La Fumado - Eventoj

La aŭtomato ĉiam venkas ankaŭ ĉar ĝi parolas al ni per prapatra voĉo. Kiam ĝi diras: "se
vi ne manĝos, vi tuj krevos!", necesas obei, aŭ ni mortos. Sed nur nia racia cerbo scias, ke pri
fumado tio malveras: se ni fumĉesas ni ne mortos. Male, ni pli bone kaj longe vivos. Sed tion
la roboto ne scias. Kvazaŭ ĝi estus malcedema diligenta magazenisto, komisiita provizi per
nikotino aŭ aliaj tabakaj substancoj. Ĝi senlace serĉadas ŝirmi nin kontraŭ la mortorisko, kiun
kaŭzus la foresto de tabako.
La aŭtomato ĉiam venkas ankaŭ ĉar la racia cerbo estas ofte sola. Se oni decidus racie
ŝanĝi konduton, sen la konsento de la kora cerbo, tiu ĉi alianciĝus kun la roboto. Eĉ se
fumĉesi estus raciege, se oni tion ne deziregus pro malklaraj motivoj, la ŝancoj sukcesi estus
tute nulaj.
LA PLEZURO
"Mi fumadas pro plezuro", diras multaj fumantoj. Tamen ili konfesas ekbruligi
plejmulton el siaj cigaredoj tute aŭtomate, sen ĝui realan plezuron. Kelkaj kuracistoj
rekomendas grade malpliigi la konsumadon de cigaredoj, gardante nur la plezurigajn
cigaredojn, eliminante la aŭtomatajn cigaredojn, kiuj nenion agrablan donas. Pli fajna analizo
de la reagoj de fumantoj elmontros, ke tiu konsilo, same kiel aliaj rekomenditaj nome de la
komuna saĝo, ne estas valida.
La kruda plezuro
Kiu de longe ne manĝis, sentas intensan plezuron per plej ordinara nutraĵo. Mi memoras
mian onklon Roger. Li ĵus revenis de Germanio, kie li estis kaptita en koncentrejo. Post kiam
li iomete refortiĝis (li pezis nur 38 kilogramojn!), ni estis promenantaj en montaro de la
ĉirkaŭaĵo de Clermont-Ferrand. Subite, mi aŭdas lin diri: "Roberto, nepre gustumu tion ĉi,
bongustega, eksterordinara! Oni preterpasas ĝin sen scii!". Tiam li impetas al ordinara kardo,
eltiras floron, ĝin senŝeligas kaj el ĝi ekstraktas etmodelon de artiŝoko, rondopeceton
diametran je unu centimetro. Li dupartigas ĝin. Ĉiu maĉetas sian duonaĵon. Videble mi ne
estas konvinkita. Mi legas elreviĝon sur lia vizaĝo. Ne, tiu ĉi ne gustas same bone kiel en
Rawa-Ruska.
Vespere, vi revenas hejmen, malsatega. Vi ne havis tempon tagmanĝi. La vespermanĝo
ne estas preta. Vi malfermas la fridujon: Ho ĝojo! Tie restas kelkaj sekigitaj vestiĝoj de
terpomoj. Kiom bongustaj! Vi neniam manĝis tiel delice!
Kristnaske, dum la nokta festeno, post la ostroj, la grashepataĵo, la meleagraĵo kun
kaŝtanoj, la fromaĝoj kaj la ŝtipkuko, se via edzino dirus: "Kelkaj hieraŭaj terpomoj riskus
perdiĝi", ĉu vi sentus saman egan plezuron se vi ilin manĝus? Kiam oni devigas al vi fini
manĝaĵon, kiu komence tre plaĉis al vi, la sento turniĝas al senplezuro, eĉ al naŭziĝo. Tiel, la
bongusto eble ne estas en tio, kion oni manĝas, sed en tio, kion oni manĝas malsata. La
plezuro ne dependas de la manĝataĵo. Ĝi rekompencas la konduton, kiu permesas ĝin akiri
ĝustatempe. Kiam oni malsatega trovas ion ajn por manĝi, la plezuro tuj alvenas. Ekde kiam
la manĝaĵo pasas tra la buŝo, la sento fulmrapide alvenas al la cerbo tra la gustaj nervoj.
Sperte la cerbo scias ke, iom tarde post tiu sento, la sango alportos al ĝi nutrajn substancojn,
ĉar tio necesigas antaŭe intestan digeston kaj sorbon. Tamen, oni sentas tiun plezuron antaŭ la
eniro en la sangon de nur unu sola sorbita molekulo, antaŭ ĝia alveno al la cerbo. Kiam la
cerbo sentas plezuron, la tuta nutraĵo estas ankoraŭ en la stomako.
Kial la konduto estas rekompencinda? Imagu kriplan avinon, kiu ne povas butikumi. Ŝi
iomete similas la aŭtomaton. Ŝi dependas de la najbarino, al kiu ŝi diras: "Ĉar vi eliros, ĉu vi
30