Gizarte eta nazio errepresentazioa telebista-albistegietan - Euskara

-"navarro/comunidad autonoma navarra" (%7,2/7,9)
-"autonomia" (%5,4/2,4)
-"comunidad autonoma vasca" (%4,2/4,2)
-"Estado español/Estado" (%4,2/6,1)
-"País vasco" (%4,2/5,5)
-"vasco-navarro" (%4,2/4,3)
Lehenagoa esan bezala esplizitazio geokomunitario hauek ez dira oso
sarri erabiliak izaten (IUen %16,7/16,4). ETBren albistegietan "vasco" orokorra
ugarien agertzen dena izan arren, horren atzetik datozen esplizitazio moduek
"ikutu autonomista" garbia dute. Esan nahi baita, "vasco", "Euskadi" eta "Pais
Vasco" esamoldeek bezain beste garrantzi dutela marka autonomikoa
integratua dutenak: "comunidad autonoma de navarra", "comunidad autonoma
vasca" edota "autonomia" bezalakoak.
Egungo eraketa politiko-administratiboarenganako "errespetua" erakutsiz
ere, Euskal Herria (%3,6/3,6) ageri da albistegietan. Modu berean, "España"
baino "Estado español" eta "Estado" (%4,2/6,1) dira ugariago berbalizatzen.
Esan dugun bezala, Ekintza eta Eragin-tokien bidez jakin daiteke
telebista-kanale bakoitzak non eta noraino dituen bere muga informatibo eta
erreferentzialak.
Toki-esplizitazioak egiten direnean, interesgarria da jakitea nork egiten
dituen eta nolakoak erabilitako erak. ETBren kasuan, esplizitazio geokomunitario
gehiena kanalearen esku uzten da: profesionalek hitzez esanak
edota printerra erabiliz.
Teleberrin gehienetan (%70,7/72,1) esplizitazioak esatari profesionalek
egiten dituzte, teleprinterraren bidezkoa ere garrantzi handikoa delarik:
%28,6/25,1. Pantailaratuak izaten diren bestelako pertsonaien hitzetan ere
agertzen dira (%16,4/15,3) aipaturiko esplizitazio geo-komunitarioak.
Toki edo erakunde politiko zein administratiboen izenak
pantailaratzerakoan ETBk gaztelera erabiltzen du ugarien (%46/46). Halere,
euskaraz (%22,7/23,2) zein euskaraz eta gazteleraz (%27,2/26,3) berdin
izendatzen direnen kasua ere, estatistikoki, kontuan hartzeko modukoa da.
(72. grafikoa: ETBren IUen Ekintzaren esplizitazioa: hizkuntza)
____________________________________________________________
GIZARTE ETA NAZIO ERREPRESENTAZIOA TELEBISTA-ALBISTEGIETAN.
Euskal Herria Teleberri, Telenavarra eta Telenorte albistegietan. 370