Prolil endopeptidasa eta piroglutamil peptidasa I ... - Euskara
Prolil endopeptidasa eta piroglutamil peptidasa I ... - Euskara
Prolil endopeptidasa eta piroglutamil peptidasa I ... - Euskara
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Prolil</strong> <strong>endo<strong>peptidasa</strong></strong><br />
behatzen da ondoren jeisteko, bederatzigarren egunetik aurrera garun-enborrean <strong>eta</strong><br />
zerebeloan, <strong>eta</strong> hamalaugarren egunetik aurrera garun-kortexean <strong>eta</strong> estriatuan.<br />
Hipofisian <strong>eta</strong> hipotalamoan jeitsiera bederatzigarren egunetik aurrera bereizten da,<br />
lehenago ia ezinezkoa delako aktibitatearen maila adierazgarriak lortzea bi garun-zati<br />
hau<strong>eta</strong>n.<br />
<strong>Prolil</strong> <strong>endo<strong>peptidasa</strong></strong> entzima solugarritzat hartu bada ere, nagusiki zitosolean<br />
kokatuz (Cunningham <strong>eta</strong> O'Connor, 1997), mintzari lotuta ere topatu da (O'Leary<br />
<strong>eta</strong> lank., 1996). Pisu molekular desberdinak dituzten arren, bi hauek proteina<br />
beraren bi bertsioak baino ez direla pentsatzen da, substratu berberak anderatzen<br />
baitituzte <strong>eta</strong> inhibitzaileen aurrean sentikortasun bera dutelako.<br />
Hala ere, gure lanean zatiki solugarrian <strong>eta</strong> mintzari loturiko aktibitatean ez<br />
ditugu aldak<strong>eta</strong> berdin berdinak ikusi. Horregatik nahiz <strong>eta</strong> proteina bera izan,<br />
proteina mintzara gehiago edo gutxiago lotzea eragiten duten traskripzio ondorengo<br />
aldak<strong>eta</strong>k egon daitezkela kontutan izan behar dugu. Dena den, lehenengo bi aste<strong>eta</strong>n<br />
dituen goraberak alde batera utziz, mintzari loturiko aktibitatearen patroia,<br />
solugarriaren antzekoa da.<br />
<strong>Prolil</strong> <strong>endo<strong>peptidasa</strong></strong>k garapenean zehar dituen emaitzak, aurretik burutu<br />
diren ikerlanekin bat datoz, jaiotza inguruko garai<strong>eta</strong>n aktibitatearen maila altuak<br />
deskribatzen baitituzte. Aipatutako ikerlanak, garapenean dauden arratoien ehun<br />
desberdin<strong>eta</strong>ko (garuna, birikak, hestea, gibela <strong>eta</strong> giltzurruna) kultibo zelularr<strong>eta</strong>n,<br />
burutu dira (Szappanos <strong>eta</strong> lank., 1994), baina orain arte, garun-zati desberdinak<br />
alderatzen zituen ikask<strong>eta</strong>rik ez da aurrera eraman.<br />
Bestalde, entzima honen aktibitate aldak<strong>eta</strong>k, modu aldagarrian gertatzen<br />
dira, garun-zati desberdin<strong>eta</strong>n. Honek, garun-zati bakoitzak modu desberdin <strong>eta</strong><br />
menpekotasunik gabe garatzen dela pentsa arazten digu.<br />
Animalia heldu<strong>eta</strong>n prolil <strong>endo<strong>peptidasa</strong></strong>ren aktibitate solugarriaren mailarik<br />
altuenak, garunaren atal filogenetikoki eboluzionatuen<strong>eta</strong>n aurkitu dira (garun-kortex<br />
<strong>eta</strong> estriatuan). Hau ere, modu nabariago batean oraindik, giza-garunean gertatzen<br />
da. Ildo hon<strong>eta</strong>n, post-mortem laginekin burututako ikerlanek, entzimaren aktibitatea<br />
atal kortikal<strong>eta</strong>n garunaren beste edozein zatian baino altuagoa dela frogatu dute<br />
(Irazusta <strong>eta</strong> lank., 2002). Gertaera hauek, prolil <strong>endo<strong>peptidasa</strong></strong>ri garunaren funtzio<br />
aurreratu<strong>eta</strong>n, oroimena <strong>eta</strong> ikask<strong>eta</strong> bezalako<strong>eta</strong>n, ezarri zaion eginkizunarekin bat<br />
datoz.<br />
196<br />
Eztabaida
Change language