Gizarte eta nazio errepresentazioa telebista-albistegietan - Euskara

Rositi-k (1980) ere telebista albistegietan aplikaturiko edukin azterketa
baten ondorioz idatzi zuen badirela egitura aipagarri batzuk albisteen atzetik:
-Ematen diren gizartearen irudi zatituen bidez, elementu-notizia bakoitza
soil-soilik ageri da, besteekin harremanik gabe, bere jatorriaren inolako
esplikaziorik gabe
-Notiziak agertarazten dira, logika ezagunik gabe, "La lógica de las cosas"
delakoaren menpe, subjektorik gabe, helbururik gabe.
-aipaturiko bi ideia horien ondotik, bada esparru bat, fragmentazio horrek
gizartean sortu dezakeen kezka eta egonezinaren kontra berma eta euskarri
modura funtziona dezakeena, seguritate eskeiniz, hau da: sistima politikoaren
irmotasuna, albistegietan horrenbeste denbora hartzen duena hain zuzen ere.
"Television and construction of reality" titulupean hainbat estatuetako
ikerketa taldeen emaitzetan, telebistagintza informatiboak eskeintzen dituenak
aztertzen diren. Ikerketaldi horretan parte hartzailea izan zen Dalhgren-ek
(1982) dioenez, albistegietan mundua ikusteko moduak erakusten dira.
Albistegiak diskurtsoak dira eta bertan elementu informatiboa eta mitikoa
bateratu egiten dira. Ikerlari suediarraren iritziz, albistegiek funtzio hauek
betetzen dute:
-hiritargoari esangurak eta erreferentziak eskeintzen dizkio
-gure ezagutzan antolatu eta presente egiten du egungo ordenu soziala
-gizartearen baitako egitura, elementu desberdinen arteko erlazioak,
bakoitzaren funtzioak eta lidergoak zirriborratu, lehenengo, eta legitimatu egiten
ditu gero
-interesgarrienak diren gai sozialak interpretatu eta erresolbitu egiten ditu
-entzulegoa mitikotasun sozialean integratu eta inplikatu egiten du.
Dahlgren-ek egiten duen azterketari, osagarri ideologikoa gehituz,
Chomsky eta Herman-en hitzak datoz harira:
"...el 'propósito social' de los medios de comunicación es el de
inculcar y defender el orden del día económico, social y político de
los grupos privilegiados que dominan el Estado y la sociedad del
país. Los medios cumplen este propósito de diferentes maneras:
mediante la selección de los temas, la distribución de intereses, la
articulación, el énfasis y el tono, así como manteniendo el debate
dentro de los límites de las premisas aceptables." (CHOMSKY eta
HERMAN, 1990: 341)
2.1.6.-Herriaren eraikuntza mediatikoa
Komunikabideak, eta hauen artean telebistak, errealitatearen islada baino
berorren konfiguratzailea dela aipatu dugu, behin eta berriro. Telebistaren
bitartekaritzaz, ingurune pribatu eta kolektiboa, hurbilena bezala mundu
mailakoa, antolatu eta erlazionatzen ditugu. Gertatzen direnaz dakiguna, neurri
handi baten telebistaren bidez heldu izanak, mezuan inplizitoak diren hainbat
egitura eta ikusmolde integratzera garamatza, inkonzienteki gainera. Modu
horretara, telebistak informazioak eta ikuspegiak eskeintzen dizkigu barnera
ditzagun, Dahlgren-ek aipatzen duen 'ideazioan' ("the process of forming ideas
or images") eragin handia duelarik.
____________________________________________________________
GIZARTE ETA NAZIO ERREPRESENTAZIOA TELEBISTA-ALBISTEGIETAN.
Euskal Herria Teleberri, Telenavarra eta Telenorte albistegietan. 24