Prolil endopeptidasa eta piroglutamil peptidasa I ... - Euskara
Prolil endopeptidasa eta piroglutamil peptidasa I ... - Euskara
Prolil endopeptidasa eta piroglutamil peptidasa I ... - Euskara
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Garun garapena<br />
40<br />
5.6. GARUN GARAPEN BIOKIMIKOA.<br />
Ikerlan ugari burutu dira garun garapeneko entzimen aktibitate mailak ikasteko.<br />
Baita ere garapenarekin zerikusia duten operazio kirurgikoen edo tratamendu<br />
kimikoen ondoren.<br />
Heltze prozesuan garuneko aldak<strong>eta</strong> kimiko <strong>eta</strong> entzimatikoen konplexutasuna,<br />
entzimak, bari<strong>eta</strong>te molekular desberdin izan ahal zutela aurkitu zenean handitu zen<br />
(Tsang <strong>eta</strong> lank., 1986). Halaber, ikasitako garun atalek, ez dituzte proteina berak<br />
aurkezten. Dena den, NSZ-aren hazkuntza <strong>eta</strong> heltzeak, sintesi <strong>eta</strong> anderatze<br />
proteikoaren aldak<strong>eta</strong> ugari dakartzate. Hau dela <strong>eta</strong>, une egokia da garunean,<br />
ordezkatze peptidikoa <strong>eta</strong> proteikoa erregulatzen duten faktoreak ikasteko.<br />
Hurrengo paragrafo<strong>eta</strong>n NSZ-eko proteinak ikastean lortutako zenbait emaitza<br />
interesgarri aipatuko ditugu. Atal honen bukaeran, guk ikasitako entzimekin zerikusia<br />
duten <strong>eta</strong> garapenean gertatzen diren zenbait aldaketen deskribapena egingo dugu.<br />
Azetil-kolin-transferasa (ChAT), ikask<strong>eta</strong> <strong>eta</strong> memoria prozesu<strong>eta</strong>n zerikusia<br />
duen entzima, kaudatu putamenaren soman <strong>eta</strong> dendrit<strong>eta</strong>n, jaiotzaren lehenengo<br />
momentutik neur daiteke. Bere aktibitatea izugarriki handitzen da biziaren lehenengo<br />
bi aste<strong>eta</strong>n. Honek, garapenaren lehenengo fas<strong>eta</strong>n gertatzen den arborizazioaren<br />
konplexutasuna isladatzen du (Phelps <strong>eta</strong> lank., 1989). Zerebeloan, berriz, jaio ondoko<br />
bigarren astean, aktibitate entzimatiko honen jeitsiera handia gertatzen da. Ondoren,<br />
igoera txikia pairatzen du, animalia helduan, baina jaiotza eguneko mailak gainditu<br />
gabe (Clos <strong>eta</strong> lank., 1989). Beste lanek, aktibitate eredu desberdinak aurkezten dituzte<br />
garunaren beste gune<strong>eta</strong>n (hipokanpo, hipotalamo, septua…<strong>eta</strong> abar) (Represa <strong>eta</strong><br />
lank., 1989).<br />
Waller <strong>eta</strong> lankideek (Waller <strong>eta</strong> lank., 1983) ikask<strong>eta</strong> entzimatiko zabalagoa<br />
burutu zuten. ChAT, glutamato deskarboxilasa <strong>eta</strong> tirosin hidroxilasa aktibitateak,<br />
garuneko hainbat gune desberdin<strong>eta</strong>n analizatu zituzten, baina isoentzimak bereiztu<br />
gabe. Entzima hauen aktibitateen ikasketek, adinarekin aldak<strong>eta</strong>k gertatzen zirela<br />
ezagutarazi zuten, animalia heldu<strong>eta</strong>n aktibitate altuenak aurkituz ikertutako gune<br />
gehien<strong>eta</strong>n. Ikask<strong>eta</strong> hauek entzima hauekin <strong>eta</strong> beste batzuekin egindako ikasketen<br />
bidez sendotu ziren: triptofano hidroxilasa (Liu <strong>eta</strong> lank., 1987) <strong>eta</strong> tirosin hidroxilasa<br />
(Matsutani <strong>eta</strong> lank., 1988). Hain zuzen ere, aldak<strong>eta</strong>rik isladatzen ez duten lanak ere<br />
Sarrera
Change language