Gizarte eta nazio errepresentazioa telebista-albistegietan - Euskara

Apaolazak (1993) ere ildo beretik, hizkuntzaren funtzioak bi direla diosku:
funtzio instrumentala, alegia, komunikazio tresna gisakoa, eta funtzio
sinbolikoa.
Aipaturikoetaz gain, Tejerinak (1990), "Identidad Colectiva y Lengua.
Imagenes sociales del euskara en el posfranquismo" titulua daraman
doktorego-tesian, gehiegi sakontzen ez duen hirugarren bat aipatzen du:
funtzio politikoa. Bere esanetan,
"En determinadas situaciones sociales, una modalidad lingüística
que ha sido promovida a lengua nacional o lengua oficial de una
sociedad, como instrumento de comunicación en la Administración, en
el sistema de enseñanza o para su uso en determinados contextos
sociales, desempeña una función política. " (TEJERINA, 1990: 38)
Baina, Tejerinaren hitzetan baino, Ninyoles-en (1975) testuan artikulatzen
da hobeto funtzio sinbolikoaren proiekzio nazionala.
"En la consideración de una lengua como nacional se procura
fundamentalmente el aspecto emocional o simbólico que dicha
consideración ejerce, sobre todo cuando de ella no se sigue la efectiva
igualación con el idioma 'oficial'. " (NINYOLES, 1975: 176)
Apaolazak (1993) argiki azaltzen duenez, talde etnikoak hizkuntza
bereiztua baldin badu bere osagarrien artean, hizkuntza horren erabilera
elementu definigarria bilakatuko da eta taldearen barruan eta taldeen arteko
interakzioetan, eta, oro har, beraiek osoturiko unibertso kulturalari
espezifikotasuna emanez. Autore berak dioenez, euskal nazionalismoaren
ikuspegitik, Euskal Herria nazio gisa osatu ahal izateko euskara beharrezko
instrumentua da.
"El euskara, por razones históricas y de opresión cultural y
política, está dotado de un serie de connotaciones simbólicas con
respecto a la identidad y la pertenencia al grupo étnico vasco. Por ello
es utilizado, en función de su presencia y/o ausencia, en la constitución
del 'nosotros', y esto es recalcado en toda actividad social, cultural, y
política, e interpretado así por todos los actores sociales." (APAOLAZA,
1993: 29)
Lehen agerian gelditu denez, Mitxelenaren ustez hizkuntzan datza herri
baten bereizgarritasuna, bera baita berorren bide, adierazpide eta tresna..
Mitxelena bezala, Txillardegi eta Campion dira Euskal Herriari
bereizgarritasuna euskarak ematen diola adierazten duten autore
nagusienetakoak.
"Hizkuntza eta pentsakera" izeneko artikuluan, Txillardegik (1966) idatzi
zuen moduan, ezin da hizkuntza hitz multzo soil bat bezala ulertu, hizkuntza
bakoitzak bere egitura eta logika propioa duelako; adierazleak eta adierazia
bere era partikularrean antolatzen dituelako. Hizkuntzak herriaren pentsakera
moldatzen du eta herriak hizkuntza sortzen du etengabean. Txillardegik
laburbiltzen duenez: hizkuntza herriaren arima da.
Euskal Herriaren kasuan, etnizitate prozesuetan euskarak esangura
berezia eduki izan du hiztunen kopuru koantitatibo murritzaren gainetik ere.
"No es la posesión de la lengua por cada actor social lo que la
constituye como elemento propio y definidor del grupo étnico, sino su
____________________________________________________________
GIZARTE ETA NAZIO ERREPRESENTAZIOA TELEBISTA-ALBISTEGIETAN.
Euskal Herria Teleberri, Telenavarra eta Telenorte albistegietan. 47