan agon kaj plirapidigas malsimplajn taskojn, sen pliigi la<br />

erarojn. Sed tiuj efikoj dube estas daŭraj. Ĉiel tiuj bonfaroj estas negravaj. Ili ne pravigas, ke<br />

oni komencus fumi por pli bone labori. Serĉado de pli bona mensa efikeco ne povas motivi la<br />

dependecon.<br />

Multaj enketoj konkludas, ke tabakuzo duonigus la riskon de Alzheimera malsano, kaj<br />

ŝirmus kontraŭ la Parkinsona malsano. Tiu protektado estas ankoraŭ valida eĉ se konsideri la<br />

solajn bonajn studojn, kiuj prikalkulas kun la fakto ke multaj fumantoj ne povas malsaniĝi,<br />

ĉar ili mortas pli junaj ol nefumantoj. Tio pravigas terapiajn eksperimentojn per nikotino ĉe<br />

tiaj pacientoj. Unu dozo da nikotino plibonigas la atenton de malgravaj Alzheimeraj pacientoj,<br />

sed ne plibonigas ilian memortenon. Tamen, en sia fama kohorto de 35000 kuracistoj, Doll<br />

kaj Peto elmontris neniun ajn ŝirman efikon, nek pri ofteco, nek pri la aĝo de komencaj<br />

demencoj.<br />

Plej ofte fumantoj diras, ke tabako malstreĉas, mildigas angoreton. Ili ofte atingas altajn<br />

poentojn en priangoretaj kaj prideprimaj testoj. Iafoje veraj deprimoj alvenas ĉe fumegintoj.<br />

Resaniĝo sekvas fumrekomencon, aŭ kuracadon per nikotino, kvazaŭ iuj fumantoj trovus en<br />

cigaredo la terapion de sia deprimo. Eble nikotino estus la efikanto, ĉar iafoje la deprimo<br />

alvenas post la halto de nikotinterapio kaj foriĝas post rekomenco de la terapio. Tamen,<br />

elementoj ekzistas en fumo, kiuj similas antideprimantajn medikamentojn. Ilia koncentriteco<br />

en fumo sufiĉas por havi tiun efikon.<br />

90% el la skizofreniuloj estas fumegantoj. Eble ili uzas cigaredon kiel rimedon. Ĉu<br />

nikotino malgravigas la malsanon, aŭ kontraŭas malavantaĝojn de ĝiaj neŭroleptikaj<br />

medikamentoj, rigidon similantan la Parkinsonan malsanon, buŝan sekecon, hipotension?<br />

Nikotino estas aktiva kontraŭ aliaj nervaj malsanoj, i.a. kuracorezistaj palpebrospasmoj, buŝaj<br />

kaj vizaĝaj tikoj.<br />

Tiuj, kiuj komencas fumi, malgrasiĝas. Kelkaj fumantinoj fumadas por limigi sian<br />

pezon. Tion efikas nikotino. Sed ĝi malgrandigas la sintezon de inaj hormonoj, kaj grandigas<br />

tiun de viraj. <strong>La</strong> ina korpo vire transformiĝas, la graso delokiĝas de la gluteoj al la ventro, la<br />

voĉo fariĝas pli basa. <strong>La</strong> bona sekvorezulto estas malpli da utero-korpa kancero. Sed la<br />

adoleskantinoj, kiuj fumadas dum la mamkreskado havos poste pli ofte mamkancerojn.<br />

Krom supreniron de acido en la ezofagon kaj plimalbonigon de stomakulcero, tabako<br />

pliofte bone influas la inteston. Multe da kronikaj konstipuloj fidas sian matenan cigaredon<br />

por eligi fekon. <strong>Fumado</strong> malplioftigas ulceran kojliton, kiun plibonigas nikotino.<br />

Iam tabako estis kuracanta vundojn, ulcerojn, dartrojn kaj intestan okluzion. <strong>La</strong> moderna<br />

scienco devus kontroli tiujn eldirojn antaŭ ol ilin tute malakcepti.<br />

Fine, gravedulina hipertensio kaj eklampsio estas malpli oftaj ĉe fumantinoj. Sed tio ne<br />

pravigas ke gravedulinoj komencus fumi.<br />

NIKOTINO KAJ TABAKO<br />

En la 1841-a jaro, la franca kemiisto Vauquelin apartigis el tabako toksegan alkaloidon,<br />

kiun li nomis Nikotino, omaĝante al Nicot. De tiam, la kemiistoj apartigis el tabako aŭ el ĝia<br />

fumo plurajn milojn da diversaj substancoj. Iuj jam ekzistas en la planto. Aliaj estas poluantoj.<br />

Aliaj estas sintezataj per kemiaj reakcioj dum brulo. Ne ankoraŭ ĉiujn oni konas. Iuj estas<br />

nenocaj, ekzemple akvo aŭ karbono-dioksido. Aliaj estas danĝeregaj, sed ne kaŭzas<br />

dependecon. Ekzemple, malgrandegaj dozoj de nitrozaminoj kaŭzas kancerojn, sed fumanto<br />

ŝatas fumi ne pro tiuj substancoj. Nitrozaminoj estas sintezataj dum la fermento de tabako, kiu<br />

transformas nitratojn en nitritojn, kiuj reakcias kun iuj tabakelementoj, formante tiujn<br />

41

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!