La Fumado - Eventoj

Ŝajnas al mi utilege, ke oni komprenigu kaj asimiligu far la infanoj tiujn elementajn
biologiajn realecojn, kiuj gvidas la kondutojn. Tiel eble ili povos pli bone analizi siajn
reakciojn, ĉefe pri timo kaj agresemo, tiel eviti ke tiuj ĉi kaŭzu nocajn kondutojn por ili mem
kaj por la socio. Iuj kondutoj de forkuro ekster la realeco al "vagadaj lernejoj" kiel devioj
fronte al lerneja maladaptiĝo, kaj for-hejmiĝoj, provoj de memmortigo aŭ de uzo de diversaj
substancoj verŝajne rezultas de konfliktoj inter tio, kio oni estas, kaj la ideo, kiun oni havas pri
si. Tiuj kondutoj eble estus pli facile regataj pro pli bona kono pri la realo.
Komunikado
Se mi devus resumi per unu vorto tion, kio karakterizas vivon, mi respondos: informado,
interŝanĝo de signaloj, reagoj al agoj, kurte "komunikado". Morto estas rompiĝo de
komunikado. Oni rekroĉis la telefonon. Ĉiu rompiĝo de komunikado estas morteto. Oni estus
povinta nomi "ekskomunio" la agon eksigi iun ajn el komunumo de fideluloj, sed oni elektis
"ekskomuniko". Mi pri tio vidas ion pli gravan. Ne nur oni estas elĵetita ekster la limo de la
grupo, sed ankaŭ ĉiu interŝanĝo estas rompita. Kiel en la korto de la lernejo. Vi ne nur estas
elĵetita, sed ankaŭ "Oni ne plu interparolas kun vi!". Tamen oni malpli bone komunikas, kiam
la mesaĝoj estas tro multaj, ofte kontraŭdiraj kaj intence trompaj, kaj kiam la vera
signifoplena mesaĝo perdiĝas en surdigan fonbruon. Reciproka riĉa interŝanĝo de
komunikado estas anstataŭita de unudirektaj mesaĝoj, bruaj, lerte trompaj kaj kortuŝaj por
prisilentigi mallaŭdojn, de nura propagando, mensoga reklamo. La "Agentejoj de
komunikado", kiuj instruas politikistojn kiel ŝanĝi sian rideton kaj mildigi siajn paroladojn,
murdas komunikadon tiel certe, kiel "animantoj" de vesperkunvenoj, armitaj per mikrofonoj,
kiam iliaj orkestroj nuligas per decibeloj iun ajn voleton de interŝanĝo ĉirkaŭ la tablo.
Aŭdi kaj paroli
Fumado estas respondo... kaj demando. Do estas simptomo. La enketoj de Marie
Choquet ĉe adoleskantoj elmontras ke fumado estas unu el la plej fideblaj signoj de psika
malkomforto ĉe infanoj. Rigardi nur la simptomon neniam estas efika metodo. Kvazaŭ spongi
elbordiĝintan akvon el bankuvo sen fermi la kranon. De kiam la riskoj de fumado estis abunde
diskonigitaj, la signifo de tiu konduto ŝanĝiĝis. Tiu ĉi estis nura imitado de adoltoj,
konformeco kun stabila normo. Nun, estas pli vere riskoserĉado, provokado, silenta helpopeto
ĝis provo de memmortigo. "Mi deziras ke oni prizorgu min".
Eble oni devus tie serĉi la kialojn de fiasko de preventaj kampanjoj. Kiam oni tro
substrekas la simptomon, t.e. tabakon kaj ties riskojn, tiel neglektante ĝian kaŭzon, oni riskas
ankoraŭ pli profunde puŝi junulojn en ilian forkuran konduton. Sed paroli pri tabuaj temoj
estas kvazaŭ progresi sur minita tereno. Oni kontestas la tutan socian ekvilibron kaj la
kulturan vidmanieron, eble pli draste por adoltoj ol por infanoj. La kolektiva ago, sole kapabla
alfronti la vastecon de la tasko, fariĝas malfacila kaj danĝera. Adoltoj imagas solvojn laŭ sia
kulturo. Ĉe ili, la kontraŭtabakaj agoj estas relative efikaj. Infanoj estas enŝlositaj en la kultura
etoso, kie ili estas edukataj, kaj izoliĝas. Mi demandis mezlernejanojn, kiujn decidojn ili
sugestus por batali kontraŭ tabakismo. La respondoj min konsternegas, tute akordaj kun la
reganta parolado. Ili ofte estas pli radikalaj, pli rojalistaj ol la reĝo, ili nur ripetadas la
evidente senefikajn solvojn, kiujn proponadas al ili radio kaj televido. Ili evidente estas
ankoraŭ nespertaj por kritiki. Per la demandaro mi provis veki iliajn pripensojn pri la rilatoj
inter tabako kaj morto, sekso kaj mono. Krom kelkaj maloftaj ideoj, kies ĝusteco pruvas ke
multjaraĝo ne estas necesa por sagacegi, la banaleco de la komentarioj ilustras la vakuecon de
la formantaj interŝanĝoj, kiujn ili havis pri tiuj prohibitaj temoj.
Oni facile komprenas la psikan malkomforton de adoleskantoj. Multaj sin sentas
nearmitaj por alfronti mondon, kiun ili trovas pli kaj pli necerta, kie ili ne klare vidas sian
119