La Fumado - Eventoj

Mia racia konscia cerbo scias, ke mi estas ankoraŭ en akvo kaj ne devas spiri. Mi streĉas mian
volon: "MI NEPRE NE SPIROS!". Pli kaj pli la aŭtomata cerbo urĝas. La du cerboj
konfliktas. Streĉa momento... Kiu venkos? Neniu streĉa momento. Kiam okazas konflikto,
ĈIAM venkas la aŭtomato. Se mi tro longe restis sur la fundo, se mi transiras la limon de
tolereco, nur je 20 cm sub la supraĵo, kiun mi vidas brileti super mi, mi inhalos akvon.
Bonŝance tiel estas. La naturo donis al ni malgrandajn aŭtomatojn por efektivigi ĉiujn
tedajn kaj ripetajn taskojn. Kvazaŭ tiaj servistaj robotoj, kiuj lavas la teleraron dum ni faras
pli noblajn agojn, ekzemple spektas matĉon ĉe televido. Amaso da tiaj sklavetoj faciligas nian
vivon. Sed ni mem dependas de ili. Ili limigas nian liberecon. Ekstreme, ili agas kiel la sekura
valvo de hejtkaldrono. Ĝi nepre devas funkcii por eviti eblan eksplodon. Laŭ sia konstruo, nia
korpo neniel kapablas daŭre vole kontraŭstari la internan voĉon, kiu diras: "Se vi ne spiros, vi
mortos". Ĉar vere, se oni ĉesas spiri, oni mortos. Se en iu ajn urbo la urbanoj decidus
dummomente ne plu spiri pro aĉaj odoroj, kaj se ili sukcesus pro genetika mutacio, tiu urbo
estiĝus tombejego. Pro natura selekto, ĉiuj, kiuj kapablus malobei sian aŭtomatan cerbon ne
havus idojn. Tiam la geno de tiu mutacio ne povus multobliĝi.
La kondutadoj
Spiradon povas prizorgi roboto. Aero ĉieas, sufiĉas funkciigi la aerpumpilon. Tamen,
aero ne sufiĉas por vivi. Necesas manĝi, trinki, do trovi kiel havigi al si nutraĵon kaj akvon.
Certe la Roboto kapablas senti la bezonon. Ĝi posedas mezurilon, ĉar kutime, nia pezo
ne multe varias de la komenco ĝis la fino de la jaro. Necesas ke la nutraĵokalorioj proksimume
ekvilibrigu la kaloriojn konsumatajn por vivi kaj agi. Estas mirinde: klare se oni manĝus
ĉiutage nur unu pecon da sukero pli ol la necesan manĝaĵon, tio estas 30 kalorioj (aŭ 126 kJ),
oni grasiĝus po 3 kilogramojn jare. Ni estas reguligataj je unu kalorio! Oni sukcesas atingi
tiun mirigan rezulton sen dietoplano, sen tabelo de nutraĵa konsisto, sen kalkulilo, sen
kajereto. Simple, post tro grandaj manĝoj, oni malmulte manĝos dum la sekvontaj manĝoj,
aŭtomate, sen pensi pri tio. Se oni decidus malpli manĝi por malgrasiĝi, ĉio glatus en la
komenco. Sed, se oni iomete malatentus, rapide oni redikiĝus. Tiel la aŭtomato povas senpere
kontroli nian manĝon. Sufiĉas, ke ĝi signalu malsaton aŭ saton…
Sed ĝi ne povas senpere trovi nutraĵon. Estas facile trovi aeron, kiu ĉie estas. Ne sufiĉas
malfermi la buŝon por ricevi nutraĵon. Nur la racia cerbo scias, kiel trovi manĝaĵon. Necesas
scii la neprajn strategiojn. Tiel la aŭtomato per sia ruĝa telefono vokas la racian cerbon
dirante: "Tuj trovu manĝaĵon por mi!". Tiam sinjoro Iu-Ajn, kiu estas faranta sian jarfinan
bilancon kun sia kontisto stariĝas kaj diras: "Tempas manĝi!". Li tion diras nature, kvazaŭ li
dirus: "Tempas labori!". Pro tio ke li tuj faros agon, kiu ŝajnas pripensita, oni povas kredi, ke
li agas propravole, laŭ decido. Fakte tiu ago similas efikon de volo, sed estas surogato de
memvola ago. Li ne kalkulis: "Mankas al mi 854 kalorioj, mi devas kompensi tiun deficiton".
La aŭtomato faras tiun kalkulon. Pro tio, ke ne temas pri memvola ago, ni ĝin nomas konduto.
Kondutoj estas ĉiuj agoj, kiujn estras la bezono fari ĉion necesan por nia propra vivo kaj la
vivo de nia specio. Ni parolos pri la nutra konduto rilate al manĝaĵo, pri la trinka konduto, ĉar
necesas akvo por vivi, kaj pri la seksa konduto por daŭrigo de la specio. Tio estas stampita en
nia homa genaro, kiel nesto-konstruo en la birda.
Kiam la bezono normale kaŭzas aŭtomatan reagon, ekzemple spiradon aŭ reguligadon
de temperaturo, la roboto povas estigi kondutojn, se ĝi sola ne kapablas doni la senprokrastan
kontentigon. Ekzemple, oni malfermas fenestron aŭ rompas vitron, se mankas aero, aŭ oni
proksimiĝas al fajro aŭ surmetas puloveron se oni malvarmas.
La aŭtomato povas iniciati utilajn gestojn, kiam la racia konscia cerbo estas
malkonektita for de realeco. Dum dormo, ĝi sola gardas la domon. Oni aŭtomate sin kovras,
21