Gizarte eta nazio errepresentazioa telebista-albistegietan - Euskara
Gizarte eta nazio errepresentazioa telebista-albistegietan - Euskara Gizarte eta nazio errepresentazioa telebista-albistegietan - Euskara
2.2.2.-Nortasun kolektiboa Nortasun kolektiboa, gizabanakoz osaturiko talde batek dituen elementu amankomunak eta hauek, sortu, osotu edota zabaltzeko bidean, komunikabideek jokatzen duten paperaz arituko gara, modu laburrean, ondoko lerroetan. Lehen partean, nortasun kolektiboa, soziologikoki eztabaidatsua gertatu den kontzeptuaren inguruko hainbat puntu ikutuko ditugu, kolektibitate baten karakterizazioa egiterakoan beharrezkoa delakoan. Izan ere nortasun kolektiboaren eta etnitzitatearen eta nazioaren arteko terreno amankomunaz hitzegitea beharrezkoa iruditu zaigulako. Bigarren parte baten, nortasun kolektiboaren, errepresentazio sozialen eta komunikabideen arteko erlazioak jorratuko ditugu. 2.2.2.1.-Nortasun kolektiboa, etnizitatea eta nazioa Bestelako komunikabideetan bezala, telebista-albistegietan, aurkezten/definitzen den euskal herritarron izakera abiapuntu gisa hartuz eginiko hausnarketa teoriko azalekoenak ere, agerian uzten ditu hiru kontzeptu soziopolitikoen presentzia eta elkarrekiko duten erlazioa: nortasun kolektiboa , etnizitatea eta nazioa. Nortasun kolektiboa, gizabanako zein, gure kasuan, herri baten izakera globala izendatzen duen kontzeptua da, Perez-Agotek argiki azaltzen duenez: "La identidad colectiva no es la trasposición al grupo de la conciencia de identidad personal. Las identidades colectivas son realidades socialmente producidas, socialmente objetivadas que, además, a través de los procesos de socialización se convierten en elementos de la identidad personal" (PEREZ-AGOTE, 1984: 32) " (La) Identidad colectiva hace referencia, para el sociólogo, primordialmente al mundo de las representaciones e imágenes de la realidad (realidad objetivada socialmente) y, en su proyección individual, al mundo de la conciencia. Representación y conciencia que deben ser tomadas como tales, en tanto que fenómenos.." (Ibidem: 32) Perez-Agoteren planteamenduaren mamian, errealitate gisa definitua eta ulertua dena 1 , euskal nortasun kolektiboa esate baterako, errealitate sozial modura eragina eduki eta funtzionatzen duela azpimarratzean dago. "La identidad colectiva es una manera de definir una realidad colectiva y como tal su eficacia social no depende de su verdad o falsedad científicas; esta definición es definida por unos y creída por todos los que se adhieren a ella a través de mecanismos sociales específicos."(Ibidem: 89) 1 Komunikabideek, errepresentazio sozialak gorpuztean jokatzen duten paperaz arituko garenez aurrerago, hemen, Denise Jodelet-ek kontzeptu hori definitzerakoan esanikoa ekarriko dugu: "C'est une forme de connaissance, socialement élaborée et partagée ayant une visée pratique et concurant à la construction d'une réalité commune à un ensemble social" (JODELET, D. "Représentations sociales: un domaine en expansion". Non: JODELET, D. Les représentations sociales . Paris. Presses Universitaires de France. 1989: 36) ____________________________________________________________ GIZARTE ETA NAZIO ERREPRESENTAZIOA TELEBISTA-ALBISTEGIETAN. Euskal Herria Teleberri, Telenavarra eta Telenorte albistegietan. 34
Nortasun kolektiboaren konzientzia aglutinatzaile gisa funzionatzen du gizabanakoentzako eta talde baten partaide izatearen sentimendu eta konzientzia sortzen ditu, taldea bera delarik, hain zuzen ere, konzientzia horren euskarria. Bourdieu (1985: 103) ere iritzi berekoa da, ¿Qué significa hablar? titulupeko liburuan argudiatzen duenez, talde bat berari buruzko gogoeta eta errealitatearen errepresentazioan erabiltzen dituen kategoriek, talde horren errealitatea osatzen laguntzen dute. Aurrerago ikusi ahal izango dugunez, ugariak dira aipatuak izan diren euskal nortasunaren elementu definigarriak, baina, Aierdik (1993) bere doktorego tesian idazten duen bezala: "Es evidente que tras las diferentes definiciones de lo vasco, realizadas tanto desde los diversos nacionalismos (diversificados tan solo recientemente) como desde agentes sociales no nacionalistas, se pretenden llevar a cabo