L'Africa romana - UnissResearch - Università degli Studi di Sassari
L'Africa romana - UnissResearch - Università degli Studi di Sassari L'Africa romana - UnissResearch - Università degli Studi di Sassari
362 Johannes Irmscher nem perpetuum nominato Titulus flaminis antiquus a Christianis receptus est; quale officium significaverit, ignoramus. Sepulcrum episcoporum Romani atque Rustici inscriptio C/L 879/880 ex Africa proconsulari orta annuntiat; postea nomina Exitiosi episcopi et Constantini subdiaconi addita esse apparet. Ecc1esiae catholicae addicti erant, cum titulus Numidicus (C/L 2046) formula «Deo laudes» ornatus sectam Donatistarum memorat; orthodoxi formula «Deo gratias» utebantur. Aliae Numidiae inscriptiones alia vocabula Christiana ostendunt: Spes in Deo et in Christo, CIL 2219; Si Deus pro nobis, quis adversus nos? - Fide in Deum et ambu/a! CIL 2218. Titulus C/L 5262 anno qui ngentesimo quinquagesimo septimo scriptus annos secundum aeram Carthaginiensem, cuius pauca exempla exstant, enumerat. Ex Mauretania Caesariensi lapidis CIL 9248 mentionem fado, memoriae tribuni militum inscripti, qui in equestribus numeris Vandalicis a lustiniano distributis stipendia meruerat. Nunc ad inscriptiones vere historicas transeamus. Magni momenti nobilis illas inscriptiones tractantibus Solomo erit, consul, domesticus Belisarii, magister militum atque praefectus praetorio, qui anno qui ngentesimo quadragesimo quarto in pugna apud Cillium commissa cecidito Thevestae, in oppido Numidiae celeberrimo, porta triumphalis inscriptione CIL 1863 ornata erat quae sequitur: «Nutu divino, felidssimis temporibus piissimorum dominorum nostrorum /ustiniani et Theodorae Augustorum post abscisos ex Africa Vandalos extrinctamque per Solomonem, gloriosissimo et excel/entissimo magistro militum, ex consu/e, praefecto Libiae [= Libyae] ac patrido, universalem Maurusiam gentem, providentia eiusdem eminentissimi viri Theveste dvitas a fundamentis aedificata est». Sed Madauram quoque a Solomone munitam esse bilinguis inscriptio C/L 4677 demonstrat: Madaura «aedificata est temporibus piissimorum dominorum nostrorum Iustiniani et Theodorae, providentia Solomonis gloriosissimi ex consu/e, magistri militum et praefecti Africae»l. Etiam Thagurae Solorno bene meritus est; oppidum munitum erat 1tpovoiQ 'tOl> ev&ol;onl'tou tmUnKoù o-rpa:tTlYou Kuì ÈnuPlou "tiic; 'AepPlKi;ç IOAOJ.1CùVOC; (CIL 16851). Praeterea Gadiaufalae (CIL 4799), in castello Zabi in Mauretania Sitifensi sito (CIL 8805), Sitifi (CI L 8483), Capsae (CIL 100/101), in civitate Chusira (C/L 700) aeque ac in colonia l Textus secundum S. GSElL, lnscriptions latines de l'Algérie, t. l, Lutetiae Parisiorurn 1922, p. 196 apparatus. Inscriptiones Africae Byzantinae 363 Sufes (C/L 259) ad provinciam Byzacenam spectante, Bullae Regiae (C/L 1259) in Africa proconsulari sitae atque in aliis civitatibus memoria Solomonis inscriptionibus laudatur. Immo vero Arabi rerum scriptores Solomonis gloriam propagaverunt; al-MarwarrlidhI iudex militaris 2 , qui saeculo decimo vixit, atque Ibn Chaldun, qui saeculo decimo quarto exeunte historiam mundi atque imprimis historiam Africae septentrionalis scripsit, inscriptiones, in quibus nomen Solornonis legebatur, cognoverunt (CIL 9738). Quae cum ita sint, fontes historiographos aevi lustiniani