Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ke la vera studtemo estas fumado. Li montris al volontuloj interesegan filmon. Foje,<br />
laŭtparoliloj kriegis la 90-decibelan bruon de ekfluganta aviego. Tiam li petis ilin taksi sur<br />
skalo de 1 ĝis 10 sian iritan gradon. Dum iuj seancoj ili povis fumi libere siajn proprajn<br />
cigaredojn. Dum aliaj ili ricevis mildajn cigaredojn, kiujn ili ne kutimas. Dum aliaj seancoj<br />
fumi estis malpermesite. Kiam la fumantoj fumis siajn proprajn cigaredojn, ili ne estis pli<br />
iritataj ol la nefumantoj. Sed ili iĝis furiozaj pro la avia bruo, kiam ili ne rajtis fumi, aŭ rajtis<br />
fumi nur cigaredojn, kiuj ne kontentigis ilin. Plie, la fumantoj, kiuj diris, ke ili senpene<br />
sukcesas limigi sian konsumon estis iritegeblaj. Certe ĉi tio estis la konsekvenco de ilia<br />
konstanta kaj nepra rego. El tiu eksperimento, Schacter taksis ke nur 5% el la fumantoj<br />
kapablas toleri la tabakmankon sen pligrandigi sian iriteblon. Tiu taksado ŝajnas al mi ĝusta.<br />
Ĝi akordiĝas kun la rezulto de kelkaj enketoj. Mi mem povas nombri per la fingroj de nur unu<br />
mano la nedependajn fumantojn en mia ĉirkaŭantaro.<br />
DURA AŬ MILDA DROGO<br />
Ne ĉiuj substancoj povas estigi dependecon. Krom la faman ŝipanon de bildostrio, mi<br />
konas neniun spinacodependanton. Gravas nur la ligilo. Konstante oni parolas pri "duraj<br />
drogoj", kiujn oni devus ĉiam malpermesi, kaj pri "mildaj drogoj", kies uzon oni povus<br />
liberigi. Certe iuj substancoj pli forte ligas la uzanton ol aliaj. Sed tiu debato ne traktas pri<br />
akoholo kaj tabako. Ĝi ŝajnas al mi precipe militilo por licigi la kanaban negocon. Scienculo<br />
ŝatas tion, kion oni povas mezuri. Antaŭ ol uzi tiajn vortojn, mi volus trovi internacian<br />
mezuran unuon de duro, kiu trafe permesus al mi diri, ke iu ajn substanco estas pli dura ol<br />
alia.<br />
Tokseco ne ebligas mezuri la durecon. Iuj heroinuzantoj injektas al si du aŭ tri gramojn<br />
de pura heroino tage. Necesas pluraj gramocentoj da alkoholo por mortigi homon. <strong>La</strong> mortiga<br />
dozo de nikotino estas ĉirkaŭ 50 miligramoj, kiujn entenas proksimume 4 cigaredoj! Infanetoj<br />
mortis pro kelkaj manĝitaj stumpoj. <strong>La</strong>ŭ la tokseco, tabako estus do pli dura ol opio. Oni<br />
konas multajn toksegajn substancojn, kiel digitalinon. Mi vidis ankoraŭ neniun<br />
kormalsanulon, kiu ĝemante min petis: "Kompatu, doktoro, kelkajn pliajn gutojn!". Ni devas<br />
akcepti la ideon: Toksiĝemulo ne estas toksoŝatanto. Ŝli ne ŝatas toksecon. Necesas trovi alian<br />
nomon.<br />
Oni ofte pensas, ke la grado de la fiziologia dependeco estas la bona mezuro. <strong>La</strong><br />
tolereco de pli kaj pli granda dozo, la intenseco de la manksindromo mezurus la fortecon de la<br />
substanca stampo sur la korpo. <strong>La</strong> dependeco estus estigita de la timo pri manksindromo, kaj<br />
de la akirita scio, ke la substanco forigas la perturbon de manko. Dependeco estus kvazaŭ<br />
kuracilo, kiun la alkoholulo mem eltrovintus, estus memterapio de la manksindromo. <strong>La</strong><br />
alkoholo ja estas la mirinda terapio de la matena tremado, ĝi kvietigas la "delirium tremens".<br />
Pene alkoholulo kapablas ĝin malhavi. Duraj drogoj estus do tiuj, kiuj induktus la plej<br />
grandajn perturbojn post la ĉeso. Tiel alkoholo estus la plej dura el drogoj. Sed ni devus klasi<br />
kiel drogojn multajn medikamentojn, kies abrupta ĉeso post longa terapio estigas severan<br />
perturbon. <strong>La</strong> ĉeso de kortizono, de betablokantoj induktas fiziologian manksindromon, sed<br />
neniun psikan dependencon. <strong>La</strong> benzodiazepinoj, tiuj dormigontaj piloletoj, estigas tiel<br />
grandan fiziologian dependecon, ke ĉiu provo de tuja ĉeso provokas kruelegan maldormon,<br />
iafoje epilepsiajn konvulsiojn. Ofte necesas almenaŭ dum unu monato tre iompostiome<br />
malgrandigi la dozon po dekono de tablojdo por senperturbe ĉesigi ties prenadon. Tamen tiuj,<br />
kiuj sukcesis ĉesi, tre malofte deziras ĝin repreni.<br />
Eble oni estas fizike dependa sen havi la apartan psikan senton, ke oni ne kapablos vivi<br />
sen la drogo. Neniu rilato ekzistas inter la dependeca grado kaj la perturboj post la ĉeso.<br />
15