11.08.2013 Views

esercizi di analisi matematica

esercizi di analisi matematica

esercizi di analisi matematica

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

y =<br />

<br />

Accademia Militare - CdL Scienze Strategiche<br />

Esercizi <strong>di</strong> ANALISI MATEMATICA<br />

Esercizio 1. Si stu<strong>di</strong>no in modo completo le seguenti funzioni:<br />

1 − x2<br />

x 2 − 4 ; y = x2 + x<br />

2 − x2 ; y = x3 + x2 − 2<br />

x2 − 1<br />

y = x2 − 1 4x2<br />

; y = ; y =<br />

4 − x2 2x − 1<br />

y = 2x3<br />

1 + x 2 ; y = x3 + 3x 2 + 4<br />

; y =<br />

1 + 2x<br />

x2 2x2<br />

; y =<br />

− 3 x2 − 9 ;<br />

<br />

1 + x<br />

x<br />

; y = ln (3x − 1); y =<br />

x − 1 ln x ;<br />

2x 2 + 3<br />

x 3 + 5x 2 + 6x ;<br />

x2 ; y = x + ln x; y =<br />

y = x2 + 8x<br />

3 − 2x2 ; y = x2 √<br />

3x2 + 8x 2x + 5<br />

+ 3; y =<br />

; y = √ ;<br />

2 − x<br />

x2 + 3<br />

y = 2x<br />

2x − 1 ; y = x2 + 9<br />

x − 4 ; y = ln(x + x2 3 − 2x<br />

+ 1); y =<br />

e3x π<br />

2<br />

0<br />

<br />

Esercizio 2. Calcolare i seguenti integrali:<br />

2<br />

1<br />

6x<br />

x 2 + 1 dx<br />

1<br />

1<br />

2<br />

(3x 2 +1)sin (x 3 +x) dx<br />

<br />

cos x e sinx dx<br />

1<br />

x ln x dx<br />

cos x<br />

1 + sin 2 x dx<br />

<br />

π<br />

2<br />

x + 1<br />

x dx<br />

3<br />

2 π<br />

<br />

1<br />

0<br />

sin 2x<br />

1 + sin 2 x dx<br />

cos x √ 1 + sin x dx<br />

x 2 5 (x 3 − 1) 4 dx<br />

<br />

1<br />

dx<br />

9 + x2 <br />

5 + x<br />

x 2 + 1 dx<br />

1<br />

0<br />

<br />

x2 + 1<br />

x − 1 dx<br />

2<br />

−2<br />

<br />

1<br />

sin(ln x) dx<br />

x<br />

1<br />

x + x ln 2 x dx<br />

<br />

4<br />

(x + 1) 3 dx<br />

x<br />

√ x 2 + 1 dx<br />

<br />

<br />

.<br />

e tg x<br />

e x cos e x dx<br />

2x<br />

dx<br />

1 + x4 Esercizio 3. Calcolare i seguenti integrali applicando, anche ripetutamente,<br />

