Gizarte eta nazio errepresentazioa telebista-albistegietan - Euskara

HETIOn pantailaratzen diren pertsonaia desberdinen artean nagusi dira,
bakarrik (%55,3) agertzen direnak. Gizabanako hauetatik %88,4a gizonezkoak
dira eta emakumezkoak gainontzeko %11,6a.
Pertsona solteak baino, multzoak agertzen diren kasuetan, hirutik
gorakoen jende pilak dira ugarienak: %38,6az.
Aipatu ditugun datuen arabera, pertsonalizazio mailan gizabanakoak
irabazi arren, presentzia grupalak ere bere lekua du. Baina bi hauen izakera, ez
da funtzio telebisiboari dagokionez berdina izaten.
Alegia, pantailan, Ez-Mediatzaile gisa ageri diren pertsonen artean %44,1
da bakarrik indibidualitatez osatua. Aldiz, Mediatzaileen artean, bataz bestea
eginez, %96,8ra heltzen da pertsona solteen presentzia, eta hauetatik, joera
lehen ere aipatu dugunez, bakarrik %17,7an dira emakumezkoak.
Mediatzaile profesionalena da funtzio telebisibo bakarra ehuneko
laurdenean (%26,1) jarriko duena emakumezkoen parte hartzea.
Aditu edota instituzio zein alderdietako bozeramale lanetan ageri den
pertsonetatik, ehuneko 3,5an izaten dira andrazkoak, gainontzeko %96,5
gizonezkoak direlarik.
Ikusi dugunez, albistegiak, funtzio telebisiboari dagokionez,
indibidualitatea aukeratzen dute mediatzaile lanetan aritzen direnentzako eta
konponente androzentrikoa oso agerian dagoelarik. Horrezaz gain,
pantailaratuak izaten diren pertsona horien adinari kasu eginez, 18-65 urte
bitartekoen (%91,1) gehiengo ikaragarria konprobatu ahal izan da. Gazteagoak
(%1,3) zein edadetuen (%3) presentzia pantailan hutsaren hurrengoa da. 1
Beraz, HETIOren albistegietan, ikusten ditugun pertsonen edadea aro
produktiboan daudenenaz parekatu daiteke.
a) Aktanteen nortasunean sakonduz
Pertsonaia ikonikoei Aktante izena eman diegun bezala, beraiekin interaktuatzen
ageri direnak Ko-Aktanteak dira. Bi hauen izakeran murgilduko gara
ondoko azpiataletan, baina lehenean nagusi den Aktantearen nortasun soziopolitiko
eta jatorrizkoa duen izakera geopolitikan sakonduz. Pertsonaia ikoniko
horien agerpen mailari buruzko hainbat zehaztasun ere eskeiniko dugu
ondorengo lerrootan.
Albistegietan ageri diren pertsonaien nortasun sozio-politikoa aztertuz,
jakin dezakegu egungo eraketa sozial eta politikoan, lanbidez zein funtzioz
nolakoa den betetzen duten errola. Lau tipologia-multzo definitu ditugu,
hitzezko informazioan egin dugun bezala, hiru lehenak Sistema-egituraren
barruan pilatu ditugu eta azkena jende soila eta herritar arruntena da: Instituzio
politiko-administratiboak, Erakunde politikoa eta Gizabanako Espezialduak
lehen multzoan eta Gizartea, bigarrenean.
Aginte-eremuetan aritzen diren Sistema-egiturako Aktanteek ehuneko
75,8a errepresentatzen dute. Hauen artean berebiziko garrantzi koantitatiboa
dute Gizabanako Espezialduek (%34,8); Erakunde politiko (%23,8) eta
Instituzio politiko-administratiboen (%17,2) aurretik.
1Aldagai bi hauen gurutzaketak estatistikoki baino, erakusten duen joera erakusteko
baliotsua zaigu. Ikus: ji-karratuaren frogari buruko azalpena 3.1.4. azpiatalean.
____________________________________________________________
GIZARTE ETA NAZIO ERREPRESENTAZIOA TELEBISTA-ALBISTEGIETAN.
Euskal Herria Teleberri, Telenavarra eta Telenorte albistegietan. 324