definiciones performativas para generar aquellas realidades que definen." (AIERDI, 1993.: 94) Nortasun kolektiboari buruz egin daitezkeen definizio desberdinek, helburu jakina bezain praktikoa izango dute beti ere: definitutakoa gauzatzea lehena (Perez-Agotek dioenez, errealitate sozialaren definizioak errealitate horren osagarri inportanteak dira, oso), baina baita ere, aktore sozialei izakera propioaren zentzua eskeintzea/ematea eta ekintzarako norabidea markatzea 1 . Hori lortu ahal izateko, nortasun kolektiboaren definizioak, honako funtzio hauek beteko ditu: "...es un proceso de unificación de objetos y acontecimientos sociales en grupos que resultan equivalentes con respecto a las acciones, intenciones y sistemas de creencias de un individuo." (TAJFEL, 1984: 291-292) Nortasun kolektiboaren barruan, "gu" eta "eurak" nortzuk diren markatzean dago elementu garrantzitsua. "Los extra-grupos étnicos, (...), están formados por todos los que creemos que difieren de manera importante de 'nosotros' en cuanto a nacionalidad, raza o religión. Lo contrario del extra-grupo étnico es, naturalmente, el intra-grupo étnico, constituído por todos, los que 'pertenecen' al nuestro" (MERTON, 1964: 509) Extra-taldeak ez dira komunitate guztietan arrazaz bereiztuak izaten, edozein kasutan ere, aurrerago ikusiko dugunez arrazarena bada etnia baten ezaugarri gisa kontsideratua izaten den faktoretako bat. "...las diferencias raciales deben entenderse como variaciones físicas singularizadas por los miembros de una comunidad o sociedad como étnicamente significativas." (GIDDENS, 1991: 277) Extra eta intra-taldeen ardatz tematiko nagusira itzuliz, Aierdik hiru momentu antzematen ditu "gure" izakera eta nortasuna, "gutarrena", eta besteena, "kanpotarrena ", bereizteko bidean: 1Nortasun kolektiboari buruz, ikus ere: GURRUTXAGA, A. La refundación del nacionalismo vasco. Bilbo. EHU. 1990. ____________________________________________________________ GIZARTE ETA NAZIO ERREPRESENTAZIOA TELEBISTA-ALBISTEGIETAN. Euskal Herria Teleberri, Telenavarra eta Telenorte albistegietan. 35
- Page 6: Carmen Arrieta, Dorleta, Goio eta I
- Page 9 and 10: 2.2.6.1.-Genero-harremanak eta gizo
- Page 11 and 12: 5.1.7.-Tradizioa eta Modernitatea;
- Page 13 and 14: 5.3.4.3.-Indibidualitatea eta talde
- Page 15 and 16: 5.5.-HETIO-REN IKERKETA KOANTITATIB
- Page 17 and 18: soziala c) Erakunde politiko eta In
- Page 19 and 20: 5.8.3.-Albistegien itxuraketa forma
- Page 21 and 22: GIZARTE ETA NAZIO ERREPRESENTAZIOA
- Page 23 and 24: I. Zatia: abiapuntua ______________
- Page 25 and 26: I.-SARRERA ________________________
- Page 27 and 28: I.-SARRERA Euskal Telebistaren biga
- Page 29 and 30: albistegiena bereziki, informazioa
- Page 31 and 32: Marko teorikoa deritzon atalean, bi
- Page 33 and 34: II.-MARKO TEORIKOA ________________
- Page 35 and 36: Errealitatea produktu soziala da, s
- Page 37 and 38: Inguratzen gaituen gizartearen pert
- Page 39 and 40: Ezagutzaren soziologiaren (Mannheim
- Page 41 and 42: lugar de una fruición general y ha
- Page 43 and 44: Informazioa errealitatearen eraikun
- Page 45 and 46: Telebistak errealitearen eraikuntza
- Page 47 and 48: "La verdadera función del telediar
- Page 49 and 50: espazioa da Bonnemaison-entzat (198
- Page 51 and 52: sense Estat a Europa posa de manife
- Page 53 and 54: Europeartasuna eraikitzea, horretar
- Page 55: deskribatzen dira gizartearen eleme
- Page 59 and 60: "...el lazo cimentador socio-cultur
- Page 61 and 62: "Naturalment, la màxima afirmació
- Page 63 and 64: partaideen artean bateratze eta int
- Page 65 and 66: 2.2.3.-Kultura, Hizkuntza; Euskara
- Page 67 and 68: de pertanyença i el reforçament d
- Page 69 and 70: Apaolazak (1993) ere ildo beretik,
- Page 71 and 72: alejando de la realidad y, por tant
- Page 73 and 74: -produzioaren deszentralizazioan oi
- Page 75 and 76: "El lenguaje es el interprete, o, s
- Page 77 and 78: estearen emaitza dela dio. Indibidu
- Page 79 and 80: Legeak, alegia ordenamendu juridiko
- Page 81 and 82: aukeraketa eta ordezkaritza moeta h
- Page 83 and 84: "...la ampliación de las cotas de
- Page 85 and 86: 2.2.5.-Kontsentsua eta Gatazka; Bio
- Page 87 and 88: "La primera es el consensus como le
