Unibertsitateko ikasleen ariketa fisiko ohiturak, egoera ... - Euskara
Unibertsitateko ikasleen ariketa fisiko ohiturak, egoera ... - Euskara
Unibertsitateko ikasleen ariketa fisiko ohiturak, egoera ... - Euskara
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Ariketa <strong>fisiko</strong>aren onurak osasunean<br />
Kirolaren onurak osasunean ia beti <strong>ariketa</strong> <strong>fisiko</strong>ari lotuta daude. Horregatik<br />
kirolaren onuraz hitz egitean, osasunari loturik dauden ezaugarrietan behinik behin,<br />
<strong>ariketa</strong> <strong>fisiko</strong>aren onuraz hitz egiten da. Osasuna mantentzeko kirola edo <strong>ariketa</strong><br />
<strong>fisiko</strong>a jarraitua izan behar duenez, egokia litzateke ume eta gazteek betiko finkatu<br />
daitezkeen kirol eta <strong>ariketa</strong> <strong>fisiko</strong>aren <strong>ohiturak</strong> hartzea.<br />
Ariketa <strong>fisiko</strong>ak osasunaren alor askotan eragina du (Warburton eta lank., 2006).<br />
Ondorengo lerroetan alor hauek banaka azalduko ditugu.<br />
1.2.1. Ariketa <strong>fisiko</strong>aren eragina bihotz eta odol-hodien sisteman<br />
Bihotz eta hodietako gaixotasunak mendebaldeko gizartean hilkortasun handiena<br />
eragiten duten gaitzak direla hasieran aipatu da. INE-k 2006. urtean argitaratutako datu<br />
estatistikoen bitartez, gure gizartean, joera hau bermatzen duen bizitza eredua nagusi<br />
dela adierazi du.<br />
Gaixotasun kardiobaskularren oinarrizko arrisku faktore aldakorren ezagupena,<br />
osasun prebentziorako guztiz lagungarria da (Magro López eta lank., 2003). Izan ere,<br />
bizimoduaren aldaketen bidez gaixotasun hauen eragina zeharo murriz daiteke.<br />
Besteak beste, elikadura zainduz, erretzeari eta gehiegi edateari utziz, estresa<br />
saihestuz edota <strong>ariketa</strong> <strong>fisiko</strong>a eginez bihotz eta odol-hodietako gaixotasuna izateko<br />
arriskua modu adierazgarriz jaisten da (AHA, 1992). Honela, gaixotasun hauen faktore<br />
aldakor garrantzitsuenak: tabako kontsumoa, hipertentsio arteriala eta<br />
hiperkolesterolemia izateaz gain, diabetesa, obesitatea, gehiegizko alkohol kontsumoa<br />
eta sedentarismoa kontuan izan behar diren beste faktoreak dira (Panagiotakos eta<br />
lank., 2003; Carmeli eta lank., 2003).<br />
Ariketa <strong>fisiko</strong>a eta kardiopatia iskemikoaren arteko osasun-erlazioa aurkitu zuten<br />
lehenengo lanak 1950. hamarkadakoak dira (Morris eta lank., 1953). Gaur egun,<br />
hainbat egilek, pertsona aktibo eta inaktiboek gaixotasun kardiobaskularra jasateko<br />
duten arrisku erlatiboa aztertzean, sedentarioena handiagoa dela argitaratu dute<br />
(Rabkin eta lank., 1997; Watson eta lank., 2003; Krousel-Wood eta lank., 2004;<br />
Fogelholm, 2008).<br />
Warburton eta bere lankideek 2006. urtean argitaratutako lanaren arabera, <strong>ariketa</strong><br />
<strong>fisiko</strong> erregularra eta sasoi <strong>fisiko</strong> maila altuagoa duten gizon zein emakume<br />
Sarrera 15
Change language