26.08.2013 Views

La Fumado - Eventoj

La Fumado - Eventoj

La Fumado - Eventoj

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Téléthon en Francio) okazas pri tabakmalsanuloj. Finfine, tiuj ĉi ja meritis sian kanceron. Ili<br />

estas juste punitaj laŭ la rezulto de siaj pekoj, eĉ ili obstine pekadas, senhonte fumadante.<br />

<strong>La</strong> kora cerbo kapablas integri informojn multe pli subtilajn kaj multnombrajn ol tiuj,<br />

kiujn pritraktas la racia cerbo. Ĝi kapablas trovi hipokritecon en voĉnuanco, en oblikva<br />

rigardo. Ĝi povas senti sincerecon, subtilaĵojn, kiuj rezultigos ĝian fidon aŭ malfidon. Ĝi tiel<br />

sentos deziron aŭ mallogon. Ĝi ne konas la torturon de elekto: ĝi scias. Tiel, ĝi povas agadi,<br />

konstantece, sen heziti. Kontraŭe al la racia cerbo, ĝi kapablas daŭrege agadi. Ekzistas eternaj<br />

amoj, kaj persistemaj malŝatoj. <strong>La</strong> mulino de la papo, en la fabelo de Daudet, atendadis sian<br />

venĝon dum sep jaroj!<br />

KIAL LA AŬTOMATO ĈIAM VENKAS?<br />

Tio dependas de la funkciaj diferencoj inter la tri cerboj. Ili klarigas kial oni ne kapablas<br />

senpere batali per Volo kontraŭ Aŭtomato.<br />

Unue, Racio ŝajnas lacigebla pri daŭraj atentoj. Sed fakte ĝi seninterrompe pensas, eĉ<br />

dum dormo. Ĝia rolo estas ADAPTI, plani, prognozi niajn agojn laŭ la senĉesaj ŝanĝiĝoj de la<br />

vivo. Tiel, ĝi oftege devas ŝanĝi sian atentotemon, do ne povas daŭre atenti pri la sama<br />

problemo. Tiu kapablo estas certe sava por homo, kiu tiel disponas ilon por antaŭvidi,<br />

konstrui ambicion, sekuron, estonton. Male, la Roboto ignoras lacecon. Dum la tuta vivo<br />

spirado neniam ĉesas. Nu, oni ne povas mane funkciigi helpan spirilon pli longe ol kelkajn<br />

horojn, eĉ sen vera fizika peno, eĉ se de tio dependas la vivo de amata persono. Post duhora<br />

kurso, la studentoj petas paŭzon. <strong>La</strong> racia cerbo ne estas konstruita por daŭre agi: ĝi pesas la<br />

motivojn kaj decidas. Tuj post la decido ĝia rolo estas finita, kaj komenciĝas la rolo de la<br />

aŭtomato. Estas la perfekta patro, kiu diras: "Mia filo, jen faru tion". Kaj li foriras, lasante la<br />

patrinon elturniĝi kun la infanoj. Ĝi ne havas konstantecon necesan por kontroli la plenumon<br />

de siaj decidoj.<br />

<strong>La</strong> Koro ne povas efike rezisti la petojn de la Roboto. Certe ĝi estas pli bone armita ol la<br />

Racio, ĉar ĝi kapablas daŭre agi. Sed oni ne povas tage kaj nokte koleradi aŭ am-ekstazadi. Eĉ<br />

kun freŝa akvo, amo ne sufiĉas por vivi. Do la aŭtomato povas ĉiam venki ĉar ĝi estas tute<br />

nelacigebla, kiam ĝi daŭre konfliktas kontraŭ la du aliaj cerboj pri vivnecesa temo. Kiam<br />

Racio postulas unuminutan spirĉeson, la volo kapablas superi la aŭtomaton portempe. Kiam<br />

necesas batali kontraŭ la aŭtomato, la Koro estas pli efika ol la racia cerbo. Se mi deziregus<br />

fariĝi plonĝadoĉampiono, mi rezistos multe pli longe sub akvo, kaj mi trovos tempon trejniĝi<br />

por naĝi kiel delfenoj. Mi racie povas decidi malpli manĝi por malgrasiĝi. Mi rezistos dum<br />

kelkaj semajnoj, kaj finfine mi retroviĝos unu kilogramon pli peza ol antaŭe. Sed afekciaj<br />

motivoj estas multe pli efikaj. Kelkaj malsatostrikantoj daŭrigis siajn agojn ĝismorte. Nur la<br />

"Volo de la Koro" kapablas superi la aŭtomaton.<br />

Due, la racia cerbo havas gravan handikapon, sendube la nigra flanko de ĝiaj aliaj povoj.<br />

Certe ĝi estas mirinda ilo. Ĝi kapablas konstrui baraĵojn, kiuj ne ĉiam rompiĝas, sendi homojn<br />

sur la lunon, solvi malsimplajn krucvortojn. Sed bedaŭrinde ĝi havas kriplaĵon: ĝi ne povas<br />

pensi du temojn samtempe. Vi ne povas samtempe atenti kunparoladon kaj rigardi telefilmon.<br />

Vi povas nur salti de unu al la alia, provante reglui flike diritajn aŭ okazintajn erojn. Tio<br />

eksplikas ĝian ŝajnan laciĝemon. Oni ne povas vivi pensante pri nur unu temo. Senĉese<br />

okazas elektoj. Necesas konstante ŝanĝi temojn, do ni malatentiĝas. <strong>La</strong> batalo kontraŭ la<br />

aŭtomato estas tute malegala. Ĉar la aŭtomato estas nelacigebla. Plie, ĝi povas mensumi pri<br />

miloj da temoj samtempe. Dum ĝi reguligas vian temperaturon je 37°C, ĝi ne forgesas<br />

plirapidigi vian koron se necesas, reguligi vian tension, sekreciigi hormonojn aŭ gvidi la<br />

28

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!