Unibertsitateko ikasleen ariketa fisiko ohiturak, egoera ... - Euskara
Share Embed Flag
Download ePaper

Unibertsitateko ikasleen ariketa fisiko ohiturak, egoera ... - Euskara

Unibertsitateko ikasleen ariketa fisiko ohiturak, egoera ... - Euskara Unibertsitateko ikasleen ariketa fisiko ohiturak, egoera ... - Euskara

euskara.euskadi.net
from euskara.euskadi.net More from this publisher
26.08.2013 Views

Metodoak maximoa edo gaitasun aerobiko maximoa lortzeko aukera handiagoa da. Gainkarga hemodinamiko txikiagoarekin oxigeno-kontsumo maximoaren balore altuagoak lortzen dira. Hala ere, gurpildun tapizeak zenbait eragozpen ditu. Hoien artean, kostu handiagoa, espazioaren mugak eta beste zenbaiten artean zarata eta hainbat neurketen zailtasunak aipa daitezke. Ahaleginaren kuantifikazioaren zehaztasuna txikiagoa da, hau ez baitago soilik abiadura eta maldaren menpe, pertsonaren pisuak ere bertan garrantzia daukalako (Ferris Santes eta lank., 1989; Martinez Caro, 1990b, 1990b; Wasserman, 1994). Bestalde, energiaren gastua tapizarekin izandako edozein kontaktuagatik alda daiteke, edo eta zangokadaren luzeragatik, grabitatearen zentruaren mugimenduengatik eta ibiltzetik korrika egiterako aldaketagatik, kalkulatutako gaitasun funtzionala faltsutuz (Wasserman 1994). Hau dela eta, ikerketa honetan zikloergometroa aukeratu zen. Bestalde, oxigeno-kontsumoa neurtzeko froga maximoak eta submaximoak erabili daitezke. Ikerketa honetan, froga submaximo bat aukeratu zen, osasun arrisku gutxiago eta laginaren ezaugarriekiko egokitasun maila handiagoa zelako. Froga submaximoak ondoko kasu hauetan erabiltzen dira: diagnostikatutako kardiopaten kasuan, balorazio diagnostiko bat behar ez duten eta itxuraz osasuntsuak diren pertsonen egoera fisikoaren balorazioan (Calderon Soto eta lank., 2000) edo eta zahartzaroan gertatzen diren efektuak kontuan hartu behar diren kasuetan. Froga maximoek, osasun-arrisku handiagoak dituzte, pertsonek ahalegin gero eta handiagoak eskatzen duten lan fisikoak egin behar dituztenez, egoera fisikoak garrantzi handia du. Ikasleak ez daude bereziki motibatuta eta froga maximoen kasuan ahalegin maximoa eskatzen denez, motibazioa eta gogoek garrantzi handia dute. Batez ere froga mota hauek kirolarien kasuan erabiltzen dira, hauen ezaugarrientzat egokitasun maila handiagoa baita. Beste alde batetik, froga maximo bat erabilita egiten den ahalegina maximoa ez bada, maximotasunaren neurketa mailaren zehaztasuna galdu egiten da. Aipatutakoaz gain, gure kasuan, metodo ekonomikoa izateaz gain, ikasleei frogak egiteko eskatzen zitzaien denborari zegokionez eta parte hartze altua lortzeko, erabilitako metodoa erraza eta laburra izan behar zuen. 68 Material eta metodoak

