La Fumado - Eventoj

ĝin inhali per la nazo. Tio faris al mi brunajn ringojn ĉirkaŭ la naztruoj kaj malbelajn
makulojn sur la naztukoj. Ja mi ne lasis ion ajn perdiĝi!
Mia patro ĉiam asertis, ke iam li plendis, ke li tusadas, kaj tiam mi respondis al li:"Fumu
do unu plian, vi fartos pli bone!". Mi kredas min nekapabla je tia malrespekto, sed tiel li
klarigis, kial iomete ofendita li tiam fumĉesis. Ĉar li sukcesis. Mi lin subrigardis: li plutenis.
Mi, kuracisto, plu fumadis…
Verdire mi ne povas diri kiam "tio" alvenis. Tio estis certe antaŭpensita, ĉar estis la
antaŭtagon de mia naskiĝfesto. La momento tamen ne estis tre oportuna. Tio okazis dum festo
de la studentoj-asistantoj en la gardejo – tiel oni nomis la pordeĵorantan manĝejon – de la
hospitalo de Bicêtre. Oni kantadis malprudetajn kanzonojn, oni dancadis sur tabloj,
renversante la glasojn kaj la botelojn kaj tret-rompante la telerojn. Je noktomezo ĝuste, mi
estingis mian lastan cigaredon.
Cerbume, mi bone konsciis la riskon de kancero kaj infarkto. Sed mi ne certas, ĉu tiu
timo reale ĉefrolis por mia motivo. Rolis ankaŭ la humiliganta sento, ke mi ne plu estras min
mem. Fakte neniu decidiga motivo elstaris. Mi simple estis tute laca fumi, kaj havis deziregon
fumĉesi kaj pruvi al mi, ke mi estas kapabla tion fari. Sed ĉefe, io malsimilis miajn aliajn
malsukcesajn provojn: mi intime sciis ekde la komenco, ke "definitive vivi sentabake eble
realigeblas". Mi evidente neniel certis sukcesi, sed mi sentis ion novan, kvazaŭ tiujn
parfumojn preskaŭ nepercepteblajn en la aprila aero, kiuj dirigas "Alvenis printempo".
Komence, ĉio relative bone plenumiĝis, multe pli facile ol antaŭe, pli facile ol mi iam
ajn povis imagi. En la gardejo, dum ni trinkadis kafon, mi rifuzis sen peno la cigaredojn
proponitajn al mi. Sed poste sekvis la plej malfacila periodo, kiam aliaj plenkomprenis, ke mi
ne plu fumas, kaj komencis ne plu proponi cigaredojn al mi. Horora sento de malakcepto, vera
pario. Mi vidis nur iliajn cigaredajn paketojn, mi admiradis iliajn gestojn, tiel naturajn, la
kvazaŭ nobelan arogon de la regalanto, la dankeman submetiĝon de la ricevinto. Unu tenas la
alumeton, kun bonvola komplezo preskaŭ tenera, kaj ĝin turnas per siaj fingroj por ne
brulvundiĝi. La alia suĉas malgrandajn fumnubetojn dum li strabas al la flamo. Ŝvebas steleca
fluo de komplica homvarmeco. Kaj mi diris al mi: "Li proponu do unu al mi, tiel mi ĝin povos
rifuzi, ja li faru tiun geston, tiel mi ricevos okazon pruvi mian ekziston". La plej granda puno,
kiun oni povas suferigi al homo estas kvaranteno; en la lernejkorto, diri: "Ni ne plu ludos kun
vi". Mi sentadis min tute elĵetita.
Post proksimume ses monatoj, estis junio. Mi eliris el la gardejo post la tagmanĝo, mi
malfermis mian aŭtopordon. Subite mi eksentis fulman rivelon, nekredeblan konsciprenon: Mi
vidis neniun fumanta! Kiel ĉiam certe la gardejo estis la kutima fumejaĉo. Tamen mi
partoprenis la komunan konversacion, trinkis kafon, ludis mian rolon sed, samtempe, mi ne
vidis cigaredojn eliri el paketoj, mi ne vidis ilin ekbruliĝi, kaj mi ne sentis min elĵetita. Mi
tiam sentis feliĉan internan kreskon de iu venka sento, la sento ke mi fine trovis la bonan
vojon, ke mi estas gajninto. Mi komencis do iĝi INDIFERENTA rilate al tabako, kaj ne plu
senti fumigantan socian premon. Nun tio daŭras plu, post pli ol kvardek jaroj. Mi neniam
havas plej malgrandan senton, ke mi povos refumi. Mi kredas ke tiam, mi ne scias kial, "mi
finaranĝis miajn kontojn kun tabako".
Nu, eble ne ĉiujn miajn kontojn. Mi treege amadis mian onklon Roger. Li estis la artisto
de nia familio. Kiam mi estis 9-jara, mi konstante ludis en lia ateliero. Dum li skulptis, li
donis al mi lignopeceton, sur kiu li desegnis iun floron. Mi rajtis uzi liajn guĝojn. Mi fariĝis la
ĉampiono de lekantoj desegnataj per cirkeloj. Ni laboris tiam flankon ĉe flanko. La sukceso
ne estis ĉiufoja, sed ni vivis feliĉegajn momentojn. Li estis mirinda rakontisto. La plej eta
anekdoto iĝis nekredebla aventuro. Li havis varman veluran tenorvoĉon, kaj konis ĉiujn
operajn ariojn. Li havis amason da kompanoj. Vespere li kantadis en kafejoj por ili, kaj
9