Gizarte eta nazio errepresentazioa telebista-albistegietan - Euskara

media) ser asumidas implícitamente como objeto de conocimiento
recíproco, como base (en cierta medida) común, como recurso cuyo
conocimiento se puede considerar obvio" (WOLF, 1994: 119-120)
2.1.3.-Komunikabideak eta errealitate soziala
Mundua eta bere baitako elementuez dakiguna, neurri handi baten,
komunikabideen bidez heltzen zaigula aipatu dugu. Komunikabideen mezuak
nolakoak diren, eta beraz, gertaera desberdinen errepresentazioak eta
publizitazioa zela egiten diren ikusiko dugu ondoko lerroetan.
Zalantzarik gabe, egungo bizimoduan komunikabideek -eta hauen artean
bereziki telebistak- duten eragina handia da. Sozializaziobideen artean kokatua,
beraiei leporatzen zaie, familia, eskola, edota lagunen bidez egiten denaren
antzera, antolaketa sozialaren oinarriak erakutsi eta barneratzeko tresnapapera
jokatzea. Altheidek (1976) azpimarratzen duenez, mundu gero eta
konplexuagoan eta harreman pertsonal esturik gabeko gizartean,
komunikabideek oro har, baina telebistak nabarmenki, paper izugarria jokatzen
dute, beraien bitartez sortuko direlako norbera, bere ingurunea eta "kanpoko"
errealitatearekiko loturak.
Telebistak gainera gertutik bizi izaterik ez ditugun gertaerak etxeko egon
gelan jarriko dizkigu dohan, fiktizioa den partehartzea eskeiniz. Dependentzia
informatiboa sortuko du, eta hori baino garrantzitsuagoa den ondorioa ekarriko
du: gertaera desberdinak kokatzeko eta ulertzeko testuingurua eskeiniko digu,
errealitate soziala denaren pertzepzioan paper ikaragarria jokatuz (Blumler eta
Gurevitch, 1982).
Bizitza sozialaz eta munduaren gain jende gehienak dauzkan ideiak, eta
eduki beharko lituzkeen pentsamolde, jarrera eta erreakzioak telebistak
markatuak dira. Eta hori baino gehiago, kontakizun informatiboak "errealite
sortzaile" gisan, "pasatzen dena" kontatzeaz gain, "gertaturikoaren"
interpretazioa eskeintzen digu. Izan ere, gertaera sozialaren elementuen
aukeraketa eta ordenaketa narratiboaren baitan gertaera beraren interpretazioa
txertaturik baitoa (Garcia, Menor eta Perales, 1987).
Gertaerak, komunikabideen bidez ezagutzen ditugu neurri handienean,
ezagutza mediatiko orokortu horrek, Rodrigok (1989) dioen bezala, errealitate
sozial eraikitzaile nagusi gisa kontsideratzera eraman gaitzake.
"Los mass media son, en las sociedades industriales, el ámbito
donde se produce y transmite nuestra realidad social" (RODRIGO,
1986: 27)
Mass medien eragina errealitate soziala eraikitzerakoan oso handia dela
onartu arren, Hawkins eta Pingree-ren (1983) akotazioak eta erlatibizazioak
zehatzak iruditu zaizkigu. Beraien ustez bost bat badira errealitate sozialaren
eraikuntzan telebistak jokatzen duen paperean (konplexu eta zeharrekoan)
kontuan hartu beharreko matizazioak:
"las competencias de los sujetos en el tratamiento de las
informaciones y las restricciones de tipo estructural cognitivo; la
conciencia crítica del consumo de televisión; la experiencia directa y
otras fuentes que confirman o desmienten los mensajes televisivos;
las experiencias de tipo socioestructural; el proceso de cultivo
vinculado a contenidos específicos o a una fruición selectiva, en
____________________________________________________________
GIZARTE ETA NAZIO ERREPRESENTAZIOA TELEBISTA-ALBISTEGIETAN.
Euskal Herria Teleberri, Telenavarra eta Telenorte albistegietan. 18