La Fumado - Eventoj

Multaj kampanjoj uzas plu timon. Estas tuja trosimpliga respondo de tiuj, kiuj neniam
esploris la problemon, sed ĝi plaĉas. En la anglosaksaj landoj, oni ofte montras hororajn
bildojn, koroditajn pulmojn, tranĉaĵojn de cerboj kun sangaj koagulaĵoj. Oni multe
argumentas pri la avertoj sur la cigaredaj paketoj, oni difinas ilian surfaco-amplekson, oni
elektas la ŝokivajn bildojn kaj sloganojn, ktp… Oni arde diskutas pri la pli bona formulo inter
"Tiu produktaĵo kaŭzas kanceron" kaj "Fumado kaŭzas kanceron". Tio ŝajnas al mi relative
vana agitado, kiam oni scias ke kanadaj adoleskantoj kolektas paketojn kun plej hororaj
bildoj, kaj ke post la averto "Nocas grave la sanon", oni almozas cigaredon dirante "Donacu
unu "nocasgrave-on".
Prezaltigoj
El la decidoj kontraŭ tabakismo, altigo de prezo de cigaredoj estas larĝe favorata. El la
"Dek punktoj por venki tabakismon" de MOS (Monda Organizaĵo pri Sano), la dua
rekomendas "sin apogi sur la impostaro por senkuraĝigi uzon de tabako, ekzemple trudi
tabakajn fiskaĵojn, kiuj necese pligrandiĝos pli rapide ol prezoj kaj enspezoj". Ĉiuj
entuziasme konsentas. La Ŝtato, pro tio ke la fiskaj enspezoj pligrandiĝos, nefumantoj, pro tio
ke nur la fumantoj pagos, la kontraŭtabakaj aktivistoj, pro tio ke tio kontentigos ilian
puritanan judokristanan moralon "kiu pekas, tiu pagas", kaj la fumantoj mem, pro tio ke ili
kulpiĝas fumi, ke ili konsentas kun la puritana etoso, ke la puno ilin senŝuldigos el ilia
kulpeco, kaj ke ili sekrete esperas ke eble tio helpos ilin fumĉesi.
Ekonomikistoj difinas elastecon kiel "la rilato inter variado de la konsumo de iu
produkto kaj variado de ĝia prezo". Se la konsumo malgrandiĝas je 10% kiam la prezo altiĝas
je 20%, la elasteco estas je –0,5. Esploro en 1991 averaĝe taksis je –0,36 la elastecon de
cigaredoj. La kanada ekzemplo estas la plej ofte citita pri tiu bona efiko. Dum 12 jaroj, la
prezo de tabako pliiĝis je 250%, kaj la procento de junaj fumantoj malpliiĝis de 46% ĝis 16%,
dum duoniĝis la tuta konsumo de cigaredoj.
La cigaredofiskaĵoj forte pligrandiĝis en Francio ekde 1992 post la leĝo EVIN. Plie, por
pliefikigi tiun politikon, oni eksigis tabakon el la ĝenerala indico de prezoj, kiu bazas la
altiĝon de salajroj. Per malpliigo de sia profitomarĝeno, tabakaj firmaoj iomete mildigis la
efikon de tiu fiska decido, sed fine la prezoj de cigaredoj duobliĝis de 1992 ĝis 1997, sen havi
konsekvencon sur la salajroj. Oni estis esperonta malpliiĝon de vendoj je 36%, sed oni atingis
nur 11%.
Kvankam oni prezentas la statistikajn rezultojn kiel la efikon de la prezo sur la
konsumo, temas reale pri ĝia efiko nur sur la vendoj. Vendoj estas por ekonomikisto la nura
maniero mezuri la konsumon. Tiel li povas sin gratuli pri tiu rezulto, eĉ se ĝi estas malpli
granda ol tiu esperata. Sed tiu rezulto ne povas kontentigi kuraciston. Por tiu ĉi gravas la reala
konsumo, tio estas la inhalita kvanto de nocaj substancoj. Nu, bona elturniĝo por aĉeti malpli
da cigaredoj, kiam la prezo estas tro alta, estas ilin fumi pli aktive kaj komplete, eĉ ilin rulumi
kun tabako el stumpoj. Oni povas ankaŭ ĉirkaŭirigi cigaredon de buŝo al buŝo en grupo. Unu
el miaj studentinoj pesis la tabakon forlasitan en stumpoj de la klientoj de la restoracio de sia
edzo, dum 5 monatoj antaŭ kaj post la prezaltiĝo je 13% de majo 1993. Post la prezaltiĝo,
kvarono el la stumpoj ne plu enhavis nefumitan tabakon. Fumantoj estis fumintaj 3% pli da
tabako el siaj cigaredoj ol antaŭe. Tio kongruas ekzakte kun la malpliiĝo de la vendoj dum tiu
periodo. Plie, ŝi konstatis ke, ĉe fino de la monatoj, kiam mono iĝas malabunda, oni forlasas
malpli da tabako en la stumpoj. Dum la milito, oni starigis tiun matematikan problemeton, kiu
ilustras kiel oni kutimege reuzis stumpojn: "Kiom da cigaredoj eblas fumi el paketo, se oni
povas rulumi unu per 3 stumpoj?". Per rulumado de cigaredoj el stumpoj de cigaredoj de
stumpoj, oni sukcesas fumi 29 cigaredojn, sed restas nur 2 stumpoj. Tiam intervenas la ŝerca
127