exhaurientes inscriptionibus quas recitavimus supplentur et amplificantur. Praeter inscriptiones Solomonias quas protulimus ceteri tituli enumerandi sunt, qui memoriam aedifidorum exstructorum conservant. Tiberium Constantinum Augustum (578-582) municipium Tubernuc in provincia proconsulari sitam renovavisse titulus CIL 949 demonstrare videturo Iustinum II imperatorem, Tiberii decessorem dedicationis C/L 1020, quae Carthagine reperta est auctorem fuisse putamus. Nomen eiusdem imperatoris in inscriptione C/L 1434legimus, quae in oppido quod Thibursicum nominatur in provincia Africa proconsulari iacente notuit: «Hanc munitionem Thomas excellentissimus praefectus feliciter aedificavit». Tiberiam urbem a Tiberio imperatore refectam atque renovatam esse testatur inscriptio e/L 2245 versi bus hexametris concinnata; titulum quoque C/L 14098 ad hunc eventum pertinere verisimile est. Sepulcrum episcopi Faustini signo crucis atque inscriptione C/L 2079 ornatum prope viam Romanam repperitur, quae in provincia Numidia a loco, qui Theveste nominatur, utque ad Capsam ducta est. Prope hanc viam C/L 2095 de castello redintegrato loquitur. Inscriptionis maxima pars deleta est; sed viri historiae illius temporis periti nomen Solomonis, quem supra saepius commemoravimus, restituendum esse putant. Titulus sepu1cri C/L 2096 est Flaviae Secundae, nec tamen C/L 2095. Difficile est inscriptionem C/L 2389 interpretari, quae supra portam basilicae in urbe Thamugadi invenitur in provincia Numidia sita: «/n temporibus Constantini imperatori(s?) Be/(lido?) Gregorio patrido /oannes, dux de Tigisi offeret domum Dei. Armenus». Constans II (641-668) occasione data Constantinus nominabatur; qualis est status istius inscriptionis? Patricium Gregorium bulla plumbea CIL 10965 Tipasa Numidica orta commemorat. Gregorius Carthaginis exarchus anno sescentesimo quadragesimo sexto contra imperatorem rebellavit; suntne autem Gregorius patricius et Gregorius exarchus eadem persona? lohannes Armenius temporibus Iustiniani 1 contra Vandalos prospere bellum gesserat, 10- 2 Cf. H. HAHN, «Historia», 36, 1987, p. 250 sq.
364 Johannes Irmscher hannes Arsacides in Libya copias Armeniacas duxerat, eorum exempla imitantem Iohannem ducem cognomen Armenii habuisse verisimile est. Num fragmenta e/L 2524 et 2525 prope castellum Byzantinum reperta ad Mauricium Augustum (582-602) pertineant, non liquet. Titulum e/L 4354 ad Tiberium Constantinum, Mauricii decessorem, pertinere apparet. Turres urbis Calamae versibus horridis celebrantur; a Clemente et Vincentio martyribus custoditi expugnari nequeunt. Versi bus fusa esse fragmenta inscriptionis ecclesiae Byzantinae e/L 9313 videntur, quae Tipasae in urbe Mauretaniae Caesarienis reperta sunt. Carmine Graeco e/L 10488 Iustinus II imperator, Sophia eius coniux atque Tiberius eorum filius celebrantur. Textus tabulae marmoreae e provincia Byzacena ortae verbis Latinis finitur: Obtu/it imperio praefectus ... Nomen excidit. Elenchum inscriptionum Africae Byzantinae componere coepi. Talem elenchum ad studium historiae atque humanitatis aevi Iustiniani utilem esse ex eis quae narravi apparere censeo.
- Page 251 and 252: 320 Mustapha Khanoussi Fig. 1: Loca
- Page 253 and 254: 324 Mustapha Khanoussi et rare en I
- Page 255 and 256: Stèle du légionnaire L. Obulcius.
