La Fumado - Eventoj

antaŭdestinitaj. Objektive, tiu specio de rezonado pligrandigas la riskon. Kvazaŭ la
popolfranca rolulo "Gribujo", kiu, ĉar pluvas, impetas en la riveron por ne malsekiĝi. Sed tiel
ni funkcias. Se dum la ĝenerala mobilizado, militistoj ne havus tian senton de propra
nevundebleco, se ili vere kredus ke ili mem ricevos kuglon aŭ obusospliton, kiom da
dizertuloj! Sed ĉiu pensas, ke mortos la alia.
Morto timigas. Sed morto ne estas la plej granda risko. La aliaj malpli timigas. La
perspektivo de spira insuficienco nenion signifas. Tamen, nenio estas pli peniga ol kiam oni
ne povas spiri, oni haltas je ĉiuj tria ŝtupo sur ŝtuparo, sufokiĝanta, bluiĝinta, kun elĉerpanta
ektusego, kaj fine, suprenirigas el la fundo de la bronkoj tiun verdetan gluecan sputon, aŭ
tranoktas sidante sur sia lito, subkojnita per tri kapkusenoj, kun oksigenilo kiu al vi
malpermesas fumi...
Ekonomia risko
Oni neniam parolas pri la plej grava risko de fumado, t.e. malriĉeco, senasekureco. Ne
necesas esti fama ekonomikisto por kompreni, kioman parton tabako ĉerpas el la enspezo de
la plej malriĉuloj. Ĝi povas tute malorganizi ilian vivon kaj ilian familion. En malriĉa familio,
en kiu oni ofte fumas po du aŭ tri cigaredo-paketojn tage, oni ofte elspezas la salajron de du
aŭ tri monatoj nur por la jartabako (kaj oni ankaŭ ofte drinkas). Nu, ĉiuj mondaj statistikoj
elmontras, ke la plej malriĉaj klasoj fumas plej multe. Mi enketis en mia Nantera hospitalo,
kiu akceptas multajn el la parizaj trampoj. 90% fumadas. Sed tio similas la demandon pri la
vico de kokino kaj ovo. Ĉu ili fumadas (kaj drinkas) pro tio, ke vivante sur strato, iomete da
fajro kaj vino revarmigas matene post malvarma kaj humida nokto, kaj iom forgesigas la
malĝojan vivadon? Aŭ ĉu ili vivas sur strato pro tio ke ili fumadas (kaj drinkadas)?
Mi emus konkludi je tiu ĉi flanko de la alternativo. Kiam oni elspezas tiom da mono por
kontentigi dependecon, la socia malsolideco estiĝas ekstrema. Neniu rezervo ebligas alfronti
neatenditaĵojn. Plie, kiam dungisto estas devigata malpliigi sian laboristaron, evidente li
konservos la plej bonajn. Tiu, kiu alvenas matene sur la konstruejon jam ebrieta, kaj ofte
paŭzas por fumi, aparte riskas maldungon. Kiam la prezo de tabako pligrandiĝas, dependega
fumanto maloftege fumĉesas. Li komence malpli elspezas por vestoj, metas malpli da viando
en la teleron de siaj infanoj, ne plu parolas pri ferioj. Li fumas pli danĝere. Por malpli elspezi,
li fumas malpli kostajn cigaredojn, sen filtrilo. Poste, li ilin rulumas, kaj miksas tabakon kun
tabako rekuperita el stumpoj. Kiam senlaborula monhelpo kaj nelica laboro ne sufiĉas, li
komencas ne plu pagi siajn elektro-fakturojn kaj sian luprezon, la surstrata grundo
proksimiĝas. Lia edzino estas foririnta kun la infanoj. Mi lin trovas en mia hospitalo. Eĉ sen
elvoki tiujn ekstremajn kazojn, malriĉeco, kiun generas tabako, havas gravegajn
konsekvencojn, certe nesufiĉe analizitajn, pri sano, kvalito de nutrado, kresko de la infanoj,
ilia edukado, deliktado.
Oni ne parolas pri mono. En Francio, tiu temo tabuas. Se oni komencas ĝin ektrakti,
fumantoj ŝanĝas la temon, kvazaŭ oni tiel atencus ilian dignon. Sed oni povas rigardi tiun
konduton kiel protekton kontraŭ timo de la estonto. Ĉiu deziras forkaŝi tiun temon, des pli
angoretan ju malpli solida oni estas. Ankoraŭ la reflekso de "Gribujo". Oni aktoras la rolon de
"neŝparemulo", kaj oni objektive sinkas en mizeron. En grupokunvenoj, mi ektraktas tiun
temon nur supraĵe. Mi simple atentigas pri tio, ke necesus pli bone konsciiĝi, ke ĉiu fumanto
pagas enorme por kontentigi sian dependecon. Mi kalkulas ke, dum sia vivo, fumantaj
geedzoj fumadas la prezon de unu domo. Mi lasas la fumantojn eltiri el tiu parolado tion, kion
ili deziras. Individua interparolo estas tro delikata, intima, eĉ kulpiga. Mi ne volas juĝi ilian
manieron mastrumi sian monon.
110