la regola <strong>di</strong> integrazione per parti:<br />

<br />

3x 2 ln x dx<br />

1<br />

x<br />

−1<br />

2 e x dx<br />

1<br />

π<br />

2<br />

π<br />

4<br />

cos 2 x dx<br />

cos2x dx<br />

<br />

1<br />

cos2x tg x dx


ln x<br />

dx<br />

x3 π<br />

0<br />

sin x<br />

dx<br />

ex <br />

x arctg x dx<br />

Esercizio 4. Calcolare i seguenti integrali utilizzando le sostituzioni<br />

suggerite:<br />

2<br />

0<br />

1<br />

1 + e x dx [ex = t];<br />

√<br />

9 + x<br />

dx [<br />

x<br />

√ <br />

9 + x = t];<br />

<br />

x √ 3x + 1 dx [ √ 3x + 1 = t];<br />

√ 2x − 1<br />

2x + 3 dx [√ 2x − 1 = t];<br />

1<br />

√ e x − 1 dx [ √ e x − 1 = t];<br />

<br />

e x sin 2 e x dx [e x = t].<br />

5. Calcolare i determinanti e, quando possibile, le inverse delle seguenti<br />

matrici:<br />

⎛<br />

1 4<br />

⎞<br />

1<br />

⎛<br />

1 −1<br />

⎞<br />

1<br />

A = ⎝2<br />

2 1 ⎠ B = ⎝2<br />

1 −1⎠<br />

0 1 −1<br />

3 0 0<br />

⎛<br />

1 6 0<br />

⎞<br />

0<br />

⎛<br />

1 2 4<br />

⎞<br />

6<br />

⎜<br />

C = ⎜−1<br />

⎝ 0<br />

1<br />

1<br />

2<br />

0<br />

1 ⎟<br />

1⎠<br />

⎜<br />

D = ⎜ 3<br />

⎝ 1<br />

4<br />

2<br />

0<br />

2<br />

7 ⎟<br />

1 ⎠<br />

2 3 −1 1<br />

−5 4 −1 −5<br />

[Risultati: det A = 7, det B = 0, det C = −14, det D = 442.]<br />

6. Risolvere, quando possibile, i seguenti sistemi lineari:<br />

⎧<br />

13x − 5y − 3z − t = 12 ⎧<br />

⎪⎨<br />

⎪⎨ 2x − 3y + 5z = 1<br />

2x − y + t = 3<br />

(a)<br />

(b) x + y − z = 2<br />

3x − y − z − t = 2<br />

⎪⎩<br />

⎪⎩<br />

x − 4y + 6z = 1<br />

5x − 2y − z = 5<br />

⎧<br />

⎪⎨ x − 5y + 6z = 0<br />

(c) x − 3y = 4<br />

⎪⎩<br />

y − 3z = 2<br />

⎧<br />

−2x + y − z + t = 2<br />

⎪⎨<br />

2x + 2y + z + 2t = 0<br />

(d)<br />

−4x + 7y − z + 5t = 6<br />

⎪⎩<br />

−8x + 2y − 4z + 2t = 3<br />

2


[Soluzioni: (a) il sistema è possibile con ∞ 2 soluzioni; (b) il sistema è<br />

impossibile; (c) il sistema è possibile con ∞ 1 soluzioni; (d) il sistema è<br />

determinato.]<br />

7. Discutere i seguenti sistemi lineari, al variare del parametro λ ∈ R:<br />

⎧<br />

⎧<br />

λx + λy + z + t = λ<br />

3x + y + z = 1<br />

⎪⎨<br />

⎪⎨<br />

x − λy + z = 3λ<br />

(1 − λ)x − 2y + z = 1<br />

(a)<br />

(b)<br />

2x + 2z + λt = 4<br />

2x + 3y = λ<br />

⎪⎩<br />

⎪⎩<br />

(1 − λ)x + 2y + t = −2λ<br />

4x − y + (2 − λ)z = 2<br />

⎧<br />

⎪⎨ (1 − λ)x + y + z + t = 2<br />

(c) x + λy = 2<br />

⎪⎩<br />

x + y + 3z − t = 4<br />

⎧<br />

x + αy − 3z + 4t = −1<br />

⎪⎨<br />

2x − y + 2z − 2t = 4<br />

(e)<br />

3x + y − z + αt = 3<br />

⎪⎩<br />

4x + 3y − 4z + 6t = 2<br />

⎧<br />

⎪⎨ 3x + 3y + 3z = α<br />

(d) 3x + αy + z = 0<br />

⎪⎩<br />

y + αz = 2<br />

[Soluzioni: (a) Per λ = 0, 1 il sistema è <strong>di</strong> Cramer, per λ = 0 è impossibile,<br />

per λ = 1 è possibile con ∞ 2 soluzioni; (b) per λ = 0, 13 il sistema è<br />

impossibile, per λ = 0 è possibile con ∞ 1 soluzioni, per λ = 13 ha una<br />

soluzione; (c) per ogni λ ∈ R il sistema è possibile con ∞ 1 soluzioni. (d) il<br />

sistema è possibile per ogni α = 1, è impossibile per α = 1. (e) il sistema è<br />

possibile per ogni α ∈ R.]<br />

8. Discutere il seguente sistema lineare, al variare del parametro α ∈ R:<br />

⎧<br />

⎪⎨ x + 2y − 3z = 1<br />

x + y + z = 3<br />

⎪⎩<br />

αx + 3y − 2z = 2α<br />

[Soluzioni: Sistema possibile e determinato per α = 2, la soluzione é<br />

(2, 2 3<br />

5 , 5 ); sistema possibile con ∞1 soluzioni per α = 2.]<br />

3


9. Discutere il seguente sistema lineare, al variare del parametro k ∈ R:<br />

⎧<br />

x + ky − z = 0<br />

⎪⎨<br />

x − y = k − 1<br />

3x − 6y − kz + 1 = 0<br />

⎪⎩<br />

= 0<br />

x − 2y − kz + 1<br />

3<br />

[Soluzioni: sistema impossibile per k ∈ R − {−5, 0, 1}; possibile e determinato<br />

per k = −5, 0, 1.]<br />

10. Date le matrici<br />

⎛<br />

1<br />

A = ⎝3<br />

0<br />

0<br />

1<br />

1<br />

⎞<br />

0<br />

2⎠<br />

0<br />

⎛<br />

0<br />

⎜<br />

B = ⎜1<br />

⎝0<br />

2<br />

0<br />

−2<br />

0<br />

2<br />

1<br />

⎞<br />

1<br />

0 ⎟<br />

−1⎠<br />

0<br />

2 0 4<br />

3<br />

calcolare, se possibile, gli elementi dalla seconda colonna della matrice inversa<br />

<strong>di</strong> A e <strong>di</strong> B.<br />

[Soluzioni: la seconda colonna <strong>di</strong> A−1 é (0, 0, 1<br />

2 ); B non é invertibile.]<br />

4

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!