Unibertsitateko ikasleen ariketa fisiko ohiturak, egoera ... - Euskara

Ariketa fisikoaren onurak osasunean
asintomatikoek, hilkortasun goiztiarra eragiten duten bihotz eta odol-hodietako edozein
gaixotasun pairatzeko arrisku baxuagoa dute.
Bihotzari dagokionez ariketa fisikoak, eragin nabaria du bere funtzioan, bolumena
eta indarra handitzen baititu, uzkurtzeko gaitasuna hobetuz (Stratton eta lank., 1994).
Bihotz indartsu bat, heldutasunean eta zahartzaroan agertzen diren bihotz arazoei
aurre egiteko lagungarria izango da.
Ariketa fisiko jarraiak odol hodi gehiago sortzen laguntzen duenez, odol hodietan
ere onurak sortzen ditu (Hepple eta lank., 1996), modu honetan, oxigenoa eta
elikagaiak muskuluetara hobeto iristen dira. Bestalde, zahartzean, arteriak lodiagotu
eta gogortzeaz gain (arterioesklerosia), hormetan gantza pilatzearen ondorioz
pasabidea estutzen da. Egungo ikerketek, ariketa fisiko jarraiak prozesu hauek
atzeratzen dituela adierazten dute (Moyna eta lank., 2004).
Hasieran aipatu bezala, bihotz eta hodietako gaixotasunak herrialde garatuetan
hilkortasun maila handiena eragiten duten gaitzak dira. Hipertentsioa gaixotasun hauek
pairatzeko arrisku faktore garrantzitsua da. Gaur egun gauza nahiko jakina da ariketa
fisiko erregularrak hipertentsioaren tratamendu eta prebentzioan garrantzi handia duela
(Paffenbarger eta lank., 1991).
Lehen populazio-ikerketek adierazten zuten moduan, sedentarioek hipertentsioa
izateko arrisku handiagoa duten ariketa fisikoa egiten dutenen aldean (Paffenbarger
eta lank., 1983; Blair, 1984). Badaude ere, antzeko emaitzak aurkezten dituzten
ikerketa asko (Jennings eta lank., 1986; Tell eta lank., 1988, Donahue eta lank., 1988;
Fortmann eta lank., 1988; Ekelund eta lank., 1988; Trypton, 1993; Watson eta lank.,
2003; Fleischman eta lank., 2004; Krousel-Wood eta lank., 2004). Nahiz eta ekintzamekanismoa
argirik ez egon, ariketak hipertentsio arina duten gaixoen kasuan presio
arterialaren kontrolean laguntzen duela frogatu da (Seals eta lank., 1984; Caspersen
eta lank., 1985; Ishikawa-Takata eta lank., 2003; Wallace, 2003).
1.2.2. Ariketa fisikoaren eragina sistema muskulu-eskeletikoan
Hezurrek eta muskuluek gure gorputz masaren portzentaje handia osatzen dute.
Haiei esker mugitu gaitezke eta jarrera manten dezakegu. Gure hezur edo muskuluek
indarra galtzen badute, mugimenduak galarazten dira eta indar galera handia bada,
16
Sarrera