Metodoak Aurretik aipatutako arrazoi ezberdinengatik, ikasleen gaitasun aerobiko maximoa estimatzeko, zikloergometroa eta froga submaximoa aukeratu ziren. Helburu hau lortzeko, Astrand-en testa erabili zen (Astrand PO eta lank., 1985). Ikertzaile hauek, 18 eta 30 urte bitarteko gizonezko gazteen batez besteko bihotz maiztasuna 128 pultsazio minutuko eta emakumezkoena 138 pultsazio minutuko zela behatu zuten oxigenokontsumo maximoaren % 50-ean. Modu berean, oxigeno-kontsumo maximoaren % 70-ean aldiz, gizonezkoen batez besteko bihotz maiztasuna 154 eta emakumezkoena 164 pultsazio minutukoa zen. Datu hauetan oinarrituta, oxigenokontsumo maximoa estimatzeko taula bat landu zuten, hala nola, normograma. Gaur egun, test submaximo eta ez-zuzen honen baligarritasuna probatua dago eta askotan erabiltzen da (Macsween, 2001; Kang eta lank., 2001; Stevens eta lank., 1996). Froga egiteko, zikloergometro bat eta pultsometro bat erabili ziren. Astrand-en testean, gaitasun aerobikoaren iragarpena, sexuan, adinean, ahalegineko bihotz maiztasunean eta zikloergometroan egindako ahaleginaren intentsitatean oinarritzen da. Testaren hasieran, ikasleek zikloergometroan minutuko, 50 birako erritmoan pedalei eragiten zieten 50 watioko potentzian. Lehenengo bi minututan zehar erritmo eta potentzia horretan pedalei eragin eta lortutako bihotz maiztasunaren arabera, karga ezberdinak gehitzen zitzaizkien amaierako taupadak 125-170 taupada minutuko tartean egon zitezen (mutilen kasuan 100 watio eta 150 watio artean; eta nesken kasuan aldiz, 75 watio eta 100 watio artean). Amaierako taupadak, bostgarren eta seigarren minutuen artean izandako batez besteko bihotz maiztasuna kalkulatuz erregistratzen ziren. Guztira ikasleek sei minututan zehar pedalei eraginez lana egin behar zuten, minutuko 50 birako erritmoan. Azkenean, potentzia edo mugitutako karga (watiotan) eta bihotzeko maiztasuna korrelazionatzen ziren, Astrand-en Normogramaren bitartez (V. Eranskina). Beti ere, ikaslea neska edo mutila zen kontuan izan behar zen. Metodo hau erabiliz, beti ere zeharkako eran, norbanakoaren gaitasun aerobiko maximoa edo pertsonaren oxigenokontsumo maximoa kalkula daiteke (Astrand PO eta lank., 1985). Emaitzak oxigeno-kontsumo maximo absolutuan (l/min) lortzen ziren. Ondoren, ikaslearen pisuarekin zatituz oxigeno-kontsumo maximo erlatiboa lortzen zen (ml/Kg/min). Bestetik, ikaslearen gihar pisuaren araberako oxigeno-kontsumo maximoa Material eta metodoak 69

Metodoak<br />

maximoa edo gaitasun aerobiko maximoa lortzeko aukera handiagoa da. Gainkarga<br />

hemodinamiko txikiagoarekin oxigeno-kontsumo maximoaren balore altuagoak lortzen<br />

dira. Hala ere, gurpildun tapizeak zenbait eragozpen ditu. Hoien artean, kostu<br />

handiagoa, espazioaren mugak eta beste zenbaiten artean zarata eta hainbat<br />

neurketen zailtasunak aipa daitezke. Ahaleginaren kuantifikazioaren zehaztasuna<br />

txikiagoa da, hau ez baitago soilik abiadura eta maldaren menpe, pertsonaren pisuak<br />

ere bertan garrantzia daukalako (Ferris Santes eta lank., 1989; Martinez Caro, 1990b,<br />

1990b; Wasserman, 1994). Bestalde, energiaren gastua tapizarekin izandako edozein<br />

kontaktuagatik alda daiteke, edo eta zangokadaren luzeragatik, grabitatearen<br />

zentruaren mugimenduengatik eta ibiltzetik korrika egiterako aldaketagatik,<br />

kalkulatutako gaitasun funtzionala faltsutuz (Wasserman 1994). Hau dela eta, ikerketa<br />

honetan zikloergometroa aukeratu zen.<br />

Bestalde, oxigeno-kontsumoa neurtzeko froga maximoak eta submaximoak erabili<br />

daitezke. Ikerketa honetan, froga submaximo bat aukeratu zen, osasun arrisku<br />

gutxiago eta laginaren ezaugarriekiko egokitasun maila handiagoa zelako.<br />

Froga submaximoak ondoko kasu hauetan erabiltzen dira: diagnostikatutako<br />

kardiopaten kasuan, balorazio diagnostiko bat behar ez duten eta itxuraz osasuntsuak<br />

diren pertsonen <strong>egoera</strong> <strong>fisiko</strong>aren balorazioan (Calderon Soto eta lank., 2000) edo eta<br />

zahartzaroan gertatzen diren efektuak kontuan hartu behar diren kasuetan.<br />

Froga maximoek, osasun-arrisku handiagoak dituzte, pertsonek ahalegin gero eta<br />

handiagoak eskatzen duten lan <strong>fisiko</strong>ak egin behar dituztenez, <strong>egoera</strong> <strong>fisiko</strong>ak<br />

garrantzi handia du.<br />

Ikasleak ez daude bereziki motibatuta eta froga maximoen kasuan ahalegin<br />

maximoa eskatzen denez, motibazioa eta gogoek garrantzi handia dute. Batez ere<br />

froga mota hauek kirolarien kasuan erabiltzen dira, hauen ezaugarrientzat egokitasun<br />

maila handiagoa baita. Beste alde batetik, froga maximo bat erabilita egiten den<br />

ahalegina maximoa ez bada, maximotasunaren neurketa mailaren zehaztasuna galdu<br />

egiten da. Aipatutakoaz gain, gure kasuan, metodo ekonomikoa izateaz gain, ikasleei<br />

frogak egiteko eskatzen zitzaien denborari zegokionez eta parte hartze altua lortzeko,<br />

erabilitako metodoa erraza eta laburra izan behar zuen.<br />

68 Material eta metodoak

logo

Prodotti

Risorse

Aziende

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!