Gizarte eta nazio errepresentazioa telebista-albistegietan - Euskara

Bi parametro horientzako baliogarria den esplizitazio geoadministratiborik
aurkitu barik, Teleberrin ugariak dira Pais Vasco eta Euskadi parekatuz, EAE
zein EH-4a izen erabilerak. "Vasco" esplizitazioak zentzu trans-autonomista
du, baina Iparraldea kanpo utziz.
Estatuko esparru orokorrari dagokionez, "España" esplizitazio emana
duten IUKetan ere, berehala bihurtzen da "Estado español" ETBren
politikarekin ados dagoelarik azken hau.
Esplizitazio geopolitikoak duen garrantzia handia denez, Eguraldiari
buruzko IUKetan elementu interesgarriak aurki daitezke. EH-ko mapa baten,
zazpi lurraldeen berri ematen da, baina hauetatik hirutan zentratzen da
sakonean informazioa emanez. Ikonikoki lurraldetasun osoa markatzen badu
ere, EAEn zentratu eta, agerian uzten du, autonomia hau dela bere kokagune
nagusia.
Euskal Telebistak non kokatzen duen bere burua, nola zirriborratzen
duen "gurea" den lurraldea argitzeko bi elementu kontuan hartu beharra dugu:
medioak erabiltzen dituen esaldi inplikatzaileak ("nuestra comunidad", "cómo
somos los vascos"...) eta, deklarazioak egiten ateratzen direnek erabiltzen
dituztenak. Azken honi dagokionez, agerian gelditzen da ETBko albistegietan,
ontzat ematen direla alderdi bakoitzak erabiltzen dituen esamoldeak. Telebista
kateak bere aldetik ugariago ditu amankomuneko izakera territoriala
adierazten dutenak, hori bai, eraketa autonomikoarekin koherentea izanik.
Orain arte esandakoaren ildotik, ETBko notizi-saioetan gertaeraren bat
besteren batekin erlatibizatu edo konparatu nahi denean, elementu
erreferentziala oso gutxitan izaten da Estatu espainiarra edo bere biztanleria.
Teleberrik errazago jotzen du, euskal herritarrak batu, beraien arteko
desberdintasunei garrantzia kendu, eta talde homogeneo bat bezala,
Europako beste hiritarrekin konparatzera. Erreferentzialtasun espainiarrak ia
ez du lekurik aurkitzen, inplikazio instituzionalak dituzten IUKetan salbu.
Euskal izakera kolektiboa, komunitate zentzua eta erreferentzialtasuna
erabiltzen da ETBko Teleberrietan.
5.2.2.-Nortasun kolektiboa
5.2.2.1.-Euskal herritargoaren izakera
Teleberrin "gutasuna" -izakera kolektiboa- nola ageri den definituta
ikusteko interesgarria da (TVEBIren kasuan egin dugun bezala) IKEIren
inkestaren emaitzak azaltzen dituen IUK-n fijatzea. Hemen ere, Hego Euskal
Herriaren eraketa administratibo-komunitario eta probintziala aipatzen da,
baina ororen gainetik "vasco" izaera agerian utziz. Euskal herritarrak nolakoak
diren aztertzeko asmoz eginiko ikerketa soziokulturalaren emaitzak
ematerakoan esaten da:
"Lo que les vamos a contar ahora habla de cómo somos los
vascos, cada vez más parecidos al resto de los europeos. Según un
estudio elaborado en las Comunidades Vasca y Navarra, nuestra
sociedad es cada vez más moderna, más abierta y más urbana. Por
cierto, que a pesar de lo que dicen los chistes de guipúzcoanos y
____________________________________________________________
GIZARTE ETA NAZIO ERREPRESENTAZIOA TELEBISTA-ALBISTEGIETAN.
Euskal Herria Teleberri, Telenavarra eta Telenorte albistegietan. 151