La Fumado - Eventoj

substancon kun tiel malmulte da psikaj objektivaj efikoj? Richet nenion diras pri sia rilato kun
tabako, sed li parolas kiel fumanto, kun interna sperto. Tiel, la opinio de Louis Pasteur
mirinde pruvas ke li estas vera scienculo. Li skribis ke li nenion povas diri pri tio, ĉar li nek
fumadas nek drinkadas.
LA MISAGOJ DE TABAKO
Post unu jarcento, oni konas, kiom fumi estas danĝere. Ĉefe suferas la buĝeto de
fumantoj. Multe da sciencaj laboroj demonstras la ruiniĝon de la sano. Tabako mortigas per
kancero, precipe pulma, gorĝa kaj vezika, per spira insuficienco pro kronika bronkito, pro tio
ke ĝi ŝtopas la membrajn, korajn aŭ cerbajn arteriojn. Ĝia proceso ja estas jam farita. Ne utilas
insisti pri la danĝero, tio povus nur pligrandigi la angoron de fumantoj, kiuj de tiam preferus
ne rekoni sian mortriskon.
Same pri pasiva fumado. Oni min atakis pro tio ke mi diris ĉe televido, ke tio ne estas
problemo de Publika Sano. Mi ne diris, ke tio ne estas problemo, sed oni ne eraru pri la
amplekso. La vera publika sanoproblemo estas la aktiva fumado, kiu kaŭzas ankaŭ la pasivan.
18000 pulmokanceroj en Francio pro aktiva fumado estas Problemo de Publika Sano, dum
100 aŭ 200 pro pasiva fumado estas individuaj problemoj. La taksado de tiel malgrandaj
frekvencoj estas statistike neebla. En Usono, statistikaj ekstrapoloj konkludas, ke pasiva
fumado kaŭzas 450000 mortojn pro koraj aŭ arteriaj malsanoj. Mi ne povas samopinii, ĉar la
samaj statistikoj trovas la saman riskon en la pasiva fumantaro kaj en la aktiva. Eble fumo ne
estas la senpera kaŭzo. Ekzemple, laŭ profesorino Louis-Sylvestre, fumantoj bezonas multe da
proteino, do manĝas multe da viando, konsekvence da saturitaj grasoj. Saturitaj grasoj ŝtopas
arteriojn. Paradokse en Japanio, fumantoj ne pli ofte suferas infarkton ol nefumantoj. Sed
kiam ili bezonas proteinon, ili ne manĝas bovoviandon sed fiŝaĵon, kies graso estas nesaturita.
Tio ne estas gendevena, ĉar la japanoj, kiuj vivas en Usono, suferas infarkton same kiel la
aliaj usonanoj, eble ĉar ankaŭ ili manĝas bovoviandon. Plie, la flarsenso de fumantoj estas tre
malbona. Ĉar salo ekzaltas aromojn, ili multe salas siajn manĝaĵojn. Ili ne ŝatas fruktojn kaj
legomojn, sed ŝategas terpomfritojn. Tia dieto kaŭzas ateromon. Ili manĝas 25% pli da
kolesterolo kaj 50% malpli da vitamino C ol nefumantoj. Tiel, se via edzo aŭ edzino fumadas,
ĉu vi suferas infarkton pro tio ke vi spiras fumon, aŭ pro tio ke vi manĝas la saman misdieton?
Ofte plibono estas malamiko de bono. Nur ĉe infanoj estas pruvita la noco de pasiva
fumado. Iliaj bronketoj estas mallarĝaj. Malgrandeta irito sufiĉas ilin ŝtopi. Se la hejmo estas
fumoplenigita, se panjo portanta sian bebon blovas fumon en ĝian nazon, aŭ fumante
kondukas siajn infanojn al lernejo en sia aŭtomobilo kun fermitaj vitroj, tial ne mirinde ili
suferadas bronkiton aŭ otiton. Mi timas, ke kiam oni volas tro pruvi, oni donu armilojn al la
kontraŭuloj. Ni bezonas nerefuteblajn pruvojn, ne nur de la realeco de la riskoj, sed ankaŭ de
iliaj gravecoj. Ni vivas en mondo de timuloj, teruritaj pro nenio, obseditaj pri sekureco,
barikadiĝantaj malantaŭ "principo de antaŭzorgo". Nenio estas pli malbona ol timo. Ĝi estas
malica konsilanto. La timo de kancero ne malkonsilas fumi, ne instigas fumĉesi. Timo
starigas agresivecon, netoleremecon, konfliktojn. Tiuj, kiujn fumo de iliaj oficejokolegoj
ĝenas ĉiutage dum pluraj horoj, eĉ kiuj estas turmentataj, kiam ili protestas, havas sufiĉe da
senprokrastaj motivoj por ribeli, sen necese almeti minacon de foraj necertaj malsanoj.
Ĉefas barakti por la rajto spiri nepoluitan aeron. Precipe en laborlokoj, kie oni devige
daŭre estas por perlabori. Tiu rajto estas bona ilo kontraŭ aktiva fumado. La asocioj de
nefumantoj faras bonan laboron. Malpli kaj malpli oni rigardas fumadon kiel la NORMON.
Tio estas gravega, pro tio ke la junuloj ne sentos neceson nepre konformiĝi al la socia influo.
Tio faciligas fumĉeson de tiuj, kiuj komencas pripensi tion. Pro tio necesus eviti iun ajn
39