Gizarte eta nazio errepresentazioa telebista-albistegietan - Euskara

espazioa da Bonnemaison-entzat (1981: 254-257): 'espazio soziala'
eta 'espazio kulturala' da, biak batera funtzio sinboliko eta soziala
beteaz, hortaz. Dena dago harremanetan, 'giza taldearen eraikuntza
soziala, funtzio sinboliko eta lurraldearen eraketa' (Bonnemaison,
1981: 256). Eraturiko espazioari 'geosinboloa' (geosymbole) deitzen
dio..." (ZABALO, 1992:44)
Zabalok idazten duenez, kultura baten elementuen artean kokatu beharra
dago bere lurraldearen pertzepzioa 1 . Horregatik, lurraldea ez da bakarrik nazio
baten espazio fisikoa baizik eta bere osagarri historiko eta afektiboen konkrezio
territoriala. Kasu hauetan, beraien kultura gorde guran ari diren gizarteetan
beraien lurraldearen defentsa ere agertzen da
Modu honetara, atxikimendu geografizistetatik urruti, lurraldearen balio
sinboliko, kultural eta soziala azpimarratzen dira. Horregatik hain zuzen ere,
eraketa legal, fiskal eta militarren gainetik beti ere, lurraldearen perzepzioak
"beste zerbait" hori eduki behar du, bere baitan bizi den komunitateak bere
egin dezan. Ikuspegi honetatik, komunikabidetan ageri den lurraldeak,
aipaturiko status quoaren elementu faktikoak errepresentatzen ditu, baina ezin
ditu sinbolo mailakoak ahaztu.
Historian zehar geografia zientzia neutroa eta aseptikoa zela
aldarrikatzen zutenen aurrean, geografia politikoaren defendatzaileak jarri dira.
Geografian alderdi fisikoa eta soziala loturik daudela idazten du Zabalok, bere
burua geografia politikoaren parametroetan kokatuz.
Lurraldea, geopolitikaren ikuspuntutik, espazio fisikoa ulertu eta
antolatzeko jarrera politikoaren emaitza da
"Lurraldea estruktura politiko baten azal fisikoa da
(gobernuak, estatuak, autonomiak...), beste estruktura batzutatik
diferentziaturik, Geografia eta politikak badute zerikusirik. " (Ibidem,
1992: 43)
Aipatutako kobertura fisikoa, komunikabideen estaldurari ere aplika
dakioken kontzeptua da, eta telebistaren kasuan hedaketa-sareari. Botereak, -
dela enpresariala edota politikoa-, antolatzen duen eraketa teknikoa
lurraldearen kontzepzioaren ondorioa besterik ez da. Emisio-sarearen diseinu,
ezartze eta mantenimenduaren sustarretan dago "bete nahi den" lurraldearen
kontzeptua.
Plan Nacional de Comunicación (PNC) delakoari buruz hitzegitean,
Moragasek (1988) zioenez, beharrezkoa da egitasmo horren lurralde
geografikoa definitzea berehalaxe egiten baita topo hitz beraren konponente
politikoaz:
"La primera necessitat definitòria és la de proposar el territori
o àmbit d'aplicació de la PNC. Aquesta definició no és possible al
margen de decisions estrictament polítiques. Cal pensar en els
diferents posicionaments polítics respecte a la necessitat de
1 Ubaldo Martinez-ek dioenez, "Si la lengua representa , a un cierto nivel, la continuidad
cultural de un pueblo, el territorio es otro elemento fundamental en la constitución de
los fenómenos étnico y nacionales. El territorio es en primer lugar un espacio físico en
el que los pueblos se asientan, pero es a la vez un espacio simbólico que se reivindica."
(DEL VALLE, 1988: 11). Teresa del Valle-ren liburu berean, Korrika deritzon
euskararen aldeko martxan egiten den lurraldearen eraiketa sinbolikoa aztertzen da.
____________________________________________________________
GIZARTE ETA NAZIO ERREPRESENTAZIOA TELEBISTA-ALBISTEGIETAN.
Euskal Herria Teleberri, Telenavarra eta Telenorte albistegietan. 27