Gizarte eta nazio errepresentazioa telebista-albistegietan - Euskara

aitaitezke. Koantitatiboki hain pisu handia edukitzeak gainera, Sistemaegiturakide
hauen lurraldetasun marka albistegi osoaren edukinera proiektatzea
dakar.
Guk Sistema-egitura bezala etiketatu dugun makro-tipologian,
desberdinak diren hiru pilatu ditugu: Instituzio politiko-administratiboak (%20),
Erakunde politikoak (%19,1) eta sendoena den Gizabanako Espezialduak
(%40,8).
Hiru hauen artean, esklusiboki Nafarroaz identifikatu daitezkeen nortasun
sozio-politikoen maila ere handia da, esate baterako: nafar instituzioak
(%13,1a), alderdi nabarristak (%5,1) edota Telenavarrako kazetariena
(%26,9aren inguruan zifratu daitekeena).
Informazio ikonikoaren Aktanteen artean jatorri geopolitikoan NFK-koen
presentzia %60,8an zegoenez, Sistema-egituran kokatu ditugunen artean ez
dirudi kopuru hori jeitsiko denik, guztiz kontrakoa baizik. Hori dela eta esan
dugu hasieran Aktante gisako presentzia lortzen duten tipologia sozio-politiko
desberdinen marka territorialak Nafarroako zentrikotasuna azpimarratzen
dutela.
Telenavarran bisualizatzen diren pertsonaia desberdinen artean beraz,
kopuru handiena du agintearen magalean mugitzen direnen tipologia soziopolitikoak.
Beraiei eskeintzen zaie pantailan agertzeko aukera, horrek dakarren
bisualizazio eta legitimazio publikoaz. Gainera, berehala ikusiko dugun bezala,
Aktante hauen agerpenean positibizazioa eta normaltasuna adierazten duten
egoerak nagusitzen dira.
Sistema-egituraren barruan dauden tipologia sozio-politiko desberdinak
batera hartuz hasiko gara, definigarriak dituen elementuak azpimarratuz.
Sistema-egitura, bere %65ean Gizabanakoan pertsonalizatua, gauzak
Esan eta Egitean du bere zereginik aipagarriena. Sistema-egiturak burutzen
dituen Ekintzetatik %35,9a Esateak dira eta %33an Egite aldakorrak,
gainontzekoak Egite erritualak (%18,5) eta Egoteen (%12,6) artean banatzen
dira. Baina, gainera, Ekintza hauek kalifikatzerakoan agerian gelditu da ia hutsa
dela konfliktibitatea erakusten dutenen kopurua. Kontsentsualitatea %40,9an
kokatzen da, neutraltasuna %59an dagoen bitartean.
Telenavarran, Sistema-egiturak duen zentrikotasuna, endogamia ikonikoerlazionalaz
jantzita dator. Erran nahi bait, Sistema-egiturakoak diren Aktanteak
%91,7an bere tipologia bereko Ko-Aktanteekin erlazionatzen direla. Bakarrik
%15,6an ezagutuko dute erlazio ikonikokide gisa Gizartearen Ko-Aktanteren
bat.
Sistema-egiturak, aurkezten duen Aktante kopurutzarra dela medio, bere
baitan dauden hiru tipologia sozio-politikoen interesgarritasuna ageri da.
Horregatik, Instituzio politiko-administratibo, Erakunde politikoak eta
Gizabanako Espezialduei, banaka, lerro batzuk dedikatuko dizkiegu.
Gizabanako Espezialduena da, koantitatiboki, tipologia sozio-politiko
oparoena, Aktanteetatik %40,8a hemen sartu daitezke. Bere baitan aditu eta
enpresariez (%7,9) gain, komunikabide eta kiroletako profesionalen presentzia
ikaragarria da: %33,7a.
Gizabanako Espezialdu hauek ezagutzen duten pertsonalizazioan, nola
ez, %56,8an Gizabanakoak daude. Eta, TVENAn ematen den tendentziaren
kontra horietatik %24,8an emakumezkoak dira.
____________________________________________________________
GIZARTE ETA NAZIO ERREPRESENTAZIOA TELEBISTA-ALBISTEGIETAN.
Euskal Herria Teleberri, Telenavarra eta Telenorte albistegietan. 558