- Page 89 and 90: kontsentsuaren oinarrizko elementue
- Page 91 and 92: 1980; Tuchman, 1978a; Van Poecke, 1
- Page 93 and 94: "...television news gives the solut
- Page 95 and 96: "El feminismo es un movimiento soci
- Page 97 and 98: artean. Baina, aldi berean, eta fem
- Page 99 and 100: Ikerketa esparru hau, azken denbora
- Page 101 and 102: ocultación de la mujer y a una mas
- Page 103 and 104: controla la vida económica, polít
- Page 105 and 106: teknologikoa dakar, biak ere elemen
2.2.2.-Nortasun kolektiboa<br />
Nortasun kolektiboa, gizabanakoz osaturiko talde batek dituen elementu<br />
amankomunak <strong>eta</strong> hauek, sortu, osotu edota zabaltzeko bidean,<br />
komunikabideek jokatzen duten paperaz arituko gara, modu laburrean, ondoko<br />
lerro<strong>eta</strong>n. Lehen partean, nortasun kolektiboa, soziologikoki eztabaidatsua<br />
gertatu den kontzeptuaren inguruko hainbat puntu ikutuko ditugu, kolektibitate<br />
baten karakterizazioa egiterakoan beharrezkoa delakoan. Izan ere nortasun<br />
kolektiboaren <strong>eta</strong> etnitzitatearen <strong>eta</strong> <strong>nazio</strong>aren arteko terreno amankomunaz<br />
hitzegitea beharrezkoa iruditu zaigulako.<br />
Bigarren parte baten, nortasun kolektiboaren, errepresentazio sozialen <strong>eta</strong><br />
komunikabideen arteko erlazioak jorratuko ditugu.<br />
2.2.2.1.-Nortasun kolektiboa, etnizitatea <strong>eta</strong> <strong>nazio</strong>a<br />
Bestelako komunikabide<strong>eta</strong>n bezala, <strong>telebista</strong>-albistegi<strong>eta</strong>n,<br />
aurkezten/definitzen den euskal herritarron izakera abiapuntu gisa hartuz<br />
eginiko hausnark<strong>eta</strong> teoriko azalekoenak ere, agerian uzten ditu hiru kontzeptu<br />
soziopolitikoen presentzia <strong>eta</strong> elkarrekiko duten erlazioa: nortasun kolektiboa ,<br />
etnizitatea <strong>eta</strong> <strong>nazio</strong>a.<br />
Nortasun kolektiboa, gizabanako zein, gure kasuan, herri baten izakera<br />
globala izendatzen duen kontzeptua da, Perez-Agotek argiki azaltzen duenez:<br />
"La identidad colectiva no es la trasposición al grupo de la<br />
conciencia de identidad personal. Las identidades colectivas son<br />
realidades socialmente producidas, socialmente objetivadas que,<br />
además, a través de los procesos de socialización se convierten en<br />
elementos de la identidad personal" (PEREZ-AGOTE, 1984: 32)<br />
" (La) Identidad colectiva hace referencia, para el sociólogo,<br />
primordialmente al mundo de las representaciones e imágenes de la<br />
realidad (realidad objetivada socialmente) y, en su proyección<br />
individual, al mundo de la conciencia. Representación y conciencia que<br />
deben ser tomadas como tales, en tanto que fenómenos.." (Ibidem: 32)<br />
Perez-Agoteren planteamenduaren mamian, errealitate gisa definitua <strong>eta</strong><br />
ulertua dena 1 , euskal nortasun kolektiboa esate baterako, errealitate sozial<br />
modura eragina eduki <strong>eta</strong> funtzionatzen duela azpimarratzean dago.<br />
"La identidad colectiva es una manera de definir una realidad<br />
colectiva y como tal su eficacia social no depende de su verdad o<br />
falsedad científicas; esta definición es definida por unos y creída por<br />
todos los que se adhieren a ella a través de mecanismos sociales<br />
específicos."(Ibidem: 89)<br />
1 Komunikabideek, errepresentazio sozialak gorpuztean jokatzen duten paperaz arituko<br />
garenez aurrerago, hemen, Denise Jodelet-ek kontzeptu hori definitzerakoan esanikoa<br />
ekarriko dugu: "C'est une forme de connaissance, socialement élaborée et partagée<br />
ayant une visée pratique et concurant à la construction d'une réalité commune à un<br />
ensemble social" (JODELET, D. "Représentations sociales: un domaine en expansion".<br />
Non: JODELET, D. Les représentations sociales . Paris. Presses Universitaires de<br />
France. 1989: 36)<br />
____________________________________________________________<br />
GIZARTE ETA NAZIO ERREPRESENTAZIOA TELEBISTA-ALBISTEGIETAN.<br />
Euskal Herria Teleberri, Telenavarra <strong>eta</strong> Telenorte albistegi<strong>eta</strong>n. 34