Prolil endopeptidasa eta piroglutamil peptidasa I ... - Euskara
Prolil endopeptidasa eta piroglutamil peptidasa I ... - Euskara
Prolil endopeptidasa eta piroglutamil peptidasa I ... - Euskara
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Garun garapena<br />
berehala jeisten da erditzearen ostean, <strong>eta</strong> helduan ez da iristen erditzea baino<br />
lehenago zuen mail<strong>eta</strong>ra (Liu <strong>eta</strong> lank., 1987). Beste ikerlari batzuk garuneko zati<br />
desberdin<strong>eta</strong>n, aktibitate eredu desberdinak lortu dituzte (Tsang <strong>eta</strong> lank., 1986).<br />
Azkeneko ikerlanek aurkezten dutenaren arabera, MAO-ren aktibitatea jaio ondoren<br />
igotzen da, 24. astera arte. Entzimaren bi isoformak desberdintzen dira, garapenean<br />
aktibitate patroi desberdinak erakusten dutenak. Bien aktibitatea adinarekin igotzen da,<br />
baina MAO-B da igoera adierazgarria aurkezten duen bakarra, <strong>eta</strong> pentsatzen da,<br />
isoforma honi zor zaiola garunaren garapenean behatzen den monoamina hazkuntza<br />
(Rao <strong>eta</strong> lank., 1995). MAO-ren aktibitatea katekolaminen oxidazioan, zahartzapenean<br />
osagai zelularrak kaltetzen dituzten erradikal askeen iturria dela frogatu da, <strong>eta</strong><br />
entzima honen aktibitatearen inhibitzaileek garunaren zahartzapena kontrolatu ahal<br />
dutela ikusi da (Alper <strong>eta</strong> lank., 1999).<br />
Sulfatidoek mintz<strong>eta</strong>n, batez ere mielinan, funtsezko eginkizuna betetzen dute.<br />
Mielinak, proteina basiko espezifikoekin, egitura multilaminarren sorrera bultzatzen<br />
du. Sulfatidoen sorreran, APS-kinasak (adenosin fosfosulfato kinasa) <strong>eta</strong> ATPsulforilasak<br />
(adenosina 5-trifosfato sulforilasa) parte hartzen dute. APS-kinasaren<br />
aktibitatea igotzen da jaiotza egunetik bizitzaren 15-20. eguna arte, momentu hon<strong>eta</strong>n<br />
baliorik altuenak aurkeztuz. ATP sulforilasaren aktibitate ereduan, jaio ondoko<br />
hirugarren egunean, jeitsiera itzela ematen da. Une hon<strong>eta</strong>tik aurrera aktibitatea<br />
igotzen hasten da, 30. egunean balio altuen<strong>eta</strong>ra iritsiz. Ondoren berriro jeisten da,<br />
animalia helduan balio egonkorr<strong>eta</strong>ra helduz (Matsuo <strong>eta</strong> lank., 1987).<br />
Intsulina moduko hazkuntza faktore-1-arekiko (IGF-1 edo insulin like growth<br />
factor-1) animalia transgeniko edo knock out-en bidez <strong>eta</strong> IGF-1-a neutralizatzen<br />
duten antigorputzekin trataturiko animalien bidez, molekula honek NSZ-aren<br />
garapenean oso eginkizun garrantzitsua duela egiaztatu da (Carson <strong>eta</strong> lank., 1993;<br />
Frade <strong>eta</strong> lank., 1996). IGF-1 exogenoak, garapenean zehar, neurogenesia areagotzen<br />
duela frogatu da (Arsenijevic <strong>eta</strong> Weiss, 1998; O'Kusky <strong>eta</strong> lank., 2000), aitzindari<br />
enbrionario<strong>eta</strong>n mitogeno funtzioa du (Ye <strong>eta</strong> lank., 1996) <strong>eta</strong> fetuen NSZ-aren<br />
neuroesferen ezarpenarako beharrezkoa da (Aberg <strong>eta</strong> lank., 2000). IGF-1-a<br />
oligodendrozitoen <strong>eta</strong> in vitro-ko mielinizazioaren erregulatzaile indartsua da (Carson<br />
<strong>eta</strong> lank., 1993) <strong>eta</strong> neuroblastoen ugalk<strong>eta</strong>, biziraupena <strong>eta</strong> heltzea sustatzen du<br />
(DiCicco-Bloom <strong>eta</strong> lank., 1990; Camarero <strong>eta</strong> lank., 2003). Halaber, erretinako<br />
42<br />
Sarrera