- Page 257 and 258: Tavola III
- Page 260 and 261: 328 Mustapha Khanoussi prend que ce
- Page 262 and 263: 330 Fathi Bejaoui Les pièces annex
- Page 264 and 265: 334 Fathi Bejaoui près de la bordu
- Page 267 and 268: Ta ola III l: Le chceur avec au fon
- Page 269 and 270: n exemple d'une double épitaphe (a
- Page 271 and 272: L'épitaphe de Bictoricus, exemple
- Page 273 and 274: Tavola I
- Page 275 and 276: L'épitaphe de Basilius, «in situ
- Page 277 and 278: L'épitaphe de Tribunus prètre, ap
- Page 279 and 280: Ta ola
- Page 281 and 282: Tavola XVII
- Page 283 and 284: A propos des mosai"ques funéraires
- Page 285: Michel Christol I. Bardo, App. 36:
- Page 289 and 290: Jean-Paul Rey-Coquais Un légat d'A
- Page 292 and 293: 350 Jean-Paul Rey-Coquais suite du
- Page 294 and 295: Deir el-Qala. Tavola II
- Page 297 and 298: Francesca Ghedini Gymnasia ... in t
- Page 300 and 301: 358 Francesca Ghedini In realtà, a
- Page 304 and 305: Introduction Xavier Dupuis - Pierre
- Page 306 and 307: Tavola I 1: Caisson anépigraphe du
- Page 308 and 309: I: Inscription des praedia de S.I.P
- Page 310 and 311: l: Sarcophage anépigraphe (CI. J.
- Page 312 and 313: Tavola VII o 50 100 150 200 4. Vue
- Page 314 and 315: Tavola IX l: Inscription de la basi
- Page 316 and 317: 1: Caisson de Valerius Maximus, vue
- Page 318 and 319: 2: Caisson de Domitius Donatus (Cl.
- Page 320: Une vallée peu connue de l'Aurès
- Page 323: 372 Xavier Dupuis - Pierre Morizot
- Page 332: 390 Jean-Pierre Laporte A) Descript
- Page 338 and 339: 402 Jean-Pierre Laporte non à un c
- Page 343: 412 l" Jean-Pierre Laporte " \ \ Fi
- Page 346: 418 Jean-Pierre Laporte C) Signific
- Page 349 and 350: N acéra Benseddik Vsinaza (Saneg):
364 Johannes Irmscher<br />
hannes Arsacides in Libya copias Armeniacas duxerat, eorum exempla<br />
imitantem Iohannem ducem cognomen Armenii habuisse verisimile est.<br />
Num fragmenta e/L 2524 et 2525 prope castellum Byzantinum reperta<br />
ad Mauricium Augustum (582-602) pertineant, non liquet. Titulum<br />
e/L 4354 ad Tiberium Constantinum, Mauricii decessorem, pertinere<br />
apparet. Turres urbis Calamae versibus horri<strong>di</strong>s celebrantur; a Clemente<br />
et Vincentio martyribus custo<strong>di</strong>ti expugnari nequeunt. Versi bus<br />
fusa esse fragmenta inscriptionis ecclesiae Byzantinae e/L 9313 videntur,<br />
quae Tipasae in urbe Mauretaniae Caesarienis reperta sunt. Carmine<br />
Graeco e/L 10488 Iustinus II imperator, Sophia eius coniux atque<br />
Tiberius eorum filius celebrantur. Textus tabulae marmoreae e provincia<br />
Byzacena ortae verbis Latinis finitur: Obtu/it imperio praefectus ...<br />
Nomen exci<strong>di</strong>t.<br />
Elenchum inscriptionum Africae Byzantinae componere coepi. Talem<br />
elenchum ad stu<strong>di</strong>um historiae atque humanitatis aevi Iustiniani utilem<br />
esse ex eis quae narravi apparere censeo.